آیا شما هم در حال برنامه ریزی برای استفاده از پاورچین ها روی بریس ها یا براکت های خود هستید؟ شما هم احتمالاً از ارتودنتیست خود راجع به آنها به عنوان یک گزینه درمانی ممکن چیزهایی شنیده اید. پاورچین ها چیزی غیر از رشته های متصل به هم نیستند که براکت های فلزی بریس ها را کنار یکدیگر نگه می دارند. آنها یک زنجیر تشکیل می دهند (به همین دلیل نام “چین” (در زبان انگلیسی به معنای زنجیر) برای آنها انتخاب شده است) که بر حسب نیاز روی دندان های فک بالا یا پایین قرار می گیرند. آنها اساساً از مواد الاستیکی ساخته شده اند، گرچه در برخی موارد آنها می توانند فلزی هم باشند. انعطاف پذیری و تأثیرگذاری از جمله مزایای کلیدی آنها است. در این مقاله به بررسی آنها از تمام جهات خواهیم پرداخت.

 

انواع پاورچین ها

پاورچین ها به چهار شکل وجود دارند:

• زنجیرهای نزدیک به هم/ پیوسته continuous chain
• زنجیرهای دارای پیوند کوتاه یا رشته های کوتاه short filament
• زنجیرهای دارای پیوند متوسط یا رشته های متوسط medium filament
• زنجیرهای دارای پیوند بلند یا رشته های بلند long filament

این پاورچین ها بسته به نحوه قرار گیری آنها در قوس دندانی و نیز مرحله درمان، کاربردهای متعددی دارند که از قرار زیر هستند:

• بستن فاصله نهایی یا به استحکام رساندن قوس دندانی
• رو به داخل بردن دندان نیش
• بستن دیاستم یا فاصله بین دندان ها
• اصلاح چرخش دندان ها
• بستن فاصله به جا مانده از کشیدن دندان
• جابجایی انتخابی میدلاین (خط میانی دندان های جلو)

پاور چین ها در طرح های مختلف مانند خاکستری، بی رنگ و شفاف، و رنگی وجود دارند. آنها به شکل زنجیرهای بلند در اندازه های مختلف چند متری وجود دارند.

 

کاربردهای پاور چین ها

انتخاب پاور چین ها باید بر اساس هدف و موقعیت بالینی باشد. در مواردی که فاصله بین دندان ها 1 میلی متر یا بیشتر باشد، لازم است از پاورچین های پیوسته یا ممتد استفاده کرد، در حالی که فواصل زیاد نیازمند استفاده از پاور چین های با فواصل زیاد بین زنجیرها هستند. این چین ها قادرند 75%- 100% بیشتر از طول واقعی خود کش بیایند. پیش از این توصیه می شد چین های ترکیبی، برای انتقال حداکثر فشار باید بیشتر از یک سوم طول خود کشیده شوند. با این حال، تحقیقات اخیر این اقدام بالینی را زیر سؤال برده اند.

به منظور پیشگیری از آلودگی قرقره چین به بزاق، ارتودنتیست باید ابتدا راجع به تعداد زنجیرهای میانی لازم تصمیم بگیرد و بر اساس آن، با استفاده از یک ابزار استریل، مقدار بلندتری از قرقره ببرد. چین نباید مستقیماً از قرقره داخل دهان استفاده شود، زیرا موجب آلودگی آن با بزاق می شود.

 

اعمال فشار و تبدیل فشار

اکثر پاورچین ها 50%- 70% از فشار اولیه خود را در طول چند روز نخست پس از بارگذاری داخل دهان از دست می دهند، و این برای محصولات تولیدکنندگان مختلف متفاوت خواهد بود. این تا میزان زیادی به شرایط نگهداری و مدت زمان تولید محصول بستگی دارد. بهتر است سطح اولیه فشار چین مورد استفاده با ابزارهای اندازه گیری فشار بررسی شود. مشخص شده است فشار اولیه ظرف دو روز نخست داخل دهان به نصف می رسد و پس از آن مقدار فشار برای سه هفته بعد بسیار اندک خواهد بود.

 

مزایای پاورچین ها

پاور چین ها به دلایل مختلفی به عنوان تکنیک انتخاب شده ارتودنتیست ها و نیز بیماران استفاده می شوند. برخی از این دلایل عبارتند از:

آنها قادرند فاصله بین دندان ها را ببندند.

عموماً، وقتی برای صاف و یکدست کردن دندان های کج و ناصاف خود به ارتودنتیست مراجعه می کنید، ارتودنتیست کار خود را با صاف کردن دندان ها با کمک بریس ها یا براکت ها آغاز می کند. به محضی که دندان ها صاف شوند، معمولاً گام بعدی بستن فاصله بین دندان ها است. این جایی است که پاورچین ها به کمک می آیند. در حالی که صاف کردن دندان ها این اطمینان را بوجود می آورد که دندان ها در یک خط مستقیم هستند، پاور چین های به هم پیوسته ابزارهایی هستند که کار بستن فاصله بین دندان ها را انجام می دهند. این چین ها اجازه می دهند دندان ها صاف و یکدست باقی بمانند، همگی در وضعیتی که باید باشند قرار می گیرند، در حالی که فواصل بزرگ بین آنها بسته می شود. این یکی از حیاتی ترین مراحل درمان ارتودنسی است و به لطف پاور چین ها به راحتی انجام می شود.

