بایگانی برچسب برای: جلوگیری از پوسیدگی دندان در ارتودنسی

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

در دو مقاله قبل به بحث پوسیدگی دندان ها پرداختیم و گفتیم مهمترین هدف درمان ارتودنسی زیبایی بیشتر لبخند و دندان ها است، در حالی که اگر بهداشت دهان و دندان ها رعایت نشود و روی دندان ها لکه ایجا شود، نه تنها به زیبایی افزوده نمی شود، بلکه از زیبایی آنها کاسته نیز می شود. به همین دلیل لازم است از قبل تمهیدات لازم اندیشیده شوند. علاوه بر این گفتیم در طول درمان نیز لازم است کارهایی صورت گیرد که اولین کار به تخصص ارتودنتیست بستگی دارد. در این مقاله به ادامه این نکات می پردازیم.

 

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

بهداشت دهان و دندان ها

مراقبت های بالینی در طول هر درمان ارتودنسی ضروری است. حذف پلاک ها و ذرات غذا یکی از مهمترین الزامات رعایت بهداشت دهان و دندان است. نگرانی بابت بهداشت دهان و دندان ها باید دائمی باشد، نه تنها برای همه ارتودنتیست ها، بلکه برای بیماران: در طول دوره درمان بیمار باید علیرغم وجود ابزار با موفقیت سطح بهداشت دهان را رعایت کند.

آموزش دادن به بیمار برای حفظ دهان، و نیز رسیدگی و نظارت های ارتودنتیست ساده ترین راه برای درمان پیشگیرانه است که می تواند انجام شود. باید (با در نظر گرفتن سن بیمار، سطح اجتماعی- فرهنگی، و نیز ناتوانی های بیمار) روش درست مسواک زدن به بیمار آموزش داده شود. اگر بیمار نتواند با مسواک های معمولی این کارها را انجام دهد، مسواک های برقی به خوبی می توانند کمک کننده باشند و به طور کامل پلاک های دندانی را از بین ببرند.

مسواک زدن باید با خمیر دندان فلورایده انجام شود، زیرا مشخص شده است خمیر دندان های فلورایده خاصیت ضد پوسیدگی دارند.

پاکسازی و جرمگیری پلاک دندانی

علاوه بر بهداشت دهان در منزل، جرمگیری های پیشگیرانه تخصصی برای کاهش حجم باکتری های داخل دهان، افزایش تأثیرگذاری مسواک زدن و تسهیل پاکسازی توسط بیمار طراحی شده و انجام می شوند. جرمگیری یا پاکسازی تخصصی دندان ها، دو یا سه مرتبه در سال، می تواند به حفظ سلامت دندان ها کمک کند و تعداد پوسیدگی های دندان ها را کاهش دهد. این کار اجازه می دهد پاکسازی درست مناطقی که مسواک زدن آنها برای بیمار دشوار است، ممکن شود. سطوح کرونال دندان ها را می توان با استفاده از خمیرهای فلورایده با ذرات بیسار ریز، و کاپ یا برس پولیش الاستومر پولیش کرد تا مانع حفظ مکانیکی باکتری ها شد.

 

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

نظارت روی پوسیدگی ها

هر نوع ابزاری که استفاده می شود، حمله بافت سخت، وقتی اتفاق می افتد، با دمینرالیزیشن (از بین رفتن مواد معدنی) مینای دندان آغاز می شود. با ابزارهایی که نیاز به براکت دارند، این حملات می توانند از نزدیکی براکت های چسبانده شده روی دندان یا زیر بندها، زمانی آغاز شوند که پیوند از بین می رود و مایعات داخل دهان بین فلز و مینای دندان، جایی که پاکسازی درست غیر ممکن است، نفوذ می کند. بنابراین، پیوندهای بین دندان های عقب و بندها باید به طور منظم مورد بررسی قرار بگیرند تا از نفوذ بزاق جلوگیری شود. اگر هیچ شک و شبهه ای در مورد کیفیت سیل وجود داشته باشد، بندها باید برداشته شده و مجدداً قرار داده شوند.

 

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

جلوگیری از پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی

سیل کردن فرو رفتگی ها و شکاف ها

فرو رفتگی ها و شیارهای روی دندان ها مستعد بروز پوسیدگی هستند. این قسمت های پر پیچ و خم را نمی توان به راحتی مسواک زد و اعمال موضعی فلوراید نیز تنها اندکی می تواند به محافظت از آن کمک کند. با سیل کردن شیارها و فرو رفتگی های تمام دندان های دائمی در حال رشد می توان از بروز پوسیدگی در آنها پیشگیری نمود: دندان های پرمولر، مخصوصاً دومین مولرهای دائمی که در طول درمان ارتودنسی بیرون می آیند.

