با پیشرفت هایی که در سال های اخیر در زمینه دانش ارتودنسی بوجود آمده است، افراد بزرگسال بیشتری در پی درمان مشکلات دندان های خود هستند که از کودکی با آنها همراه بوده است. در برخی موارد، دندان های فرد در کودکی کج بوده اند و این مشکل آنها مورد رسیدگی قرار نگرفته است. یا اینکه دندان های فرد با افزایش سن جابجا شده اند که ممکن است به علل مختلفی اتفاق افتاده باشد- از جمله آسیب، فشار زبان به دندان ها و یا رشد طبیعی دندان ها. برخی افراد بزرگسال ممکن است متوجه شوند دندان های آنها که در گذشته صاف بوده اند و به تدریج کج یا فشرده شده اند. برخی دیگر ممکن است درد فک را تجربه کنند، در تمیز کردن دندان های خود با مشکل مواجه شوند، یا تنها مشکل آنها جذاب نبودن لبخندشان باشد.

هدف درمان ارتودنسی بهبود وضعیت دندان ها است تا به شما اجازه دهد به راحتی خوراکی ها را گاز بزنید، غذا بجوید و لثه های سالم تری داشته باشید. هرچند دلایل زیبایی برای قرار گرفتن تحت درمان ارتودنسی کاملاً معتبر و قانع کننده هستند، اما این دلایل در برابر انجام این درمان برای سلامت دهان و سلامت جسمی، رنگ می بازند. کج بودن دندان ها، فشردگی بیش از حد آنها، اوربایت یا آندربایت، اختلالات مفاصل فک و محل نادرست قرار گیری فک ها همگی برای سلامت فرد خطرناک هستند. این مشکلات می توانند موجب بروز سر درد، درد گوش، درد فک، ساییدگی لثه ها و استخوان فک و نیز ساییدگی غیر عادی سطح مینای دندان، اختلالات مفاصل فکی- گیجگاهی و مشکلات گوارشی و دشواری در جویدن درست غذاها شوند.

درمان ارتودنسی معمولاً شامل استفاده از براکت های ارتودنسی است. به طور کلی، از نظر بسیاری از افراد بزرگسال سرمایه گذاری روی براکت های ارتودنسی و تحمل چند سال لبخند نازیبا داشتن، در ازای چند دهه دندان های صاف و سالم داشتن ارزش دارد. با این حال، کاملاً مشخص است بیماران بزرگسال خواستار بهترین نتایج در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین میزان درد و ناراحتی هستند. به همین دلیل، از آنجا که ابزار های نامرئی برای اکثر افراد راحت هستند و قابل مشاهده هم نیستند، به شهرت زیادی رسیده اند. ابزار های نامرئی به سرعت دنیای ارتودنسی را متحول کرده اند. اکنون بیماران در کنار براکت های فلزی قدیمی گزینه های مختلف دیگری نیز دارند. در این مقاله، قصد داریم به معرفی دو نمونه از آنها بپردازیم- اینویزیلاین و براکت های لینگوال (پشت دندانی).

اینویزیلاین

اینویزیلاین یکی از ابزارهای درمان ارتودنسی است که به صاف کردن دندان ها بدون براکت های فلزی معمولی کمک می کند. با استفاده از این ابزار بدون اینکه کسی متوجه شود می توانید به لبخند رویایی خود دست پیدا کنید.

اینویزیلاین عبارت است از یک دسته الاینرهای شفاف که به صورت سفارشی ساخته می شوند و به جابجایی دندان ها به محل درست کمک می کند. این الاینر ها تقریباً شفاف و غیر قابل مشاهده هستند و به صورت ویژه و سفارشی برای دندان های فرد ساخته می شوند. این ابزار از مواد ترموپلاستیک درجه یک پزشکی ساخته می شود که بسیار قوی هستند و منحصراً برای سیستم اینویزیلاین طراحی شده اند. هیچ کس حتی متوجه وجود آنها روی دندان های شما نخواهد شد، با سبک زندگی شما کاملاً مطابقت خواهد داشت و می توانید بدون هیچ نگرانی با دیگران تعامل داشته باشید و به امور روزمره خود بپردازید.