 

 

پاورچین ها بسیار پر استفاده هستند

به شکل سنتی، لیگاچورها یا گره های سیمی فلزی در کنار براکت ها برای صاف کردن دندان های کج استفاده می شوند. با این حال، در سال های اخیر، پاورچین ها با به شهرت رسیدن، آنها را از رونق انداخته اند. بسیاری از ارتودنتیست ها ترجیح می دهند از پاور چین ها استفاده کنند زیرا قادرند دندان ها را جابجا کنند و فاصله بین آنها را در زمانی بسیار کوتاه تر ببندند. دلیل استفاده از آنها این است که پاور چین ها بیشتر از لیگاچورهای فلزی به دندان ها فشار وارد می کنند. ارتودنتیست ها این ابزار را توصیه می کنند، مخصوصاً اگر قرار باشد کار خود را با یک یا چند دندان از دست رفته آغاز کنند.

آنها هیچ فشاری به بودجه شما وارد نمی کنند.

تنها به این دلیل که این ابزار نقاط مثبت زیادی دارد، به این معنا نیست که پاور چین ها هزینه زیادی به شما تحمیل می کنند. بسته به وضعیت دندان های شما، ارتودنتیست توصیه های لازم را در ابتدای درمان به شما خواهد کرد. هزینه ها در درمان شما گنجانده و محاسبه می شوند و با توجه به وخامت شرایط شما، متفاوت خواهند بود. پاورچین ها ممکن است تنها اندکی پر هزینه تر از لیگاچورهای سنتی باشند. با این حال، وقتی به مزایا فکر می کنید، هزینه اضافی توجیح می شود. در صورت وجود فواصل بزرگتر بین دندان ها، گاهی اوقات پاور چین ها تنها گزینه ممکن هستند.

پاورچین ها از تنوع بالایی برخوردارند.

مانند بسیاری افراد، ممکن است شما نیز در استفاده از بریس ها تردید داشته باشید، زیرا تصور می کنید قرار است در طول درمان مدام براکت های فلزی داخل دهان خود را پنهان کنید. اگر به این چیزها فکر می کنید، به روزهایی فکر کنید که قرار است لبخندی زیبا داشته باشید. خوشبختانه، پاورچین ها در رنگ ها و شکل های مختلفی ارائه می شوند. گرچه نمی توانید شکل پاورچین ها را انتخاب کنبد، زیرا انتخاب آنها به طرح درمان ویژه شما، و نیز نیازمندی های دندان های شما بستگی خواهد داشت، اما انتخاب رنگ آنها می تواند با شما باشد. رنگی را انتخاب کنید که شخصیت شما را منعکس کند و حتی وقتی روی دندان های شما هستند و با آنها بیرون می روید به آن افتخار کنید.

پاور چین ها برای تمام سنین مفید هستند.

یکی از جنبه های چندکاره بودن پاور چین ها این است که افراد در تمام سنین می توانند از آنها استفاده کنند. درمان ارتودنسی عموماً در سنین پیش از نوجوانی آغاز می شود، زمانی که کج و ناصاف بودن دندان ها نمود ظاهری پیدا می کند. با این حال، به این معنا نیست که اگر بزرگسال یا میانسال هستید، برای شما مناسب نیستند. غیر از ناصاف بودن دندان ها، می تواند دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد که افراد بزرگسال به بریس ها نیاز دارند، از جمله بیماری یا آسیب و صدمه. صرف نظر از سن، پاور چین ها برای همه افرادی فراهم هستند که می خواهند مشکل قرار گیری دندان های خود را بر طرف کنند و صاحب لبخندی زیبا شوند.

معایب پاور چین ها

گرچه در طول دوره درمان با براکت ها، استفاده از پاور چین ها برای دندان های شما گزینه برتر و انتخابی محسوب می شود، اما هیچ ابزاری خوب مطلق نیست. جنبه های خاصی هستند که قبل از انتخاب بریس ها باید از آنها آگاه باشید.

در آغاز استفاده از آنها مقداری ناراحتی خفیف وجود خواهد داشت.

در ابتدا، وقتی ارتودنتیست بریس ها را برای شما کار می گذارد، ممکن است ناراحتی خفیفی تجربه کنید که ناشی از فشار خارجی است که به دندان ها وارد می شود. این دردها هرگز آنقدر شدید نیستند و معمولاً ظرف چند روز پس از دریافت آنها از بین می رود. در طول این دوره، می توانید انتظار مقداری سوزش اطراف دندان هایی که زیر آنها هستند را داشته باشید، که با رعایت توصیه های ارتودنتیست خود می توانید آن را کاهش دهید. از مصرف هر گونه غذایی که ارتودنتیست توصیه کرده است خودداری کنید، تا راحت تر با درد و ناراحتی های موجود کنار بیایید.

پاورچین ها مراقبت بیشتری نیاز دارند.

در مقایسه با لیگاچورهای سنتی، پاورچین ها الزاماً نیاز به مراقبت بیشتر ندارند، اما مواقعی هستند که ممکن است شاهد انباشته شدن مقدار زیادی ذرات غذا اطراف الاستیک ها باشیم. این اصلاً نگرانی بزرگی نیست، زیرا با رعایت درست بهداشت در طول درمان می توان از بروز این مشکل پیشگیری کرد. با همه انواع بریس ها، بهداشت ضعیف دهان می تواند منجر به بروز عفونت و افزایش طول درمان شود.پاور چین ها هم استثناء نیستند. همیشه از مناسب ترین مسواک ها برای پاکسازی دندان های خود استفاده کنید. ترکیب واترپیک و مسواک می تواند حتی بهتر باشد، زیرا بهتر می توان به قسمت هایی دسترسی پیدا کرد که با مسواک به تنهایی، دسترسی به آنها دشوار خواهد بود. اگر طرح درمان شما نیاز به مراقبت اضافی دارد، ارتودنتیست دستور العمل های لازم را به شما ارائه خواهد داد.