هدف سیل کردن شیارها و فرو رفتگی ها از سمت اکلوزال دندان، کاهش حجم باکتریایی با صاف و صیقلی شدن اشکال فوق العاده مارپیچی است که برای تجمع ذرات غذا و باکتری ها مناسب هستند، در نتیجه پاکسازی آنها راحت تر خواهد شد.

 

فلوراید تراپی موضعی

سال هاست که بهترین عملکرد فلوراید به همگان ثابت شده است. یون های فلوراید دارای ویژگی پیشگیرانه و حفاظتی در برابر پوسیدگی ها دارند. علاوه بر این:

  • با جلوگیری از فرایندهای برخی آنزیم ها، متابولیسم باکتری ها در پلاک های دندانی را تغییر می دهد.
  • با فعالیت روی تشکیل فلورای (انبوهی از یک دسته موجودات زنده) باکتریایی و (یا) روی فعالیت های متابولیک میکرو ارگانیسم ها، مانع تولید اسیدها می شود.
  • با ایجاد یک تأثیر معدنی سازی، مخصوصاً در غلظت های پایین، دمینرالیزیشن را کاهش می دهد و معدنی سازی مجدد ضایعات پوسیده اولیه را افزایش می دهد. در طول دوره های مکرر پایین آمدن PH محیط دهان، اعمال فلوراید روی لایه های سطحی مینای دندان آسان می شود.

مهم ترین تأثیر ضد پوسیدگی فلوراید موضعی شکل گیری کلسیم فلوراید است، که به داخل سطح سالم یا حفره های ریز ضایعات فعالی که هنوز به مرحله حفره پوسیدگی نرسیده اند نفوذ می کنند. وقتی سطوح زیرین دندان در معرض فلوراید قرار می گیرند، یون های فلوراید به سطح می چسبند و کریستال های کلسیم فلوراید را تشکیل می دهند. سپس می توانند به عنوان مخازنی عمل کنند که فلوراید می تواند از آنها آزاد شود.

هر چه فلورایدی که در روز نخست درمان اعمال می شود بیشتر باشد، ساختار کریستال های فلوراید کلسیم نیز بهتر شکل خواهد گرفت. به همین دلیل اعمال فلوراید یا فلوراید تراپی درست پس از اِچ کردن با اسید (نخستین مرحله چسباندن براکت ارتودنسی روی دندان) بسیار مهم است.

واکنش پیشگیرانه فلوراید به میزان غلظت آن، و نیز تعداد دفعاتی که روی دندان ها اعمال می شود بستگی دارد. تأثیرات موضعی فلوراید می توانند چند برابر شوند: هر چه دندان بیشتر در معرض فلوراید قرار بگیرد، بیشتر در برابر پوسیدگی مقاوم می شود . حتی با یک افزایش اندک در غلظت فلوراید موجود در بزاق و پلاک ها می توان با افزایش معدنی سازی، به خوبی از دندان در برابر پوسیدگی محافظت کرد. فلوراید می تواند به مدت 2 تا 6 ساعت، با غلظت 03/0- 1/0 داخل بزاق باقی بماند. بنابراین علاوه بر استفاده از خمیردندان های فلورایده، سطوح ضایعات نازکی که به تازگی شکل گرفته اند را می توان با اعمال موضعی وارنیش ها، ژل ها، یا محلول های فلورایده، در مراحل اولیه در طول درمان ارتودنسی درمان کرد تا معدنی سازی مجدد سطح مینای دندان تحریک شود.

 در مقاله بعد به این دسته از روش های اعمال فلوراید روی دندان ها و ضرورت مراجعات منظم به ارتودنتیست برای جلوگیری از پوسیدگی دندان خواهیم پرداخت…

پوسیدگی دندان و درمان ارتودنسی – بخش دوم

در مقاله قبل به معرفی مفهوم و جنبه های مختلف پوسیدگی دندان پرداختیم و در ادامه گفتیم رعایت بهداشت دهان و دندان ها در طول درمان ارتودنسی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله به عوامل خطرزایی می پردازیم که در طول درمان ارتودنسی دندان ها را تهدید می کنند و در ادامه راهکارهایی برای پیشگیری از بروز پوسیدگی در طول ارتودنسی ارائه خواهیم داد.