اینویزیلاین به صورت کاملاً کنترل شده دندان ها را به محل درست خود جابجا می کند، برخلاف براکت های فلزی سنتی، اینویزیلاین نه تنها میزان جابجایی با هر الاینر ، بلکه زمان جابجایی را نیز کنترل می کند. به این معنا که در هر مرحله تنها دندان های خاصی مجاز به جابجا شدن هستند. با تعویض دو هفته یک مرتبه الاینرها، دندان ها- ذره ذره، هفته به هفته- به تدریج به سمت محل نهایی مورد نظر جابجا خواهند شد. طول درمان با توجه به نیازهای خاص هر بیمار مشخص خواهد شد.

در درمان با اینویزیلاین، با استفاده از فناوری پیشرفته تصویر برداری کامپیوتری سه بعدی، کل طرح درمان بر اساس محل اولیه دندان ها تا مطلوب ترین محل نهایی آنها پایه ریزی خواهد شد. اینویزیلاین برای فرد این امکان را فراهم می آورد که حتی پیش از آغاز فرایند درمان ببیند در پایان درمان، ظاهر لبخند او چگونه خواهد بود.

براکت های لینگوال یا پشت دندانی

براکت های لینگوال از جمله ابزارهای نامرئی دندانپزشکی هستند که اگر تمایلی نداشته باشید ابزار شما توجه مخاطب را به خود جلب کند، ارتودنتیست می تواند آن را به شما معرفی کند. ظاهر آنها کاملاً شبیه براکت های فلزی معمولی است، تنها تفاوت این است که آنها روی سطح زبانی دندان ها (سطح داخلی دندان ها) قرار می گیرند. این باعث می شود در معرض دید نباشند و توجه کسی به آنها جلب نشود. از آنجا که این ابزار پشت دندان ها قرار می گیرد، از نظر زیبایی برای افرادی که قصد دارند دندان های خود را بدون دیده شدن براکت ها صاف کنند، انتخابی فوق العاده هستند. غیر قابل مشاهده بودن براکت های پشت دندانی مخصوصاً برای افراد بزرگسالی مهم است که احساس می کنند براکت های فلزی سنتی در محل کار یا دیگر موقعیت های اجتماعی موجب پایین آمدن اعتماد به نفس آنها خواهد شد.

عملکرد این نوع براکت ها کاملاً شبیه براکت های سنتی ثابت است با این تفاوت که که هیبت فلزی آنها پنهان است. براکت های پشت دندانی، درست مانند بریس های سنتی، با وارد آوردن فشاری ملایم اما مستمر به دندان ها عمل می کنند، تا کمک کنند به تدریج به محل درست خود جابجا شوند. بسته به وخامت وضعیت ارتودنتیک دندان ها، طول درمان چیزی حدود 18 تا 36 ماه طول خواهد کشید.

 

در نخستین جلسه با استفاده از قالب پلاستیکی، از دهان و دندان ها قالب گرفته می شود که به آزمایشگاه ارسال خواهد شد و براکت های مخصوص بیمار ساخته خواهند شد. در جلسه دوم به سطح داخلی (زبانی) دندان ها چسب دندانپزشکی زده می شود تا براکت ها در جای خود ثابت شوند. در انتها، ارتودنتیست سیم کمانی را به آنها متصل خواهد کرد تا فشار ملایمی به دندان ها وارد شود و دندان ها به محل مناسب خود جابجا شوند. با وجود این ابزار شما قادر خواهید بود مانند قبل غذا بخورید اما باید از خوردن تافی های چسبناک، آدامس، خوراکی های سفت مانند سیب یا نان تست خودداری کنید. نوشیدنی های گاز دار و آب میوه زیاد می توانند به براکت ها آسیب برسانند.