از دست رفتن حالت کشسانی پاور چین ها

نکته دیگری که هنگام دریافت پاورچین ها باید از آن آگاه باشید این است که از آنجا که آنها از مواد پلاستیکی ساخته شده اند، ممکن است به مرور زمان حالت الاستیک خود را از دست دهند. این ویژگی برجسته تر است، زیرا این چین ها دندان های شما را به هم نزدیک تر می کنند، در نتیجه فاصله ای که در ابتدا وجود داشته است به مرور زمان از آن کاسته می شود. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، نیازی به نرگانی نیست. هر بار که به ارتودنتیست مراجعه می کنید، ارتودنتیست بررسی می کند پاورچین به چه شکل هستند و در صورت لزوم، آنها را با پاورچین های جدید تعویض می کند. به خاطر داشته باشید، این احتمال خیلی زیاد است که ممکن است این اتفاق در هر مراجعه به ارتودنتیست تکرار شود. هر بار که پاورچین جدیدی دریافت می کنید، ممکن است چند روزی درد و ناراحتی تجربه کنید زیرا پاورچین های جدید فشار تازه ای به دندان ها وارد می کنند. این درد عموماً چندان شدید نیست و می تواند زمانی کنترل شود که برای نخستین مرتبه پاورچین ها را دریافت کردید.

مراقبت های دهانی در طول استفاده از پاورچین ها

معمولاً حدود شش هفته طول می کشد تا پاور چین ها مؤثر واقع شوند، گرچه هر مورد منحصر بفرد است. مراقبت صحیح از دهان در طول این دوره از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از خوردن غذاهای سفت و چسبناک بپرهیزید زیرا می توانند موجب پاره شدن پاور چین شوند و این می تواند موجب ایجاد حالت تعلیق در روند درمان و نیاز به مراجعات بیشتر به ارتودنتیست شود.

استامینوفن و ایبوپروفن بهترین داروهای مسکنی هستند که دریافت آنها از داروخانه نیاز به نسخه پزشک ندارد.

از آنجا که تمیز کردن اطراف براکت ها با وجود الاستیک، لیگاچورف یا پاور چین روی آنها دشوارتر است، شاید رعایت بهداشت دهان و  دندان ها مهمترین جنبه مراقبت های دهانی باشد. غذا و پلاک های دهانی به راحتی می توانند اطراف آنها انباشته شوند، بنابراین پاکسازی دائم آنها ضروری است.

آیا با وجود روکش روی دندان ها می توان از براکت های ارتودنسی استفاده کرد؟

ارتودنتیست ها بیش از پیش خوشحال هستند که تعداد افراد بزرگسالی که برای بهبود ظاهر لبخند خود اقدام می کنند رو به افزایش است. این افراد جرأت دریافت براکت ها را به خود می دهند. ارتودنتیست ها معتقدند هرگز برای دریافت براکت ها و اصلاح لبخند دیر نیست.

گرچه افراد کم سن و سال تر با این پرسش به دندانپزشک مراجعه می کنند که “مدت زمان لازم برای استفاده از براکت ها چقدر است؟” و “آیا هنوز هم می توانم آدامس بجوم؟”، اما پرسش ها و نگرانی های افراد بزرگسال متفاوت است. بسیاری از افراد بزرگسال در حالی به ارتودنتیست مراجعه می کنند که قبلاً تحت درمان هایی مانند روکش دندان، ونیرها، یا کاشت ایمپلنت های دندانی قرار گرفته اند. اغلب آنها این نگرانی دارند که با وجود کارهای دندانپزشکی قبلی می توان از براکت ها استفاده کرد یا خیر؟

اصلاً نترسید! گرچه واقعیت دارد که روکش ها و دیگر ابزارها مانند بریج ها و ونیرها نیاز به مراقبت و برنامه ریزی بیشتر دارند، اما هنوز هم دریافت براکت های ارتودنسی با وجود اقدامات قبلی دندانپزشکی امکان پذیر است.

اجازه دهید ابتدا راجع به روکش های دندانی صحبت کنیم- روکش دقیقاً چیست و چه کاری انجام می دهد؟ روکش نوعی پوشش یا کلاهک است که روی دندان قرار می گیرد تا شکل، اندازه، و عملکرد طبیعی آن را احیاء کند. آنها محکم تر شدن دندان ها کمک می کنند و ظاهر آنها را بهبود می دهند. روکش های دندان توسط دندانپزشک کار گذاشته می شوند تا مشکلاتی مانند پوسیدگی، لب پر شدگی، یا ترک خوردگی دندان ها را پوشش دهند.

 

 

 

در صورتی که روکش پس از درمان ریشه (عصب کشی) کار گذاشته شده باشد، ارتودنتیست باید اقدامات لازم را انجام دهد تا اطمینان حاصل نماید که انسجام دندان/ دندان ها پس از قرار گرفتن براکت ها روی دندان ها حفظ خواهد شد. درمان ریشه (عصب کشی) فرایندی است که طی آن مینای دندان با دریل سوراخ می شود، سپس با مواد با دوام پر می شود، که اغلب پس از آن روی دندان روکش قرار می گیرد. در این صورت، باید با دقت مراقب دندان بود تا طی جابجایی داخل دهان، محکم باقی بماند.

بنابراین، اگر به این فکر می کنید که: آیا اگر قبلاً روی دندان هایم روکش قرار گرفته باشد هنوز هم می توانم از براکت ها استفاده کنم؟ پاسخ “آری” است!

