نمونه درمان ارتودنسی – بیمار دویست
درمان ارتودنسی ثابت دو فک برای اصلاح نیش بیرون زده، ناهماهنگی میدلاین ها و برقراری بایت (روی هم آمدن دندانهای قدامی) بدون کشیدن دندان و در مدت زمان ۱۸ ماه
درمان ارتودنسی ثابت دو فک برای اصلاح نیش بیرون زده، ناهماهنگی میدلاین ها و برقراری بایت (روی هم آمدن دندانهای قدامی) بدون کشیدن دندان و در مدت زمان ۱۸ ماه
علاوه بر بالش و عروسک مورد علاقه و نیز زمان دلخواه برای خواب نیمروزی یا خواب شبانه، مکیدن انگشت میتواند یکی از جنبههای آرامبخش دوران کودکی باشد. طبق یکی از گزارشات اخیر، بین 75 تا 95 درصد از نوزادان انگشت خود را میمکند. آیا این عادت میتواند نگران کننده باشد؟ در اکثر موارد پاسخ منفی است. با این وجود، مهم است که به عادات کودک خود توجه نمایید زیرا ممکن است تاثیر منفی روی سلامت عمومی بدن او داشته باشد.
اکثر کودکان، مکیدن انگشت خود را از سنین بسیار پایین آغاز میکنند؛ برخی حتی این عادت را از درون رحم مادر با خود به همراه دارند. مکیدن یکی از واکنشهای طبیعی است و در نوزادان هدفی خاص را دنبال مینماید. مکیدن معمولا حس امنیت و رضایت به کودکان میدهد. این عادت میتواند برای آنها آرامبخش باشد، به همین دلیل است که کودک با مکیدن انگشت به خواب میرود.
بسیاری از کودکان مکیدن انگشت را در سنین 2 تا 4 سال فراموش میکنند. این تنها به این دلیل است که آنها اقدام به ترک عادتی میکنند که دیگر برای آنها مفید نیست. با این وجود، ممکن است این عادت را تا سنین پیش از دبستان با خود به همراه داشته باشند. در صورتی که حتی پس از رشد دندانهای دائمی، این عادت در کودک شما تداوم داشته باشد، زمان آن رسیده است تا برای ترک آن اقدام نمایید.
ابتدا، دقت کنید کودک شما چگونه انگشت خود را میمکد. در صورتی که عمل مکیدن غیرفعال باشد و انگشت به آرامی درون دهان قرار داشته باشد، احتمال بروز آسیب و مشکل اندک خواهد بود. اما در صورتی که، مکیدن انگشت پرخاشگرانه باشد و به زبان یا دندانها فشار وارد نماید، ممکن است این عادت مشکلاتی در صاف و یکدست بودن دندانها و رشد طبیعی دهان ایجاد نماید. تداوم این عادت میتواند دندانها و فرم صورت را تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است منجر به بروز مشکلاتی شود که اصلاح آنها در آینده نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد.
شاید باور کردنی نباشد که چنین عادتی قادر باشد ساختار دهان و فک و دندانها را تغییر دهد. اما واقعیت دارد.
خونرسانی به استخوان فک کودک عالی است و این استخوان به سرعت در حال رشد است، در عین حال نرم و بسیار منعطف است، بویژه در سنین پیش از 8 سالگی. بنابراین اصلا بعید نیست که فشار مداوم شست یا انگشت کودک، شکل استخوان اطراف دندانهای جلوی دو فک بالا و پایین را تغییر دهد. هر چه این فشار بیشتر باشد، تغییر شکل نیز حادتر خواهد بود.
در صورت تداوم این عادت، ممکن است دندانهای جلوی فک بالا رو به جلو و دندانهای جلوی فک پایین رو به عقب منحرف شوند. بعلاوه ممکن است رشد فک پایین را متوقف نماید در حالی که فک بالا را به جلو میآورد. این میتواند باعث کج شدن دندانها، اپن بایت قدامی (وضعیتی که در آن دندانهای جلو به یکدیگر نزدیک نمیشوند)، ایجاد کراس بایت، یا دیگر مشکلات شود. به همین دلایل است که باید پیش از بروز مشکلات بیشتر مانع این عادت شد.
در صورتی که نیاز است به کودک خود کمک کنید تا عادت مکیدن انگشت را ترک نماید، دستورالعملهای زیر را دنبال کنید:
اگر پس از تلاشهای بسیار کودک شما عادت مکیدن انگشت را ترک نکرد و متوجه بروز مشکلات ارتودنسی در ظاهر او شدید، به ارتودنتیست مراجعه نمایید تا با استفاده از ابزارهای مخصوص ارتودنسی در ترک این عادت به کودک شما کمک نماید.
ابزارهایی از قبیل گیرهی مشبک کام (palatal crib) که ابزاری ثابت است، یا از دیگر ابزارهای متحرک مفید خواهند بود. این ابزار برای خوابیدن نیست- بلکه ابزار فلزی کوچکی است که درون دهان، به دندانهای فک بالا متصل میشود.
نحوهی عملکرد ابزار چگونه است؟ سیمهای نیمدایرهای گیرهی مشبک کام مانع رسیدن شست یا انگشت به لثههای پشت دندانهای جلوی فک بالا میشوند و لذت مکیدن انگشت را در کودک از بین میبرد. این به سادگی مانع ایجاد فشار روی دندانها و سقف دهان میشود.
بریس دارای چنگک (Rake Appliance)، ریتینر هالی (Hawley Retainer) و ابزار بلوگرس (Bluegrass Appliance) از دیگر ابزارهایی هستند که ارتودنتیست برای ترک عادت مکیدن انگشت در کودک استفاده مینماید.