براکت های پشت دندانی می توانند برای زبان آزار دهنده باشند و در ابتدای درمان موجب بروز حساسیت در آن شوند. این کاملاً طبیعی و موقتی است. با قرار دادن موم ارتودنسی روی براکت ها می توان آسیب به زبان را کاهش داد. برای برخی افراد ممکن است واضح حرف زدن دشوار باشد، که با تمرین کردن می توان به راحتی حرف زد و همه چیز را به حالت اول خود باز گرداند.

با وجود براکت های پشت دندانی، هر شش ماه یک مرتبه پاکسازی تخصصی دندان ها، ضروری است. زیرا براکت ها به پشت دندان ها متصل می شوند و غذا به راحتی پشت آنها، بین براکت و دندان پنهان می شود. علاوه بر پاکسازی تخصصی، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب و اصولی نیز مهم است. پس از اتمام مرحله فعال درمان، استفاده از ریتینر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ریتینر ممکن است ثابت یا متحرک باشد.

کدام یک بهتر است؟ اینویزیلاین یا براکت های لینگوال؟

اکنون که به تفاوت های بین این دو گزینه درمان برای صاف کردن دندان ها بدون دیده شدن ابزار ارتودنسی پی برده اید، ممکن است فکر کنید کدام درمان برای شما بهتر است. در آخر باید گفت، این به عهده شما و ارتودنتیست شماست که با هم به نتیجه برسید کدام یک برای مورد شما بهتر است.

با پیشرفت هایی که در سال های اخیر در زمینه دانش ارتودنسی بوجود آمده است، افراد بزرگسال بیشتری در پی درمان مشکلات دندان های خود هستند که از کودکی با آنها همراه بوده است. در برخی موارد، دندان های فرد در کودکی کج بوده اند و این مشکل آنها مورد رسیدگی قرار نگرفته است. یا اینکه دندان های فرد با افزایش سن جابجا شده اند که ممکن است به علل مختلفی اتفاق افتاده باشد- از جمله آسیب، فشار زبان به دندان ها و یا رشد طبیعی دندان ها. برخی افراد بزرگسال ممکن است متوجه شوند دندان های آنها که در گذشته صاف بوده اند و به تدریج کج یا فشرده شده اند. برخی دیگر ممکن است درد فک را تجربه کنند، در تمیز کردن دندان های خود با مشکل مواجه شوند، یا تنها مشکل آنها جذاب نبودن لبخندشان باشد.

هدف درمان ارتودنسی بهبود وضعیت دندان ها است تا به شما اجازه دهد به راحتی خوراکی ها را گاز بزنید، غذا بجوید و لثه های سالم تری داشته باشید. هرچند دلایل زیبایی برای قرار گرفتن تحت درمان ارتودنسی کاملاً معتبر و قانع کننده هستند، اما این دلایل در برابر انجام این درمان برای سلامت دهان و سلامت جسمی، رنگ می بازند. کج بودن دندان ها، فشردگی بیش از حد آنها، اوربایت یا آندربایت، اختلالات مفاصل فک و محل نادرست قرار گیری فک ها همگی برای سلامت فرد خطرناک هستند. این مشکلات می توانند موجب بروز سر درد، درد گوش، درد فک، ساییدگی لثه ها و استخوان فک و نیز ساییدگی غیر عادی سطح مینای دندان، اختلالات مفاصل فکی- گیجگاهی و مشکلات گوارشی و دشواری در جویدن درست غذاها شوند.

درمان ارتودنسی معمولاً شامل استفاده از براکت های ارتودنسی است. به طور کلی، از نظر بسیاری از افراد بزرگسال سرمایه گذاری روی براکت های ارتودنسی و تحمل چند سال لبخند نازیبا داشتن، در ازای چند دهه دندان های صاف و سالم داشتن ارزش دارد. با این حال، کاملاً مشخص است بیماران بزرگسال خواستار بهترین نتایج در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین میزان درد و ناراحتی هستند. به همین دلیل، از آنجا که ابزار های نامرئی برای اکثر افراد راحت هستند و قابل مشاهده هم نیستند، به شهرت زیادی رسیده اند. ابزار های نامرئی به سرعت دنیای ارتودنسی را متحول کرده اند. اکنون بیماران در کنار براکت های فلزی قدیمی گزینه های مختلف دیگری نیز دارند. در این مقاله، قصد داریم به معرفی دو نمونه از آنها بپردازیم- اینویزیلاین و براکت های لینگوال (پشت دندانی).