دندان های جلوی فک بالا و اولین دندان های مولر دائمی، بیشتر از سایر دندان ها مستعد دمینرالیزیشن هستند. سه مکانی که بیشتر از هر جای دیگری در معرض خطر دمینرالیزیشن هستند عبارتند از: منطقه های سرویکال (گردن یا طوق دندان)، منطقه های زیر بندهای بریس ارتودنسی، و مینای نزدیک براکت های چسبانده شده روی دندان ها.

این ضایعه های اولیه که در طول درمان ارتودنسی اتفاق می افتند از نظر بالینی به شکل حلقه های مات نسبتاً سفید یا خاکستری در کناره های پیوند بین سمان (چسب ارتودنسی) و مینای دندان، و عموماً در سطح لثه ها در پایه نیمه زیرین براکت ها ظاهر می شوند. در صورتی که از دست رفتن مواد معدنی سطح دندان ادامه پیدا کند، در پی آن، تشکیل بازگشت ناپذیر حفره های دندانی وجود خواهد داشت.

پیشگیری از خطرات پوسیدگی در طول درمان ارتودنسی

بیمارانی که از ابزارهای ارتودنسی استفاده می کنند باید به عنوان بیمارانی تلقی شوند که در معرض خطر بالای پوسیدگی دندان هستند، که لازم است قبل از درمان ارتودنسی، در طول آن، و نیز پس از آن، برای آنها راهکارهای پیشگیرانه اندیشیده شود.

قبل از درمان ارتودنسی

 

پوسیدگی دندان و درمان ارتودنسی - بخش دوم

پوسیدگی دندان و درمان ارتودنسی – بخش دوم

 

مشاوره حضوری

اولین کاری که باید انجام شود مصاحبه با بیمار است که باید انجام شود تا الگوهای رفتاری، عادات غذا خوردن بهداشت دندانی، و در صورت امکان، سوابق قرار گرفتن تحت فلوراید تراپی مشخص شوند. در مورد کودکان، در این جلسه باید میزان آمادگی خانواده و تمایل آنها برای کمک به موفقیت آمیز بودن درمان مورد بررسی قرار بگیرد، عامل ضروری که می تواند کیفیت بالای پیگیری درمان های مختلف ارائه شده را تضمین کند. این مصاحبه می تواند با معاینات دقیق و کامل و نیز گرفتن تصاویر رادیوگرافی دنبال شود.

معاینات بالینی

درست در ابتدای درمان ارتودنسی دندان ها باید وضعیتی داشته باشند که موجب تسهیل درمان ارتودنسی شوند و احتمالاً موجب بروز مشکلات موضعی نشوند که به اشتباه نتایج مستقیم خود درمان ارتودنسی تعبیر شوند. نقش دندانپزشک، خواه دندانپزشک عمومی یا دندانپزشک اطفال، انجام تحقیقات سیستمیک برای پی بردن به اختلالات و ناهنجاری های مشهود و غیر مشهود، و نیز بررسی کامل آنها است. در این گزارش دندانپزشکی باید موارد زیر ذکر شوند:

  • تعداد دندان هایی که وجود دارند، وجود ندارند، و درمان شده اند باید ذکر شود؛
  • همه ضایعات پوسیدگی که از نظر بالینی قابل مشاهده هستند و مشکلات و پیچیدگی های آنها باید ثبت شوند؛
  • هر گونه ناهنجاری های ساختاری که ممکن است منجر شوند قسمت های شکننده خاصی بوجود بیایند، باید شناسایی شوند.

گرفتن تصاویر رادیوگرافی

علاوه بر معاینات دندانی، بررسی دقیق، صحیح، و سیستمیک رادیوگرافیک باید انجام شوند. و باید اهداف زیر را داشته باشند:

  • میزان هر گونه ضایعه پوسیدگی و پیچیدگی های احتمالی آن را مشخص نماید.
  • بازگشت هر گونه ضایعه پوسیدگی زیر پر شدگی دندان در آن قابل مشاهده باشد.
  • بتوان با کمک آن روی پیشرفت درمان اپکسوژنزیس یا اپکسیفیکیشن نظارت داشت.

درمان های مراقبتی دندانی

پس از این معاینات، باید طرح درمان درست و مناسب ریخته شود تا درمان های مراقبتی دندانی مختلف مورد نیاز قبل از درمان ارتودنسی، آغاز شوند. آماده سازی دندان ها قبل از درمان ارتودنسی یکی از گام های ضروری است. ارتودنتیست باید شخصاً در این مرحله دخالت داشته باشد و در کنار دندانپزشک کودکان یا دندانپزشک عمومی اطمینان حاصل کند که همه تمهیدات پیشگیرانه اندیشیده شده اند و درمان های لازم انجام شده اند.