ونیرهای دندان، که تحت عنوان ونیرهای پرسلاین یا ونیر کامپوزیت نیز شناخته میشوند، یک لایهی نازک رزین کامپوزیت یا پرسلاین نیمه شفاف همرنگ دندان هستند که به صورت سفارشی ساخته میشوند تا متناسب با دندانهای فرد باشند و رنگ، شکل و ظاهر کلی دندانهای فرد را بهبود بخشند. قرار دادن ونیرهای دندانی میتواند تغییر چشمگیری در لبخند و ظاهر فرد ایجاد نماید.
قرار دادن ونیرهای دندانی گاهی اوقات تحت عنوان “ارتودنسی فوری” شناخته میشود زیرا میتوان از آنها برای مخفی نمودن انواع مشکلات دندانی از جمله دندانهای “منطقهی لبخند” بهره برد. این مشکلات عبارتند از:
ونیرهای دندانی قادرند ظاهر دندانها را بهبود بخشند اما نمیتوانند نحوهی قرارگیری فک، اوربایت یا آندربایت را اصلاح نمایند. برای حل این مشکلات پیچیدهتر، نیاز است درمانهای ارتودنسی بیشتری صورت گیرد.
نزدیکترین جایگزینهای ونیرهای پرسلاین از نظر زیبایی، رزین کامپوزیتها هستند. رزین کامپوزیت مادهای همرنگ دندان است که برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار میگیرد و ممکن است برای ساخت ونیرهای دندانی نیز مورد استفاده قرار گیرد. از روکش دندان نیز ممکن است برای اصلاح برخی مشکلات مشابهی استفاده شود که ونیرهای دندانی برای آنها کاربرد دارند، گرچه، فرایند آنها تهاجمیتر است.
ونیرهای پرسلاین در مقایسه با رزین کامپوزیت از مزیتهای بیشتری برخوردارند:
معایب اصلی ونیرهای پرسلاین در مقایسه با رزین کامپوزیت عباتند از:
ونیرهای دندانی برای همهی افراد یا برای همهی دندانها مناسب نیستند. در موفقیت این تکنیک، انتخاب گزینهی مناسب، عامل بسیار مهمی است. در صورتی که برای دستیابی به بهترین نتایج نیاز باشد بخشی از ساختار دندان برداشته شود، قرار دادن ونیر روی دندان فرایندی غیرقابل بازگشت است. ارتودنتیست پس از معاینهی دندان قادر خواهد بود مشخص نماید که آیا ونیرهای دندان مناسب تغییرات مد نظر شما هستند یا خیر. برخی شرایطی که مشخص مینمایند دندانها یا افراد خاصی گزینههای مناسبی برای ونیرهای دندانی نیستند عبارتند از:
معمولا برای کار گذاشتن ونیرهای پرسلاین نیاز است بیمار دو مرتبه به ارتودنتیست مراجعه نماید. طی جلسهی نخست:
جلسهی دوم نیز ممکن است بین یک تا دو ساعت طول بکشد. طی این جلسه:
ونیرهای دندان ممکن است لبپر شوند و در صورتی که به خوبی از آنها مراقبت نشود ممکن است کنده شوند. برای افزایش دوام آنها نیاز است بهداشت دهان و دندان به خوبی حفظ شود و بیمار به طور منظم؛ یا حداقل دو مرتبه در سال، به ارتودنتیست خود مراجعه نماید. بعلاوه، بیمار باید سعی کند از آنها برای گاز زدن یا شکستن خوراکیهای سفت و محکم مانند انواع مغزها و یخ استفاده نکند
اورجت عبارت است از همپوشانی دندانهای فک بالا و فک پایین در جهت افقی. به این معنا که، دندانهای فک بالا جلوتر از دندانهای فک پایین قرار میگیرند و تا میزان زیادی روی آنها را میپوشانند. این حالت به “اور بایت” معروف است، در حالی که این اصطلاح برای این حالت مناسب نیست و ارتودنتیستها از اصطلاح اورجت برای توصیف این نوع بی نظمی استفاده مینمایند. اورجت در بزرگسالان با استفاده از بریس (براکت ارتودنسی) اصلاح خواهد شد. ارتودنتیست قادر است در خصوص بهترین درمان شما را راهنمایی کند. ذکر این مطلب بسیار مهم است که بر خلاف باور عمومی اورجت و اوربایت دو حالت متفاوت هستند.
اورجت یعنی با بستن بایت و قرار گرفتن دندانها روی هم، از نظر عقب یا جلو قرار گرفتن، چقدر (یا چند میلیمتر) دندانهای فک بالا جلوتر از دندانهای فک پایین قرار میگیرند. بنابراین ممکن است از ارتودنتیست خود بشنوید “شما اورجت 8 میلیمتری دارید”.
میزان همپوشانی به طور معمول بین 2 تا 4 میلیمتر است. از اورجت میتوان رابطهی بین دندانهای جلوی هر دو فک نسبت به یکدیگر را تحت عنوان کلاس 1، 2 و 3 مشخص نمود.
اورجت کلاس 1 حالت طبیعی و ایدهآل است زیرا دندانهای جلوی فک بالا، در جهتهای عمودی و افقی، 2 تا 4 میلیمتر جلوتر از دندانهای جلوی فک پایین قرار میگیرند و با قرار دادن دو فک روی یکدیگر، دندانهای فک پایین با سطح پالاتال یا زبانی (عقبی یا پشتی) دندانهای فک بالا تماس خواهند داشت.