درست مانند دندان هایی که پر شده اند، هنوز هم می توان به دندان های که روکش شده اند براکت ارتودنسی چسباند و آنها را به مکان جدیدی جابجا کرد. یک ارتودنتیست مجرب در انجام این کار با هیچ مشکلی مواجه نخواهد شد.

برعکس، می توان روکش ها را پس از پایان دوره درمان ارتودنسی روی دندان ها چسباند. این شناخته ترین گزینه برای ترمیم دندان های آسیب دیده یا بد ظاهر است که می توانند از مزایای روکش دندان بهره مند شوند. افراد بزرگسال بویژه ترجیح می دهند روکش ها را پس از اتمام درمان ارتودنسی روی دندان های خود قرار دهند.

با بالا رفتن سن افراد، سن دندان های آنها نیز بالا می رود. و هرچه افراد بیشتر عمر می کنند، دندان های آنها بیشتر تحت تأثیر ساییدگی قرار می گیرد. افراد به صورت طبیعی به درمان های ترمیمی مانند روکش روی دندان های خود نیاز دارند. به طور همزمان، افراد بزرگسال بیشتری برای صاف و یکدست کردن دندان های خود بیشتر ترغیب می شوند. این باعث می شود ارتودنتیست ها و دندانپزشک ها بیشتر به فکر راهکارهایی برای محقق ساختن این خواسته آنها هستند.

 

 

ایمپلنت دندانی چیست؟

از دست رفتن دندان یکی از عادی ترین اتفاقاتی است که، خواه طی یک اتفاق، خواه با یک بیماری می تواند رخ دهد، و دندانپزشک ها روز به روز بیشتر با بیمارانی مواجه می شوند که به فکر جایگزینی برای دندان های از دست رفته خود هستند. ایمپلنت های دندانی یکی از این گزینه ها هستند. آنها پست های تیتانیومی را شامل می شوند که داخل استخوان فک قرار می گیرند تا جایگزین ریشه از دست رفته دندان ها شوند. در نهایت یک روکش به این پست متصل می شود که کاملاً شبیه دندان های طبیعی خواهد بود و عملکردی مانند آنها خواهد داشت.

با قرار گرفتن ایمپلنت های دندانی در جای خود، آنها نباید حرکت داده شوند، اما متأسفانه دندان های واقعی اینقدر فرمانبردار نیستند. دندان ها به دلایل مختلفی ممکن است به اطراف حرکت کنند، از جمله با افزایش سن، این قابلیت طبیعی وجود دارد که دندان ها به سمت جلوی دهان حرکت کنند و فشرده و نامرتب شوند. برای بسیاری افراد، براکت ها راهکاری عملی برای این مشکل هستند، اما اگر یک یا چند ایمپلنت کاشته شده باشد چه؟- آیا هنوز هم می توان از براکت ها استفاده کرد؟ اگر بخواهیم کوتاه پاسخ دهیم: آری، قطعاً براکت ها گزینه ای قابل استفاده هستند. به دو صورت می توان از این دو درمان بهره مند شد:

 

 

ارتودنسی پس از کاشت ایمپلنت های دندانی

نمی توان ایمپلنت های دندانی را جابجا کرد، اما در صورتی که ایمپلنت در جای درست قرار داشته باشد می توان دندان های اطراف را با استفاده از بریس های ثابت یا متحرک جابجا کرد. حتی در صورت کاشت چند ایمپلنت، باز هم درمان ارتودنسی امکان پذیر است.

اگر ایمپلنت در جای درست قرار نگرفته باشد، می توان به فکر جابجا کردن آن پس از اتمام درمان ارتودنسی بود. این کار می تواند شامل جابجا کردن تنها روکش ایمپلنت، یا کل ایمپلنت شود. یا اینکه، می توان ایمپلنت را همان جایی که هست باقی گذاشت و با جای آن کنار آمد.

ارتودنسی قبل از کاشت ایمپلنت های دندانی

گرچه می توان دندان های اطراف ایمپلنت را جابجا کرد، اما معمولاً بهتر این است که ابتدا درمان ارتودنسی را انجام داد تا بتوان اطمینان حاصل نمود که دندان ها در بهترین مکان ممکن قرار دارند. و اگر دندانی از دست رفته هم نیاز نیست نگران شوید. می توان از یک دندان مصنوعی موقت استفاده کرد تا مطمئن شد هیچ فضای خالی بین دندان ها وجود ندارد. برای برخی بیماران حتی لازم است درمان ارتودنسی قبل از کاشت ایمپلنت های دندانی انجام شود- ایجاد فضای کافی برای دندان جدید و حتی جابجایی ریشه دندان های مجاور به محل درست.

خواه تمایل به دریافت براکت ها قبل از کاشت ایمپلنت ها داشته باشید یا پس از آنها، دندانپزشکی که کاشت ایمپلنت را انجام می دهد باید در کنار ارتودنتیست عمل کند تا بهترین روند درمان برای شما طراحی شود.

ارتودنسی پیشگیری چیست؟

ارتودنسی پیشگیری شامل تمام فرایندهایی است که به منظور حفظ یکپارچگی و انسجام اکلوژنی استفاده می شوند که به صورت طبیعی در حال رشد است، و آن هم با حفظ وضعیت کنونی یا پیشگیری از موقعیت هایی انجام می شود که در رشد اختلال ایجاد می کنند، از جمله اصلاح و درمان پوسیدگی دندان ها، حذف عادات بد دهانی با کمک تمرینات و ابزارهای ارتودنسی و یا قرار دهی فضا نگهدار در قسمت هایی که دندان ها از دست رفته اند.