اینویزیلاین

اینویزیلاین یکی از ابزارهای درمان ارتودنسی است که به صاف کردن دندان ها بدون براکت های فلزی معمولی کمک می کند. با استفاده از این ابزار بدون اینکه کسی متوجه شود می توانید به لبخند رویایی خود دست پیدا کنید.

اینویزیلاین عبارت است از یک دسته الاینرهای شفاف که به صورت سفارشی ساخته می شوند و به جابجایی دندان ها به محل درست کمک می کند. این الاینر ها تقریباً شفاف و غیر قابل مشاهده هستند و به صورت ویژه و سفارشی برای دندان های فرد ساخته می شوند. این ابزار از مواد ترموپلاستیک درجه یک پزشکی ساخته می شود که بسیار قوی هستند و منحصراً برای سیستم اینویزیلاین طراحی شده اند. هیچ کس حتی متوجه وجود آنها روی دندان های شما نخواهد شد، با سبک زندگی شما کاملاً مطابقت خواهد داشت و می توانید بدون هیچ نگرانی با دیگران تعامل داشته باشید و به امور روزمره خود بپردازید.

اینویزیلاین به صورت کاملاً کنترل شده دندان ها را به محل درست خود جابجا می کند، برخلاف براکت های فلزی سنتی، اینویزیلاین نه تنها میزان جابجایی با هر الاینر ، بلکه زمان جابجایی را نیز کنترل می کند. به این معنا که در هر مرحله تنها دندان های خاصی مجاز به جابجا شدن هستند. با تعویض دو هفته یک مرتبه الاینرها، دندان ها- ذره ذره، هفته به هفته- به تدریج به سمت محل نهایی مورد نظر جابجا خواهند شد. طول درمان با توجه به نیازهای خاص هر بیمار مشخص خواهد شد.

در درمان با اینویزیلاین، با استفاده از فناوری پیشرفته تصویر برداری کامپیوتری سه بعدی، کل طرح درمان بر اساس محل اولیه دندان ها تا مطلوب ترین محل نهایی آنها پایه ریزی خواهد شد. اینویزیلاین برای فرد این امکان را فراهم می آورد که حتی پیش از آغاز فرایند درمان ببیند در پایان درمان، ظاهر لبخند او چگونه خواهد بود.

براکت های لینگوال یا پشت دندانی

براکت های لینگوال از جمله ابزارهای نامرئی دندانپزشکی هستند که اگر تمایلی نداشته باشید ابزار شما توجه مخاطب را به خود جلب کند، ارتودنتیست می تواند آن را به شما معرفی کند. ظاهر آنها کاملاً شبیه براکت های فلزی معمولی است، تنها تفاوت این است که آنها روی سطح زبانی دندان ها (سطح داخلی دندان ها) قرار می گیرند. این باعث می شود در معرض دید نباشند و توجه کسی به آنها جلب نشود. از آنجا که این ابزار پشت دندان ها قرار می گیرد، از نظر زیبایی برای افرادی که قصد دارند دندان های خود را بدون دیده شدن براکت ها صاف کنند، انتخابی فوق العاده هستند. غیر قابل مشاهده بودن براکت های پشت دندانی مخصوصاً برای افراد بزرگسالی مهم است که احساس می کنند براکت های فلزی سنتی در محل کار یا دیگر موقعیت های اجتماعی موجب پایین آمدن اعتماد به نفس آنها خواهد شد.