در اورجت کلاس 2، اندازه بین دندانها بیشتر است. دندانهای جلویی فک بالا نسبت به کلاس 1 جلوتر قرار گرفتهاند و در اورجت کلاس 3، رابطهی بین لبههای دندانهای جلویی، دندانهای فک پایین جلوتر از دندانهای فک بالا قرار میگیرند (که به آن آندر بایت گفته میشود).
افزایش اورجت میتواند نتیجهی عوامل مختلفی باشد. شایعترین این عوامل، قرار گرفتن فک بالا جلوتر از فک پایین در نتیجهی اختلاف اسکلتی است، که دندانهای فک بالا رو به جلو متمایل میشوند. این اتفاق میتواند در دو صورت رخ خواهد داد: برجستگی یا جلوآمدن فک بالا (ماگزیلا- maxilla) یا عقب رفتن فک پایین (مندیبل- mandible) بیشتر از حد معمول. این عامل باعث اختلال در تماس دندانها با یکدیگر خواهد شد و میتواند در قالب افزایش اورجت ظاهر شود.
افزایش اورجت میتواند نتیجهی تفاوت در تعداد دندانها یا طول قوس دندانی باشد. اگر در قوس دندانی پایین یک یا چند دندان وجود نداشته باشند، چه به صورت مادرزادی یا به علت از دست رفتن زودهنگام دندان شیری، میتواند منجر به افزایش فاصلهی دندانهای فک بالا نسبت به دندانهای فک پایین خواهد شد.
در نهایت، افزایش زاویهی قرارگیری دندانهای فک بالا میتواند منجر به افزایش اورجت شود. این اتفاق ممکن است حاصل عادت مکیدن انگشت باشد. یا خیلی ساده، تنها به دلیل قرار گرفتن دندانها به این شکل، اورجت افزایش مییابد.
دندانهای رو به جلو برای هیچ کس زیبا نیستند. به این مدل دندانها اصطلاحا “دندان خرگوشی” گفته میشود. به همین دلیل در بسیاری موارد با بیمارانی مواجه میشویم که اعتماد به نفس ندارند و در هر شرایطی سعی میکنند لبخند نزنند و تلاش میکنند با لبها دندانهای خود را بپوشانند.
افزایش اورجت میتواند فرد را در برابر صدمات به دندان آسیبپذیرتر کند. افردی که اورجت بیش از 4 میلیمتر دارند، خطر آسیب به دندانهای جلو در آنها بیشتر است، که میتواند منجر به از دست رفتن زودهنگام دندانهای شیری شود.
افزایش شدید اورجت میتواند مشکلات در گفتار و جویدن را به همراه داشته باشد. در بیمارانی که دندانهای آنها آنقدر رو به جلو است که در بستن لبها با مشکل مواجه میشوند، ممکن است دهان آنها آنقدر خشک شود که خطر پوسیدگی دندانها را افزایش دهد زیرا بزاق دهان تا حدودی دندانها را در برابر پوسیدگی محافظت میکند.
در صورت افزایش میزان اورجت، میتوان از بریسها برای کاهش آن و صاف و یکدست نمودن دندانها استفاده نمود. چنانچه دندانها تا حد زیادی جلوتر قرار گیرند و فشردگی دندانها بیشتر شود، ممکن است در کنار استفاده از بریسها (براکتها) نیاز باشد به انتخاب دندانپزشک یک دندان از فک بالا (یا هر دو فک) کشیده شود.
با بستن بایت (روی هم قرار دادن دندانهای فک بالا و پایین)، اگر تفاوت زیادی بین دو فک وجود داشته باشد و قوس دندانی فک بالا خیلی جلوتر از فک پایین قرار گیرد، به آن استتار یا کامولفاژ ارتودنسی گفته میشود. برای برطرف نمودن این مشکل میتوان از دندانهای فک بالا یک جفت دندان، معمولا پرمولرهای اول یا دوم در وسط قوس دندانی، کشید تا دندانهای فک بالا بتوانند درون فضای به جا مانده جمع شوند و اختلاف اندازهی دو فک از بین برود.
در صورت شدید بودن اورجت، ممکن است نتوان دندانها را صاف و یکدست نمود و اختلاف اسکلتی ارتودنسی را پوشاند. اگر اختلاف اندازه زیاد و اصولا مربوط به استخوان باشد (ماگزیلا خیلی جلوتر یا مندیبل خیلی عقبتر قرار گرفته باشد)، ممکن است نیاز باشد جراحی فک انجام شود تا عملکرد و زیبایی دندانهای بیمار بهبود پیدا کنند.
همه میدانند دندانپزشک چه کارهایی انجام میدهد. اما هنوز هم افرادی هستند که اطلاع چندانی از کار ارتودنتیست ندارند. همهی افراد میخواهند از لبخندی زیبا لذت ببرند و از درمان ارتودنسی مورد نیاز خود حس خوشایندی داشته باشند، اما باورهای نادرستی دربارهی درمان ارتودنسی در برخی افراد شکل گرفته است که باعث تردید آنها در مراجعه به دندانپزشک یا ارتودنتیست خواهد شد. از این رو، در اینجا به برخی باورهای نادرست در رابطه با درمان ارتودنسی خواهیم پرداخت تا از این طریق دید بازتری نسبت به واقعیات این نوع درمان پیدا کنید.
واقعیت: در گذشته استفاده از بریسها اغلب دردناک بود. اما امروزه در نتیجهی پیشرفتهایی که در مواد بکار برده شده در ساخت بریسها صورت گرفته است، کاهش چشمگیری در میزان درد ناشی از استفاده از بریسها مشاهده شده است. بریسها بدون ایجاد درد، بهتر از قبل عمل میکنند.