 

فرایندهایی که در ارتودنسی پیشگیری استفاده می شوند

آموزش والدین

ارتودنسی پیشگیری، به صورت ایده آل باید مدت ها قبل از تولد کودک آغاز شود. مادر باردار باید راجع به موضوعاتی مانند تغذیه خود اطلاعات کسب کند تا فضایی ایده آل برای رشد جنین فراهم کند. خیلی زود پس از تولد، مادر باید راجع به شیردهی و تغذیه صحیح و مراقبت نوزاد آموزش ببیند. در صورتی که کودک با شیشه شیر تغذیه می شود، به مادر توصیه می شود از شیشه های با سری فیزیولوژیک به جای شیشه های با سری معمولی استفاده کند. سری های معمولی غیر فیزیولوژیک هستند و اجازه نمی دهند عمل مکیدن با حرکت زبان و فک پایین انجام شود. از سوی دیگر، سری های فیزیولوژیک برای مکیدن طراحی شده اند و کم و بیش شبیه عمل مکیدن طبیعی از سینه مادر هستند. علاوه بر این، والدین باید راجع به حفظ بهداشت دهان کودک نیز اطلاعات لازم را کسب نمایند.

 

کنترل پوسیدگی دندان

پوسیدگی هایی که سطوح بین دندان های جلو را در بر می گیرند، در صورتی که درمان نشوند، موجب جابجا شدن دندان ها به سمت مزیال می شوند، در نتیجه از عرض قوس دندانی کاسته می شود. پس از آن، بیرون آمدن دندان های دائمی جایگزین که بزرگتر هستند، ممکن است منجر به بروز ناهماهنگی بین طول قوس دندانی و اندازه دندان ها، و در نتیجه بروز مال اکلوژن شود. بنابراین، شناسایی زود هنگام چنین ضایعات پوسیدگی نقش مهمی در پیشگیری از بروز مال اکلوژن دارد.

اقدامات پیشگیرانه

• شناسایی زود هنگام پوسیدگی دندان ها با معاینات بالینی یا رادیوگرافی.
• درمان و اصلاح دندان پوسیده با کمک مواد ترمیم کننده مناسب، به محض شناسایی پوسیدگی دندان.

 

 

 

مراقبت از دندان های شیری

دندان های شیری به خودی خود نقش مهمی به عنوان بهترین فضا نگهدارهای طبیعی ایفا می کنند، که نه تنها فضای لازم برای دندان های دائمی حفظ می کنند که قرار است به جای آنها بیرون بیایند، بلکه رشد آنها را هدایت می کنند تا در جای درست خود در قوس دندانی قرار بگیرند.

 

حفظ جدول زمانی بیرون آمدن دندان ها

الگو و برنامه زمانی بیرون آمدن دندان های شیری و دندان های دائمی جایگزین آنها باید با دقت تحت نظارت باشد، تا در صورت لزوم مداخلات لازم به موقع انجام شوند. به طور کلی، بیرون آمدن دندان های شیری باید حدود سه ماه پس از بیرون آمدن دندان های مقابل آنها در فک روبرو آغاز شود. بعلاوه، دندان های دائمی جایگزین باید ظرف سه ماه پس از افتادن دندان های شیری بیرون بیایند.

 

اقدامات پیشگیرانه

• چکاپ های منظم دندانی
• اقدامات بهداشتی دهانی مناسب و به موقع

 

 

 

از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری می تواند منجر به پیامدهای ناخوشایند زیر شود:

• جابجایی دندان های مجاور به سمت فضای خالی.
• عدم رشد یا تغییر مسیر رشد دندان های دائمی جایگزین آنها.
• افزایش احتمال عادت تانگ تراست (فشردن و ساییدن زبان پشت دندان ها).
• ادای نادرست حروف در مورد از دست رفتن دندان های جلو.
• مخدوش شدن زیبایی چهره. تأثیرات فیزیولوژیکال روی کودک، مخصوصاً در مورد از دست رفتن دندان های جلو.

 

اقدامات پیشگیرانه

استفاده از فضا نگهدارها تا زمان بیرون آمدن دندان های دائم جایگزین در حفره دهان.

 

 

 

درمان دندان های شیری انکیلوز شده

دندان های شیری انکیلوز شده (دندان هایی که با از بین رفتن الیاف لیگامان اطراف آنها، به استخوان فک جوش خورده اند) مانع بیرون آمدن دندان های دائمی جایگزین خود می شوند.

 

اقدامات پیشگیرانه

کشیدن دندان شیری انکیلوز شده به روش جراحی، در زمان درست، موجب تسهیل بیرون آمدن دندان دائمی جایگزین آن می شود.

 

 

 

 

درمان باقی ماندن دندان های شیری در دهان

باقی ماندن دندان های شیری در دهان می تواند در نتیجه عللی مانند انکیلوز، کم کاری تیروئید، و غیره، اتفاق بیفتد. باقی ماندن دندان های شیری در دهان می تواند منجر به بیرون آمدن غیر عادی دندان های دائمی جایگزین در مسیر نادرست شود.

 

اقدامات پیشگیرانه

کشیدن دندان های شیری که در دهان باقی مانده اند، به منظور تسهیل بیرون آمدن دندان های جایگزین آنها که در زیر هستند.

 

 

 

کشیدن دندان های اضافی

دندان های اضافی می توانند منجر به بروز مشکلات زیر شوند:

• فشردگی و نامرتبی بیش از حد دندان ها
• پیشگیری از بیرون آمدن دندان های دائمی جایگزین
• در صورت درمان نشدن ممکن است موجب شکل گیری کیست شوند.

 

اقدامات پیشگیرانه

شناسایی زودهنگام و کشیدن دندان های اضافی برای پیشگیری از تمامی پیامدهای مضر همراه با وجود دندان های اضافی توصیه می شود.