عملکرد این نوع براکت ها کاملاً شبیه براکت های سنتی ثابت است با این تفاوت که که هیبت فلزی آنها پنهان است. براکت های پشت دندانی، درست مانند بریس های سنتی، با وارد آوردن فشاری ملایم اما مستمر به دندان ها عمل می کنند، تا کمک کنند به تدریج به محل درست خود جابجا شوند. بسته به وخامت وضعیت ارتودنتیک دندان ها، طول درمان چیزی حدود 18 تا 36 ماه طول خواهد کشید.

 

در نخستین جلسه با استفاده از قالب پلاستیکی، از دهان و دندان ها قالب گرفته می شود که به آزمایشگاه ارسال خواهد شد و براکت های مخصوص بیمار ساخته خواهند شد. در جلسه دوم به سطح داخلی (زبانی) دندان ها چسب دندانپزشکی زده می شود تا براکت ها در جای خود ثابت شوند. در انتها، ارتودنتیست سیم کمانی را به آنها متصل خواهد کرد تا فشار ملایمی به دندان ها وارد شود و دندان ها به محل مناسب خود جابجا شوند. با وجود این ابزار شما قادر خواهید بود مانند قبل غذا بخورید اما باید از خوردن تافی های چسبناک، آدامس، خوراکی های سفت مانند سیب یا نان تست خودداری کنید. نوشیدنی های گاز دار و آب میوه زیاد می توانند به براکت ها آسیب برسانند.

براکت های پشت دندانی می توانند برای زبان آزار دهنده باشند و در ابتدای درمان موجب بروز حساسیت در آن شوند. این کاملاً طبیعی و موقتی است. با قرار دادن موم ارتودنسی روی براکت ها می توان آسیب به زبان را کاهش داد. برای برخی افراد ممکن است واضح حرف زدن دشوار باشد، که با تمرین کردن می توان به راحتی حرف زد و همه چیز را به حالت اول خود باز گرداند.

با وجود براکت های پشت دندانی، هر شش ماه یک مرتبه پاکسازی تخصصی دندان ها، ضروری است. زیرا براکت ها به پشت دندان ها متصل می شوند و غذا به راحتی پشت آنها، بین براکت و دندان پنهان می شود. علاوه بر پاکسازی تخصصی، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب و اصولی نیز مهم است. پس از اتمام مرحله فعال درمان، استفاده از ریتینر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ریتینر ممکن است ثابت یا متحرک باشد.

کدام یک بهتر است؟ اینویزیلاین یا براکت های لینگوال؟

اکنون که به تفاوت های بین این دو گزینه درمان برای صاف کردن دندان ها بدون دیده شدن ابزار ارتودنسی پی برده اید، ممکن است فکر کنید کدام درمان برای شما بهتر است. در آخر باید گفت، این به عهده شما و ارتودنتیست شماست که با هم به نتیجه برسید کدام یک برای مورد شما بهتر است.

هر الاینری بر روی دندان بیمار فشار هدفمندی وارد می کند تا دندان تغییر مکان دهد و در دهان بیمار در جای مناسبش قرار گیرد. یکی از مزایای استفاده از الاینرها نسبت به بریس های سنتی این است که آنها از پلاستیک شفاف ساخته شده اند و قابل مشاهده نیستند. با مراقبت مناسب و تمیز نگه داشتن الاینرها می توان از دیده شدن آنها جلوگیری کرد.

اگر الاینرها به درستی تمیز نشوند به تدریج لکه دار می شوند. لکه ها الاینر را مشخص تر می سازند و به تدریج دندان های زیرین آنها هم دچار لکه می شود. به همین دلیل یکی از سوالاتی که معمولا از متخصصان ارتودنسی پرسیده می شود این است که من چگونه باید الاینرهایم را تمیز کنم؟

توصیه هایی در این زمینه وجود دارد:

1. الاینر را با بخار آب شتسشو دهید. اینکار باعث می شود که تمامی ذرات چسبنده غذا جدا شوند
2. یک یا دو فنجان آب ولرم تهیه کنید و الاینر را در ظرف آب قرار دهید
3. کمی صابون مایع در آب گرم بریزید و ترکیب کنید تا کف درست شود. الاینرها را 20 تا 30 دقیقه درون آب قرار دهید و سپس آب کشی کنید. بخاطر داشته باشید که نباید از ظرف صابون به عنوان لیوان نوشیدن آب استفاده کنید.
4. در یک فنجان 1 سوم سرکه سفید و مابقی را آب ولرم بریزید. الاینرها را 20 دقیقه در آن گذاشته و سپس با آب سرد آب کشی کنید
5. یک قاشق چای خوری جوش شیرین با یک دوم آب فنجان مخلوط کرده و الاینرها را 60 دقیقه در این محلول قرار دهید سپس آنها را قبل از اینکه در دهان بگذارید آبکشی و خشک کنید. همچنین می توانید از ترکیب جوش شیرین و آب برای تمیز کردن کفش های پیاده روی خود و آهک دوش استفاده کنید.
6. پروکسید و آب: الاینرها را در ترکیب پروکسید هیدروژن و آب گرم به مدت 39 دقیقه قرار دهید و سپس آب کشی کنید.
7. تمیز کننده نگه دارنده: تمیزکننده نگهدارنده می تواند به خوبی بکار رود. یک قرص از تمیزکننده را به داخل یک فنجان آب ولرم بیاندازید و الاینرها را 15 تا 20 دقیقه در محلول شناور کنید. آنها را با آب شستشو داده و در دهان بگذارید.

بخاطر داشته باشید که برای تمیز کردن الاینرها هیچ وقت از پاک کننده های صیقل دهنده مانند خمیردندان استفاده نکنید زیرا به الاینر آسیب می زند. هرگز از رنگ زدا، الکل یا سایر مواد شیمیایی مانند پورد شوینده استفاده نکنید، آب داغ و در حال جوش را با مواد موردنظرتان ترکیب نکنید.

سوالات متداول در مورد الاینرها

هر چند وقت یکبار باید الاینرها را تمیز کرد؟

برنامه زمان بندی مشخصی برای تمیز کردن الاینرها وجود ندارد. اگر شما خودتان برنامه منظمی برای تمیز کردن الاینرها نداشته باشید، باکتری ها تاثیر منفی خود را بر روی سلامتی و بهداشت دندان هایتان خواهند گذاشت. به علاوع تمیز نکردن الاینرها طول عمر آنها، کیفیت و راحتی شان را کاهش می دهد. اگر با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید می توانید با محصولاتی آشنا شوید که برای تمیز کردن الاینرها طراحی و ساخته شده اند. توصیه می شود که دو بار در روز تمیز کردن را انجام دهید.

اگر الاینرها مرتب تمیز نشوند چه می شود؟

علاوه بر مشکلات بهداشتی که در بالا به آنها اشاره شد عدم تمیز کردن مداوم الاینرها باعث می شود که پوششی سفید رنگ بر روی الاینرها ایجاد شود. به این لایه جرم است. ایجاد جرم اولین دلیلی است که چرا دندان پزشکان توصیه می کنند که بیماران همیشه دندان هایشان را مسواک بزنند. اگر جرم بر روی الاینرها شکل بگیرد تمیز کردن آن غیرممکن است.

محصولات پاک کننده حرفه ای چطور؟

به دلیل محبوبیت این سیستم جدید برای تقویت دندان ها، محصولات زیادی برای تمیز کردن آنها ابداع شده است. همچنین یک سیستم پاک کننده نیز ساخته شده که به صورت خاص برای از بین بردن جرم، باکتری و لکه ها بکار می رود. می توانید از هر کدام از این محصولات بنابر پیشنهاد متخصص ارتودنسی خود استفاده کنید.

باید بخاطر داشته باشید که همه این محصولات حرفه ای جنبه پیش گیرانه دارند. این یعنی اگر بر روی الاینر لایه از جرم ایجاد شده باشد، هر نوع پاک کننده ای هم که استفاده کنید بی فایده خواهد بود. اگر چنین موقعیتی پیش آید، لازم است که مجددا به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید و از او بخواهید تا الاینر جدیدی به شما بدهد.