واقعیت: این یک باور نادرست شایع است که هر چه بریسها محکمتر بسته شوند عملکرد بهتری خواهند داشت و روند درمان را تسریع خواهند داد. واقعیت این است که سفتی و محکمی بیش از حد به دندانها آسیب خواهد رساند و هیچ تاثیری در سرعت روند درمان نخواهد داشت.
واقعیت: در درمانهای ارتودنسی قدیمی نیاز بود که سیمها بارها تعویض شوند. با این حال امروزه، در نتیجهی پیشرفتهایی که در مواد بکار برده شده در ابزارها صورت گرفته است، تنها در برخی موارد نیاز خواهد بود که سیمها تعویض شوند.
واقعیت: هنوز هم بریسها رایجترین درمان میباشند، اما در حال حاضر روشهای بسیاری میتوانند جایگزین آن شوند. به عنوان مثال، اینویزیلاین به سرعت تبدیل به یکی از مشهورترین درمانهای ارتودنسی شد. زیرا مزیت دیگری که در کنار فواید بریسها دارد این است که تقریبا غیرقابل دیدن است. ارتودنتیست میتواند به شما کمک کند بهترین انتخاب را داشته باشید.
واقعیت: به محض قرار گرفتن بریس روی دندانها، کار آنها آغاز خواهد شد، اما تاثیر آن تا مدتی محسوس و قابل مشاهده نخواهد بود. در برخی موارد، ممکن است حتی فواصل جدیدی بین دندانها مشاهده شود. با این وجود، زمانی که بریسها خارج میشوند، مشکلات مربوط به صاف و یکدست بودن دندانها برطرف خواهند شد.
واقعیت: مشکلات مربوط به نحوهی قرارگیری دندانها در نتیجهی نیروهای طبیعی بوجود میآیند که بیمار را در طول زندگی تحت تاثیر قرار میدهد. معمولا در طول شب از ریتینرها استفاده میشود تا پس از خارج شدن بریسها به فرد کمک کند دندانها را صاف و یکدست نگه دارد.
واقعیت: هیچ شواهدی مبنی بر صحت این باور نادرست وجود ندارد. ممکن است وجود دندان عقل موجب بروز برخی مشکلات شود، اما باعث نخواهد شد که بیمار حتما به بریس نیاز داشته باشد.
واقعیت: اوربایت خفیف در هر کسی میتواند وجود داشته باشد و الزاما هشدار دهنده نخواهد بود. در واقع، حتی ممکن است مانع ساییدگی دندانهای جلو شود زیرا میزان سایش و برخورد دندانهای فک بالا و پایین را کاهش خواهد داد.
واقعیت: طول درمان ارتودنسی کاملا تقریبی است و برخی عوامل هستند که میتوانند آن را تحت تاثیر قرار دهند. ارتودنتیست میتواند برای شما برنامهی زمانی تعیین کند اما قطعی نخواهد بود.
واقعیت: با وجود بریسها در دهان میتوان بسیاری از ورزشها را انجام داد. تنها در مورد برخی ورزشها ممکن است دندانپزشک به بیمار توصیه کند از محافظ دندانی استفاده نماید تا از بریسها محافظت نماید. اما هیچ دلیلی وجود ندارد که تحرک بیمار کمتر از زمانی باشد که از بریس استفاده نمیکرد.
واقعیت: شما این اختیار را دارید که هر زمان تمایل دارید پزشک خود را عوض کنید، اما باید بدانید ممکن است هر یک از آنها درمان ارتودنسی را با اندکی تفاوت انجام دهد. اما به خاطر خودتان، سعی کنید درمان خود را نزد یک پزشک ادامه دهید.
اگر شما صاحب لبخندی زیبا باشید، بیشتر لبخند خواهید زد. اما اگر لبخند شما تحت تاثیر دندانهای شکسته یا نامرتب باشد، مجبور خواهید بود کمتر بخندید. مطالعات حاکی از آن است، افرادی که دندانهای صاف و یکدست دارند احتمالا شادتر، قابل اعتمادتر و باهوشتر از افرادی به نظر میرسند که دندانهای به هم ریخته و شکسته دارند. دیگر مطالعات حاکی از آن است که دستهی اول در حرفهی خود بیشتر پیشرفت خواهند داشت.
پیشرفتهای دندانپزشکی علاوه بر تاثیر روی ظاهر و اعتماد به نفس فرد، روی سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی بدن نیز تاثیر مثبت داشته است. حفظ بهداشت در دندانهای نامرتب و فشرده دشوارتر خواهد بود، در نتیجه بروز پوسیدگی و بیماریهای بافت لثه و بافت پریودنتال (بافت اطراف دندان) نیز افزایش خواهند یافت. در صورتی که دندانهای فک بالا و فک پایین در یک ردیف قرار نگیرند، ممکن است سطح جوندهی دندان دچار ساییدگی زودرس شود، که ساختار استخوان فک را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. احتمال بروز دیابت، بیماریهای قلبی و حملهی قلبی در افرادی که دندانهای نامرتب و فشرده دارند بیشتر خواهد بود.
احتمالا کسانی دندانهای فشرده و نامرتب دارند که:
درست مانند رنگ چشم و قد که به صورت ژنتیکی مشخص میشوند، قوسهای دندانی (دندانهای فک بالا قوس دندانی فوقانی، و دندانهای فک پایین قوس دندانی تحتانی را تشکیل میدهند) نیز تحت تاثیر ژنتیک میباشند. با کوتاه شدن قوس دندانی (چه فوقانی و چه تحتانی)، فضای کافی برای رشد تمام دندانهای دائمی وجود نخواهد داشت. این مشکل منجر به فشردگی و نامرتبی دندانها خواهد شد.