 

 

 

کنترل عادات دهانی

عادات غیر طبیعی دهانی مانند مکیدن انگشت، گاز گرفتن لب، تانگ تراست (فشردن زبان پشت دندان ها)، و تنفس دهانی تأثیرات مخربی روی سلامت دهان دارند از جمله موجب مال اکلوژن و ژنژیویت می شوند.

 

اقدامات پیشگیرانه

• آموزش والدین در رابطه با پیامدهای عادات دهانی غیر عادی
• آموزش و تشویق کودکان به ترک عادت
• حذف عادات بد دهانی با استفاده از ابزارهای مخصوص ترک عادت.

 

 

درمان گیر کردن عمیق مولر دائمی اول

گاهی اوقات، ممکن است بواسطه انحراف دندان کناری، مولر دائمی اول در عمق زیاد و زیر پوسته سطح دیستال دندان مولر دوم شیری پنهان شود.

 

اقدامات پیشگیرانه

Reproximation یا تراش مینای دندان از سطوح مزیال و دیستال دندان های مولر دوم شیری می تواند به هدایت دندان های مولر اول دائمی که گیر کرده اند کمک کند.

 

 

 

درمان پیوند غیر عادی فرنوم

پیوند غیر عادی فرنوم می تواند موجب بروز دیاستم در خط وسط دندان ها شود، که از نظر بالینی با تست Blanch و از طریق تصاویر رادیوگرافی با وجود شکافی مانند رادیولوسنسی در پوسته آلوئولار بین دندان های وسط دائمی فک بالا، می توان آن را تشخیص داد.

 

اقدامات پیشگیرانه

برداشت بافت های فیبروز غیر عادی فرنوم لبی با کمک جراحی که فِرِنِکتومی نامیده می شود.

 

پیشگیری از بروز آسیب در نتیجه استفاده از بریس های میلواکی Milwaukee

بریس میلواکی نوعی ابزار ارتودنسی است که برای اصلاح اسکولیوز استفاده می شود. این ابزار به مندیبل و اکلوژن در حال رشد فشار وارد می کند و موجب عقب رفتگی مندیبل و بروز مال اکلوژن می شود.

 

اقدامات پیشگیرانه

اکلوژن باید با استفاده از یکی از ابزارهای زیر محافظت شود:

• ابزارهای فانکشنال.
• ابزارهایی که دندان ها را در وضعیت درست قرار می دهند.
• محافظ ها.

 

استفاده از فضا نگهدارها

در صورت از دست رفتن پیش از موعد دندان های شیری، در نتیجه از دست رفتن فضا و کاهش عرض قوس دندانی، ممکن است انسجام قوس دندانی به خطر بیفتد. جابجایی دندان های شیری و/ یا دندان های دائمی مجاور می تواند اتفاق بیفتد و فضای موجود ممکن است تا جایی کاهش پیدا کند که که باعث فشردگی و بی نظمی دندان ها در دوره رشد دندان های دائمی شود.

فضا نگهدارها نوعی ابزار ثابت یا متحرک هستند که برای حفظ فضای بوجود آمده بین دندان هایی طراحی شده اند که در نتیجه از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری بوجود آمده است.

 

ویژگی های فضا نگهدارهای ایده آل

یک دسته ویژگی ها هستند که فضا نگهدارها، صرف نظر از ثابت یا متحرک بودن آنها، برای ایده آل بودن باید آنها را داشته باشند:

• باید ابعاد مزیودیستال دندان از دست رفته را حفظ کنند.
• در صورت امکان، باید فانکشنال باشند، حداقل تا جایی که از بیرون آمدن بیش از حد دندان های روبرو جلوگیری کنند.
• تا جای ممکن باید ساده و محکم باشند.
• باید به شکلی طراحی شده باشند که پاکسازی دندان ها و حفظ بهداشت دهان به سادگی قابل انجام باشد.
• ساختار آنها باید به گونه ای باشد که فرایند رشد طبیعی اجزاء دهان را محدود نکنند در عملکردهایی مانند جویدن، حرف زدن، و بلع اختلال ایجاد نکند.

دسته بندی فضا نگهدارها

به طور کلی، فضا نگهدارها به دو دسته متحرک و ثابت تقسیم می شوند.

فضا نگهدارهای متحرک:

• ابزار هاولی/ فضا نگهدار پروتزی متحرک

فضا نگهدارهای ثابت:

• فضا نگهدار بند و حلقه
• فضا نگهدار بند و میله
• فضا نگهدار روکش و حلقه
• فضا نگهدار روکش و میله
• فضا نگهدار دیستال شو
• فضا نگهدار قوس دندانی پایین
• فضا نگهدار نانس
• فضا نگهدار ترانس پالاتال

 

موارد استفاده فضا نگهدارها

• از دست رفتن زود هنگام دندان های مولر شیری، بسته به دندان های موجود و طول قوس دندانی، برای پیشگیری از جابجایی دندان های مجاور، نیاز به قرار گیری فضا نگهدار دارد.
• وقتی دندان های نیش شیری از دست می روند، خط وسط قوس دندانی ممکن است با مشکل مواجه شود و طول قوس دندانی نیز ممکن است کاهش یابد. بنابراین ممکن است از دست رفتن زود هنگام دندان نیش شیری نیاز به استفاده از ابزارهای فضا نگهدار داشته باشد تا از انحراف خط وسط و/ یا کاهش طول قوس دندانی پیشگیری شود.
• از دست رفتن زود هنگام دندان های جلوی شیری اغلب نیازی به استفاده از فضا نگهدار برای حفظ فضا ندارند زیرا جابجایی دندان ها به سمت مزیال اغلب اتفاق نمی افتد.