کارهای زیر باید انجام شوند:

  • درمان همه پوسیدگی ها
  • درمان همه مشکلات پالپ که در نتیجه پوسیدگی دندان ها بوجود آمده اند
  • ترمیم انسجام آناتومیک و عملکردی دندان ها برای حمایت از درمان ارتودنسی
  • سیل کردن پیشگیرانه فرو رفتگی ها و برجستگی های همه دندان های دائمی

آموزش و ایجاد انگیزه

قبل از اقدامات درمانی و پیشگیرانه، مهم ترین موضوع باید دادن توصیه های تغذیه ای باشد: بیمار باید راجع به پوساننده بودن غذاها و عادات بد غذایی مانند خوردن میان وعده به بیمار آگاهی داده شود تا یاد بگیرد نسبت به آنچه می خورد حساس باشد.

بعلاوه، ایجاد انگیزه و آگاهی در رابطه با بهداشت دهان و دندان ها، باید در طرح درمان مورد تأیید قرار گیرد. بیمار قبل از آغاز درمان باید سطح قابل قبولی از بهداشت دهان و دندان ها را رعایت کند، و انتظار می رود این سطح بهداشت را در طول درمان حفظ کند. قوانین بهداشتی باید یک عادت همیشگی باقی بمانند، و بیمار برای همیشه به آنها پایبند باشد.

در طول درمان ارتودنسی

توجه خاصی باید به انتخاب موادی شود که برای چسباندن ابزارهای ارتودنسی روی دندان ها استفاده می شوند، و همچنین پیشگیری های بر پایه فلوراید.

قرار دادن ابزار ارتودنسی روی دندان

توصیه می شود بندها خیلی نزدیک روی دندان ها قرار بگیرند، اما وقتی فشار و تأثیر جویدن بالا باشد، معمولاً این برای حفظ چسب دندانپزشکی کافی نیست. سمان (چسب های مخصوص ارتودنسی) گلاس آینومر سال ها مورد استفاده قرار گرفته است و راهکار خوبی برای این مشکل است. شکنندگی آن کمتر از اکسی فسفات است، قدرت چسبندگی آن به فلز و مینای دندان یکسان است و از آن فلوراید آزاد می شود، در نتیجه به حفاظت از دندان کمک می کند. استفاده از آن پیشرفت بزرگی در راستای کاهش چشمگیر دمینرالیزیشن زیر بندها است.

نتایج موفقیت آمیز درمان ارتودنسی نیز به کیفیت باندینگ (چسبیدن) براکت ها به دندان ها دارد. چسباندن براکت ها باید همیشه بعد از درمان سطوح amelar با درمان پیشگیرانه به منظور زدودن پلاک ها و دیگر جرم ها انجام شود. باندینگ قابل قبول با استفاده از ترکیب اسید فسفوریک رزین کامپوزیت بدست می آید. انتخاب موادی که برای چسباندن استفاده می شود باید هم برای بالا رفتن قدرت باندینگ و هم قدرت مراقبتی با دقت انجام شود. اغلب از رزین کامپوزیت استفاده می شود، اما مطالعات حاکی از این هستند که تشکیل پلاک های باکتریایی روی این رزین ها بیشتر از مینای دندان اتفاق می افتد، که می تواند موجب از بین رفتن مواد معدنی اطراف براکت ارتودنسی شود.

سمان گلاس آینومر نیز می توانند برای چسباندن براکت ها استفاده شوند: دندان ها قبل از آن نیاز به اچ کردن با اسید ندارند و پس از برداشته شدن براکت هیچ تغییری در سطح amelar ایجاد نمی شود. نتایج نشان می دهند وقتی سمان گلاس آینومر به عنوان چسب ارتودنسی استفاده می شود، کاهش چشمگیری در ضایعات پوسیدگی دندان ها مشاهده می شود. این مواد تعداد لکه های سفیدی که پس از برداشتن ابزار مشاهده می شوند را نیز کاهش می دهند.

پس از برداشته شدن براکت ها، کامپوزیت به جا مانده باید از روی دندان ها برداشته شود: اگر این کار انجام نشود، محل انباشته شدن پلاک های باکتریایی و جایی برای تشکیل پوسیدگی دندان ها خواهد شد.