پوسیدگی که منجر به از دست رفتن زودهنگام دندانهای شیری شود میتواند در نهایت، نامرتبی و به هم ریختگی دندانهای دائمی را در پی داشته باشد. دندانهای شیری میتوانند به عنوان فاصلهگذار بین دندانهای دائمی عمل کنند، در صورتی که این فاصلهها حفظ نشوند، دندانهای دائمی با الگویی فشرده و روی هم قرار گرفته رشد میکنند.
شکاف لب و شکاف کام دو ناهنجاری شایع است که طی دوران جنینی رخ میدهد. شکاف لب و کام به برش یا دو نیمشدگی لب یا سقف دهان گفته میشود. شلوغی و نامرتبی دندانها در این شرایط عادی است. ترمیم شکاف لب و شکاف کام از طریق جراحی نسبتا ساده است، اما فشردگی و نامرتبی دندانها و دیگر ناهنجاریهای دندانی از طریق جراحی شکاف کام و لب برطرف نمیشود بلکه به طور مجزا نیاز به درمان ارتودنسی خواهد داشت.
تنفس دهانی مزمن باعث خواهد شد قوس دندانی فوقانی به شکل غیرعادی باریک شود. طی تنفس از راه بینی، زبان فشاری به سقف دهان وارد میآورد، که به گسترده و عریض شدن قوس دندانی فک کمک میکند. طی تنفس دهانی، زبان از سقف دهان دور میشود و قوس دندانی فک باریک میشود.
اگر دندانهای فشرده و نامرتب دارید و
هر چه سریعتر در پی مراقبتهای دندانپزشکی و مراجعه به ارتودنتیست باشید.
متاسفانه راهکاری وجود ندارد تا بتوانید فشردگی دندانها را در منزل اصلاح نمایید. صاف و مرتب نمودن دندانها نیازمند کمک از سوی دندانپزشک و ارتودنتیست میباشد. ارتودنتیست ممکن است ریتینر، فاصلهگذار، بریس و الاینر را پیشنهاد دهد. گاهی اوقات نیز کشیدن دندانهای شیری و دائمی پیشنهاد میشود.
طول درمان ارتودنسی برای هر بیماری متفاوت است و تحت تاثیر عوامل مختلف خواهد بود. برخی از این عوامل با معاینهی بیمار مشخص میشوند، مانند پیچیدگی مشکل موجود در فک و دندانها که تعیینکنندهی طول درمان میباشند. دیگر عوامل از قبیل “همکاری بیمار” کمتر قابل پیشبینی هستند اما به همین میزان در تعیین طول درمان نقش دارند. به همین دلیل، معمولا پیشبینی میشود که طول درمان بین یک تا دو سال باشد.
موارد پیچیدهتر ارتودنسی مستلزم مدت زمان بیشتر برای اتمام درمان خواهند بود. از سوی دیگر، ایجاد تغییرات کوچک و درمانهای جزئی نیاز به زمان کمتری خواهند داشت. بعلاوه، زمانی که درمان چند روش را شامل میشود، مثلا جراحی فک یا انجام ایمپلنت، طول درمان افزایش خواهد یافت.
از جمله مهمترین عواملی که طول درمان ارتودنسی را تحت تاثیر قرار میدهند به طور خلاصه در زیر ذکر شدهاند.
شاید موثرترین عامل درتعیین طول درمان ارتودنسی همکاری بیمار باشد. رضایت بیمار در روند موثر درمان از اهمیت ویژهای برخوردار است. استفادهی مداوم از الاستیک قابل ارتجاع یا روکش کام طبق دستورالعمل ارتودنتیست ، مراقبت صحیح از براکتها و سیمها و مراجعهی منظم به ارتودنتیست افزایش سرعت پیشرفت درمان را ممکن خواهد نمود. عدم تبعیت بیمار از همهی این موارد باعث خواهد شد درمان به تعلیق بیفتد. متاسفانه، ارتودنتیست کنترلی روی این جنبهی درمان ندارد. اغلب، همکاری ضعیف بیمار منجر به طولانیتر شدن زمان قابل انتظار درمان خواهد شد.
با خارج کردن بریسهای دندانی، درمان ارتودنسی پایان نخواهد یافت. پس از برداشتن بریس نیاز است بیمار از ریتینر استفاده کند تا دندانها را در جای خود نگه دارند.طی این زمان، بیمار باید به طور منظم به ارتودنتیست مراجعه نماید.
در آخر باید اشاره نمود که در حال حاضر اطلاعات مستندی مربوط به طول درمان با استفاده از روشهای ارتودنسی نسبتا جدید (مانند تکنیک اینویزالازین و مینیایمپلنت) در دست نیست. بعلاوه، شواهد علمی برای بررسی زمان درمان در مورد روشهای درمان جنبی غیرمعمول کافی نیستند
دیاستم به فاصله یا فضای بین دو دندان گفته میشود. ممکن است بین هر دو دندانی فاصله وجود داشته باشد، اما این فاصله غالبا بین دندانهای قدامی فک بالا مشاهده میشود.
فرنولا (اتصالات عضلانی) به بافتهای نوارمانند کوچکی گفته میشود که ممکن است زیر زبان، درون گونه و نزدیک دندانهای عقبی، یا زیر لب بالا وجود داشته باشند. هنگام رشد جنین در رحم، این بافتهای نواری رشد برخی ساختارهای دهان را هدایت میکنند. با تولد نوزاد، فرنولا به نحوۀ قرار گرفتن دندانها کمک میکند.