 

نکات استفاده از فضا نگهدارها

• اگر فضای کافی وجود دارد که اجازه دهد دندان های دائمی به داحتی بیرون بیایند، اغلب فضا نگهدار لازم نیست.
• در صورت فشردگی و نامرتبی شدید دندان ها، استفاده از فضا نگهدار توصیه نمی شود، زیرا حفظ فضا تأثیر چندانی ندارد و مداخلات ارتودنتیک دیگر لازم هستند.
• در صورتی که قرار باشد دندان جایگزین به زودی بیرون بیاید، ممکن است فضا نگهدار لازم نباشد.
• در صورتی که دندان جایگزین وجود نداشته باشد، نیازی به استفاده از فضا نگهدار نیست.

 

پیش نیازهای استفاده از فضا نگهدارها

• فضا نگهدارها باید فضای سمت مزیودیستال دندان های از دست رفته را حفظ کنند.
• آنها نباید با وارد آوردن فشار زیاد به دندان های باقی مانده آنها را با مشکل مواجه سازند.
• آنها باید به راحتی قابل تمیز شدن باشند و جایی برای پنهان شدن جرم ها نباشند، که موجب افزایش پوسیدگی دندان و ضایعات بافت نرم می شوند.
• ساختار آنها باید به گونه ای باشد که روند رشد طبیعی را با مشکل مواجه نکند یا در عملکردهایی مانند جویدن، گفتار یا بلع اختلال ایجاد نکند.

بسته به دندان از دست رفته، نوع مال اکلوژن و مشکلات گفتاری که ممکن است بروز یابد، و نیز همکاری بیمار، نوع خاصی از فضا نگهدارها انتخاب می شود: فضا نگهدارهای متحرک/ فضا نگهدارهای فانکشنال/ فضا نگهدارهای آکریلیک متحرک.

 

 

• فضا نگهدارهای فانکشنال نوعی فضا نگهدار متحرک است و زمانی انتخاب می شود که چند دندان شیری دائمی زودتر از موعد اتفاق بیفتد. این نوع فضا نگهدار با مواد آکریلیکی ساخته می شود. نه تنها از نظر زیبایی کمک می کند، بلکه عملکرد جویدن عادی را به کودک باز می گرداند.
• این نوع فضا نگهدار از یک پلیت آکریلیکی، دندان آکریلیکی، و گیره های روی دندان های مولر تشکیل شده است. دندان های آکریلیکی جلو کمک می کنند هم امکان درست جویدن فراهم شود، هم و هم زیبایی لبخند به او باز گردانده شود. گیره یا چفت ها می توانند گیره های “C” مانند ساده روی دندان های مولر باشند که به باقی ماندن آنها در جای خود کمک می کنند.

نکات استفاده از فضا نگهدارها

وقتی چند دندان از دست می روند، حفظ جای خالی آنها و عمل جویدن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

مهمترین مزیت استفاده از فضا نگهدار حفظ جای خالی و کمک به جویدن است، و مهمترین نقطه ضعف آنها احتمال شکسته شدن یا گم شدن آنها است.

 

انواع فضا نگهدارهای ثابت

فضا نگهدارهای ثابت ابزارهایی هستند که به طور ثابت روی دندان ها قرار می گیرند و برای اتصال آنها از بند یا روکش استفاده می شود.

فضا نگهدار بند و حلقه

فضا نگهدار بند و حلقه یکی از پر استفاده ترین فضا نگهدارهای ثابت در ارتودنسی است. این نوع فضا نگهدار می تواند در یک سمت قوس دندانی یا هر دو سمت ساخته شود.

 

 

فضا نگهدار بند و حلقه معکوس

این نوع فضا نگهدار زمانی کاربرد دارد که دندان مولر دوم شیری زودتر از موعد از دست رفته باشد و دندان های مولر دائمی به طور کامل بیرون نیامده اند تا بند را نگهدارند. در چنین مواردی، به دور مولر اول شیری بند قرار می گیرد و حلقه به شکلی ساخته می شود که درست با زیر تیغه حاشیه ای دندان های مولر دائمی برخورد دارد.

 

فضا نگهدار ماین Mayne

فضا نگهدار ماین نوعی فضا نگهدار بند و حلقه است که حلقه آن دو نیم شده است. این نوع فضا نگهدار در صورت از دست رفتن مولر شیری اول مورد استفاده قرار می گیرد. مزیت آن این است که ارتودنتیست به راحتی می تواند آن را بسازد و نگهداری از آن برای بیمار راحت تر است. نقطه ضعف آن نیز این است که دندان های مقابل ممکن است بیش از حد معمول بیرون بیایند، و نیز اینکه در صورت از دست رفتن چندین دندان شیری نمی توان از این نوع فضا نگهدار استفاده کرد.

 

 

 

فضا نگهدار بند و میله

• فضا نگهدار بند و میله نوعی فضا نگهدار ثابت است که روی دو دندان در دو طرف فضای خالی به جا مانده از افتادن دندان، که دندان تکیه گاه هستند، با استفاده از روش مستقیم یا غیر مستقیم، بند قرار می گیرد و با استفاده از یک میله به یکدیگر متصل می شوند.
• میله یک سیم ضخیم از فلز ضد زنگ است که یک سر آن به سطح مزیال دندان دیستال، در سطح نقطه تماس جوش داده شده است و سر دیگر آن به سطح دیستال بندی که به دور دندانی قرار گرفته است، در سطح نقطه تماس، که نسبت به محل دندان کشیده شده مزیال است، جوش داده شده است.
• در برخی موارد، فضا نگهدارهای بند و بار می توانند تنها از یک بند تشکیل شوند که به دور یک دندان قرار می گیرد و یک میله که به آن جوش داده شده است.