فرنومی که لب بالا را به لثۀ فک بالا متصل میکند فرنوم لبی-لثهای فک بالا گفته میشود. اگر لب بالای خود را بلند کنید، به سادگی آن را لمس خواهید کرد. قرار گرفتن فرنوم لبی فک بالا در سطحی پایینتر ازحد معمول، شایعترین علت ایجاد فاصله بین دندانهای قدامی فک بالا میباشد. در این صورت، فرنوم آنقدر پایین به لثه متصل شده که دو دندان جلو را از یکدیگر دور نگه میدارد.
دیگر علل ایجاد فاصله بین دندانهای قدامی عبارتند از:
در برخی موارد، فاصلۀ بین دندانهای قدامی در فک بالا به صورت خود به خود بسته میشود.
وقتی دندانهای کودک به تدریج بیرون میآیند (حدود شش تا نه ماهگی)، ممکن است دندانهای قدامی فاصله داشته باشند و فرنوم در پایین به لثه متصل شده باشد. با یک ساله شدن کودک، ممکن است فرنوم کوتاهتر شده باشد، و دندانهای بیشتری درآمده باشند که موجب بسته شدن این فاصله شود. همانطور که در ابتدا گفته شد، فاصلههای بین دندانهای کودکان امری طبیعی است، فاصلههای بین دندانهای قدامی بزرگسالان نیز اغلب با رشد دندانهای بیشتر، به صورت خود به خود بسته میشوند.
برخی مشکلات مربوط به دندانهای قدامی فاصلهدار عبارتند از:
ارتودنتیست دندانپزشکی است که به منظور کسب تخصص در تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات مربوط به بینظمی دندانها و فکها مطالعات اضافی انجام داده است.
متخصص ارتودنسی در رابطه با گزینههای درمان با بیمار صحبت میکند. آنها باید بتوانند بیمار را راهنمایی کنند که آیا درمان ضرورت دارد و در این صورت، مناسبترین سن آغار درمان چه زمانی است.
ممکن است گزینههای درمان شامل موارد زیر باشند:
بسیاری از افراد جامعه نیاز دارند که بر روی دندانهایشان کارهای زیبایی و ترمیمی صورت گیرد و یکی از گزینههای اصلی آنها استفاده از درمان ارتودنسی است. با این وجود با توجه به اینکه چندین نوع متخصص حرفهای در این زمینه وجود دارد، اغلب آنها گیج میشوند و نمیدانند که به سراغ کدام یک از گزینهها بروند. معمولاً اولین گامی که برای درمان دندانها برداشته میشود، این است که به سراغ یک دندانپزشک عمومی رفته و در صورت تخصصی شدن موضوع آنها باید به یکی از متخصصین حوزه خود مراجعه کنند. یکی از حرفههایی که متخصص مراقبت از دندان به شمار میرود، ارتودنتیست است که وظیفه درمان ارتودنسی را بر عهده دارد.
اغلب ارتودنتیستها زمان خود را بر روی صاف کردن دندانها متمرکز می کنند و معمولاً در سطح جامعه با کسانی که از براکت ارتودنسی استفاده میکنند شناخته میشود! با وجود تعدد در متخصصین دندانپزشکی، در این مقاله به طور خاص درباره روش درمان ارتودنسی بحث خواهیم کرد میخواهیم مشابهت بین هر کدام از این روشها را به بحث بگذاریم. پس با ما همراه باشید!
اگر با اصطلاح ارتودنتیست آشنا نباشید، احتمالاً با سؤالات بسیاری مواجه میشوید از جمله: درمان ارتودنسی چیست؟ انواع درمان ارتودنسی چیست؟ و برخی از این سؤالات بیشتر به وظایف آنها مربوط میشود. ارتودنتیستها وظیفه تمیز کردن دندانها را برعهده ندارند، و دندانها را نمیکشد، نقش اصلی آنها این است که دندانها را مرتب کرده و وضعیت قرار گرفتن دندانها بر روی هم را اصلاح کنند. اغلب افراد در مراجعه به این متخصصین از آنها میخواهند که موقعیت دندانها و فک را برای گرفتن براکت ارتودنسی بررسی کنند.
براکت یکی از وسایلی که برای تحت فشار قرار دادن دندانها مورد استفاده قرار میگیرد. در حقیقت ارتودنتیستها در تعیین بهترین ابزار ممکن برای حرکت دندانهای بیمار تخصص دارند و انتخاب میکنند که چه ابزاری برای وضعیت دندان یک بیمار مناسب است. در حقیقت ارتودنتیستها ابزارهای مختلفی در اختیار دارند که با عنوان براکت ارتودنسی شناخته میشود و به شکلهای مختلفی بر روی دندانها قرار گرفته و از طریق اعمال فشار فیزیکی و مکانیکی به دندانها باعث حرکت آنها به سمت محل مناسب میشوند.
اساساً درمان ارتودنسی به عنوان یک فرایند در گرفتن دستگاه و ابزار مورد نظر برای تنظیم موقعیت نادرست دندانها تعریف میشود. در حال حاضر ۴ نوع درمان ارتودنسی وجود دارد که مورد استفاده قرار میگیرند و عبارتند از:
همانطور که قبلاً عنوان شود، ارتودنتیست به شما کمک میکند که موقعیت دندانهای خود را تغییر دهید. با توجه به این که اغلب ارتودنتیستها از براکت ارتودنسی به عنوان رایجترین روش مورد نظر استفاده میکنند، باید کمی در مورد آنها و کاربردهای آنها بحث کنیم. در وهله اول، براکت ها از قطعاتی جداگانه ساخته میشوند که بر روی دندانها قرار میگیرند. پس از قرار گرفتن براکت ها بر روی دندان، یک سیم از میان آنها عبور میکند و با اعمال فشار بر روی آنها باعث حرکت دندان میشود. با گذشت زمان، این سیمها فشارهای مختلف و متناوبی بر روی دندانها وارد میکنند که درد آن نیز تحت فشار به صورت آهسته شروع به حرکت میکند.
با گذشت زمان، سیمهای براکت ارتودنسی قویتر شده و دندانها تحت فشار مستقیم قرار گیرند تا به محل خود برسند. اگر شما مشکل اوربایت (overbite) یا آندربایت (underbite) دچار باشید این بدین معنی است که دندانهای بالایی یا پایینی شما در حالت طبیعی خود قرار ندارند. با توجه به این شرایط، ارتودنتیست ممکن است نسبت به قرار دادن براکت ارتودنسی و فاصله آنها تصمیمهای متفاوتی بگیرد. در هر صورت انتخاب نوع درمان ارتودنسی و ابزارهای مورد استفاده در آن بر عهده شخص ارتودنتیست بوده آنها تصمیم میگیرند که شما در شرایط مختلفی از کدام گزینه استفاده کنید. البته ممکن است در انتخاب گزینهها به سلیقه شما و مسائل ظاهری بیمار نیز توجه شود.
ممکن است فکر کنید که براکت ارتودنسی تمام کارها را انجام میدهند و نقش همه ارتودنتیستهای یکسان است و بیشتر کار بر عهده براکت قرار دارد. در حقیقت، ارتودنتیست شما نقش مهمی در طول این فرایند بازی میکند. ارتودنتیست شخصی ممکن است فرایند درمان ارتودنسی را به شکل متفاوتی ارائه دهد و برخی از آنها نسبت به دیگران عملکرد بهتری داشته باشد. مهم این است که شما به عنوان یک بیمار به دنبال یک ارتودنتیست حرفهای، با کیفیت بالا و قابل اطمینان بگردید تا اطمینان حاصل شود که روند درمان ارتودنسی شما به خوبی انجام میشود.
در وهله اول، یکی از مواردی که یک متخصص ارتودنسی به شما میگویند این است که شما نمیتوانید یک غذای خاص را بخورید. آنها معمولاً یک لیست طولانی از غذاهایی که نمیتوانید به سمت آنها بروید و یا غذاهایی که بهتر است به هنگام استفاده از براکت ارتودنسی مصرف کنید در اختیار شما قرار میدهند. معمولاً ارتودنتیستها از شما میخواهند که به سراغ این غذاها نروید:
اما یکی دیگر از مواردی که ارتودنتیست میتواند برای شما انجام دهد این است که بهترین راه ممکن برای رفع مشکل دندانهای شما پیشنهاد دهد. با توجه به اینکه افراد مختلف دارای وضعیت دندان متفاوت و سیستم استخوان فک متفاوت هستند، انتخاب شیوه درمان ارتودنسی باید توسط متخصص صورت گیرد.
دیدار با ارتودنتیست و انجام درمان ارتودنسی به عنوان بخش مهمی از زندگی شما محسوب میشود و میتواند لبخند را به زندگی شما برگرداند. اما در این میان نکتهای که اهمیت دارد این است که در انتخاب ارتودنتیست خود نهایت دقت و شناخت را به کار ببرید. درمان ارتودنسی همانند سایر شیوههای پزشکی از یک اصول اولیه مشابه پیروی میکند و معمولاً ابزارهای آنها نیز یکسان است. اما چیزی که باعث تفاوت میشود و ممکن است بیماران را به سمت درمان ارتودنسی بکشاند، تجربه، دانش، مهارت، دسترسی به تجهیزات مناسب و سابقه طولانی ارتودنتیستها است که به شما در انتخاب آنها کمک میکند.
هنگامی که دندانهای شما کج میشوند یا دندانهای نیش نمیتوانند عملکرد مناسبی از خود نشان دهند، ارتودنتیستها به شما توصیه میکنند که از براکت ارتودنسی استفاده کنید و آنها را به روال طبیعی خود برگردانید تا مشکلات شما حل شود. روند درمان ارتودنسی شامل چندین جلسه ملاقات و مشاوره با ارتودنتیست و انتخاب مناسبترین روش درمانی است که بتوانند دندانهای شما را به محل مناسبی که ارتودنتیست تشخیص میدهد برگرداند.
ساختار دندان و فک هر فرد منحصر به فرد است و این متخصص ارتودنسی است که نیاز شما را تشخیص میدهد و نوع براکت ارتودنسی را تعیین میکند. به همین دلیل در جریان درمان ارتودنسی به پزشک خود اعتماد کنید و اجازه دهید که بهترین انتخاب را برای شما داشته باشد. در این مطلب ما قصد داریم نگاهی کامل به نحوه عملکرد براکت ارتودنسی داشته باشیم و به برخی از ابهامات در رابطه با آنها پاسخ دهیم. پس با ما همراه باشید!
براکت ارتودنسی فلزی و شفاف با دقتی مثال زدنی و با اعمال فشار ملایم باعث میشوند که دندانهای بیمار به آرامی تغییر موقعیت داده و به شکلی قرار گیرند که نسبت به یکدیگر در وضعیت مناسبی قرار داشته باشند. همانطور که دندانهای بیمار به آرامی حرکت میکنند، استخوانها، رگههای خونی و بافتههای آن نیز تغییر میکنند و نسبت به حالت جدید شکل میگیرند. هنگامی که دندانها جای خود را عوض میکنند، یک نگهدارنده اجازه میدهد که استخوانها و لثهها به مرور زمان اطراف دندان را فراگرفته و شرایطی را فراهم میکنند که این تغییرات دائمی شوند.