 

 

 

فضا نگهدار روکش و حلقه

فضا نگهدار روکش و حلقه نیز یکی از انواع فضا نگهدارهای ثابت است. بسته به نوع دندان شیری که از دست رفته است، این نوع فضا نگهدار می تواند به صورت یک طرفه یا دو طرفه ساخته شود. این نوع فضا نگهدار از تمام جهات دقیقاً شبیه بند و حلقه است به جز آنکه یک روکش از جنس فلز ضد زنگ به جای بند دور دندان استفاده می شود. این نوع فضا نگهدار در صورتی کاربرد دارد که در سمت دیستال دندان از دست رفته یک دندان وجود داشته باشد.

این نوع فضا نگهدار در مواردی استفاده می شود که دندان مولر شیری اول از دست رفته باشد و دندانی که قرار است به عنوان دندان پایه استفاده شود حجم زیادی نداشته باشد. مزیت استفاده از آنها ساخت راحت آن برای ارتودنتیست و نگهداری راحت آن برای بیمار است. نقطه ضعف آن نیز این است که ساخت آن از ساخت بند و حلقه دشوارتر است.

 

فضا نگهدار روکش و میله

فضا نگهدار روکش و میله نوعی ابزار ثابت است که در آن روکشی از جنس فلز ضد زنگ روی یک دندان پایه و یک میله استفاده می شود.

 

 

 

دیستال شو

فضا نگهدار دیستال شو تحت عنوان ابزار intra-alveolar نیز شناخته می شود. سطح دیستال دندان مولر شیری دوم مسیر رشد دندان مولر شیری اول را هدایت می کند، وقتی دندان مولر شیری دوم قبل از بیرون آمدن دندان مولر دائمی اول کشیده شده باشد. فضا نگهدار دیستال شو بیشتر از دندانی که هنوز درنیامده است می تواند مسیر بیرون آمدن را مشخص نماید و مانع جابجایی های نامطلوب شود.

در فضا نگهدار دیستال شو، در صورتی که برای قطعه روی فاصله دندان ها از یک قطعه آکریلیک استفاده شود، می تواند کل ابزار متحرک باشد و در صورتی که یک تکه سیم نازک از جنس فلز ضد زنگ به سطح دیستال دندان مولر اول در سطح نقطه تماس جوش خورده باشد، ابزار ثابت است.

فضا نگهدار دیستال شو در صورت از دست رفتن دندان مولر شیری دوم قبل از بیرون آمدن دندان مولر دائمی اول مورد استفاده قرار می گیرد. مزیت استفاده از آن این است که فضای لازم برای دندان مولر شیری دوم را حفظ می نماید. نقطه ضعف آن نیز این است که ساخت آن دشوار است؛ و در برخی بیماران برای بیمارانی که از نظر پزشکی مشکل دارند، یا تپش قلب دارند، مشکل بوجود خواهد آورد.

 

 

 

فضا نگهدار پشت دندانی فک پایین

این نوع فضا نگهدار تنها در قوس دندانی پایین و در صورت از دست رفتن دندان های مولر شیری اول یا دوم مورد استفاده قرار می گیرد و با استفاده از فرایند باندینگ مستقیم یا غیر مستقیم به دندان های مولر متصل می شود و یک سیم کمانی پشت دندانی با یک تکه سیم نازک از جنس فلز ضد زنگ ساخته می شود، به گونه ای که با سطح زبانی همه دندان های مندیبل تماس داشته باشد و به سطح زبانی بندهایی جوش داده شده است که دور دو دندان در دو طرف یک قوس دندانی قرار گرفته اند. این نوع فضا نگهدار برای حفظ فضای به جا مانده از چندین دندان شیری از دست رفته مورد استفاده قرار می گیرد و کمک می کند از لغزیدن دندان های مولر جلوگیری شود، در نتیجه به حفظ قوس دندانی کمک می کند.

این نوع فضا نگهدارها در صورت از دست رفتن دندان های مولر شیری دوم در فک پایین استفاده می شوند (معدل ابزار نانس است). مزیت استفاده از آنها حفظ فضای به جا مانده از دندان های از دست رفته است و نقطه ضعف آنها این است که دندان های مولر دائمی اول مستعد دی کلسیفیکاسیون هستند؛ و ممکن است شکسته شوند، مگر آنکه اطلاعات کامل در خصوص نگهداری از آن به بیمار داده شود.

 

فضانگهدار نانس

فضا نگهدار نانس از دو بند تشکیل شده است که به دور دندان های مولر قرار می گیرند و یک قطعه سیمی (که در عرض قوس دندانی قرار می گیرد) و یک تکه آکریلیکی که در سقف دهان (کام) قرار می گیرد. این ابزار تنها در قوس دندانی بالا استفاده می شود. بندها با استفاده از فرایند مستقیم یا غیر مستقیم ساخته می شوند و روی دندان های مولر قوس دندانی بالا، در هر دو سمت آن کار گذاشته می شوند.

این نوع فضا نگهدار در صورت از دست رفتن دندان مولر شیری دوم در ماگزیلا استفاده می شود و معادل فضا نگهدار پشت دندانی فک پایین است. مزیت استفاده از آنها حفظ فضای به جا مانده از دندان های از دست رفته است و نقطه ضعف آن این است که لازم است بهداشت قطعه آکریلیک به خوبی رعایت شود و این نوع فضا نگهدار نمی تواند در بیمارانی استفاده شود که به آکریلیک حساسیت دارند.