درمان ارتودنسی همچنین ممکن است شامل استفاده از دستگاههایی مانند پالتال اکسپندر (palatal expanders) یا وسیع کننده کام باشد که با ایجاد فشار در لثه ها شرایطی را فراهم میآورد که محل دندان نیش به شکل مناسبی تنظیم شده و چگونگی ترکیب دندانهای بالا و پایین با هم شکل گیرد. این بدین معنی است که براکت ارتودنسی میتواند به شکلهای مختلفی بر تنظیم کردن دندانها مؤثر باشد. درمان اختلالات جزئی و یا شدید، بهانه اصلی استفاده از درمان ارتودنسی است که با ایجاد فشار مداوم و ثابت باعث تغییرات تدریجی و سالم در دندانها میشود.
بسته به مشکلات تحت درمان، براکت ارتودنسی میتواند وضعیت دندانهای شما را تا شش ماه درست کند و یا در وضعیت بسیار شدید و پیچیده ممکن است استفاده از آنها به بیش از چند سال طول بکشد. از سوی دیگر، ممکن است بیمار به استفاده از یک نگهدارنده نیز برای تثبیت دندانهای خود نیاز داشته باشد که طبیعتاً طول درمان را افزایش خواهد داد. سعی کنید روند ترمیم دندانهای خود را سریعتر شروع کنید. ارتودنتیستها برای بیماران خود قرار ملاقاتهای منظمی در نظر میگیرند تا از این طریق از دریافت نتایج در اسرع وقت و بدون آسیب دیدن مطمئن شود.
قرار ملاقاتهای نامنظم، نادیده گرفتن مراقبت از دندانها و عدم استفاده مستمر از نگهدارنده بدون شک زمان درمان شما و مدت زمان استفاده از براکت ارتودنسی را افزایش میدهد. برای اطمینان از اینکه براکتها و نگهدارنده ها کارآمد و سریع باشند، مطمئن باشید که دستورالعملها و توصیههای ارتودنتیست خود را درباره مراقبت از دهان و دندان اجرا میکنید، رژیم غدایی مناسب درمان ارتودنسی را رعایت کنید و اقدامات احتیاطی که لازم است برای جلوگیری از آسیب به براکت ها انجام دهید، دنبال کنید.
هنگامی که برای اولین بار از براکت ارتودنسی استفاده میکنید، به احتمال زیاد حدود یک هفته ناراحتی و شرایط نامناسبی را تجربه خواهید کرد که ناشی از این وضعیت است که گونهها و دهان شما توسط براکت و متعلقات آن تحت فشار قرار میگیرد. استفاده از درمان ارتودنسی در چند روز اولیه ناراحت کننده است، البته میتوان با استفاده از راهکارهایی مانند استفاده از داروهای مسکن، شست و شو با آب نمک و کمپرس یخ این ناراحتی را کنترل کرد. بخش اعظم این درد از براکت های سنتی نشأت میگیرند که در آنها از سیم استفاده میشود و متعلقات آنها ممکن است باعث سایش در گونهها و لبهای بیمار شود.
استفاده از واکس یا موم به عنوان یک پوشش برای سیم میتواند کمک کند، اما بهترین چیزی که برای کاهش درد ناشی از تحریک براکت ارتودنسی میتوان به کار برد این است که در برابر آن مقاومت کنید و منتظر بمانید. البته ممکن است برخی از بیماران در داخل گونهها و لب خود احساس ناراحتی و سوزش داشته باشند و استفاده از موم یا سایر موانع راهکارهای مناسبی هستند. اکثر این ناراحتیها و دردی که در چند روز اول پس از نصب براکت ارتودنسی تجربه میکنید، با خوردن غذاهای گرم و نرم و همچنین کمپرس یخ از بین میروند و تحمل آن را راحتتر میکند.
اگر وضعیت دندان نیش شما ناراحت کننده باشد، دندانهایتان نامنظم باشند، ماهیچهها و عضلات فک شما درد داشته باشند، یا اگر در مراقبت از دندان و دهان خود با مشکل مواجه هستید که نمیتوانید آنها را به درستی تنظیم کنید، از یک ارتودنسی برای ارزیابی وضعیت خود کمک بگیرید. براکت ارتودنسی و نگهدارنده ها راهکارهایی هستند که میتوانند تمامی وضعیتهای ناراحت کننده دندانها مانند عدم قرارگیری مناسب آنها بر روی یکدیگر، ناتوانی در جویدن مناسب غذاها، نامنظمی در ردیف دندانها و همچنین نداشتن ظاهر مناسب برطرف کنند. البته برخی از بیماران نیز تنها جنبه آرایشی و زیبایی استفاده از این گزینهها را در نظر میگیرند.
تصمیم گیری برای استفاده از نگهدارنده های شفاف یا براکت ارتودنسی موضوعی است که بین شما و ارتودنتیست شما قرار دارد. دندان پزشک شما ممکن است علائمی را تشخیص دهد که شما یا فرزندتان به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشید و توصیه کنند که شما نیز از موهبت آن بهره ببرید. اینکه استفاده از این شیوه درمانی به دلایل پزشکی باشد یا تنها جنبه زیبایی شناختی داشته باشند، موردی است که به شخص شما ارتباط دارد و باید آنها را با ارتودنتیست معالج خود در میان بگذارید.
اگر فکر میکنید که شما یا فرزندانتان ممکن است به استفاده از براکت ارتودنسی نیاز داشته باشید، یک جلسه مشاوره با ارتودنتیست خود در نظر بگیرید و وضعیت خود را به طور کامل مورد بحث قرار دهید. اگر به این نتیجه رسیدیم که به درمان ارتودنسی نیاز دارید، با شناخت کامل و با اطلاع از فاکتورهای مختلف مؤثر بر آن، برای بهره گیری از آن اقدام کنید.