• براکت

متداول‌ترین وسیله ارتودنسی که برای صاف و همراستا کردن دندان‌ها و اصلاح موقعیت فک استفاده می‌شود، سیستم براکت نام دارد. تقریباً همه سیستم براکت را با ظاهر فلزی و سیم‌ کشی دندان‌ها می‌شناسند. سیستم براکت حاوی نگینهای براکت و سیم ارتودنسی و قطعات دیگر می‌باشد.

• فضا ساز یا جدا کننده

فضا ساز که به آن جدا کننده، سپراتور یا اسپیسر نیز گفته می‌شود، حلقه فلزی یا کشی کوچک است که بین دندان‌ها قرار داده می‌شود تا بین آنها فاصله ایجاد کند. در شرایطی که دندان‌ها بیش از اندازه به یکدیگر چسبیده ‌اند و فاصله بین آنها وجود ندارد تا بتوان بند ارتودنسی را دور دندان انداخت، از این وسیله ارتودنسی استفاده می‌شود. پس از ایجاد فضای لازم، فضا ساز برداشته میشود.

• هدگیر

هدگیر یک وسیله ارتودنسی است که به عنوان لنگر موقتی عمل کرده و هدایت رشد فکها را برعهده دارد. هدگیر حاوی یک تسمه است که در پشت سر یا گردن قرار می‌گیرد. از این وسیله ارتودنسی برای ایجاد فضا برای دندان‌ها، حرکت دادن دندان‌ها به موقعیت بهتر یا پیشگیری از حرکت دندان‌ها استفاده می‌شود. در روزهای اول استفاده از هدگیر ممکن است دندان‌ها درد بگیرد اما خیلی زود به آن عادت می‌کنید. در صورتی که دستورالعمل استفاده از هدگیر را رعایت نکنید، طول دوره درمان افزایش یافته و ممکن است برنامه درمانی تغییر کند. هنگام درآوردن هدگیر باید مراقب باشید. در صورتی که هدگیر را با دقت در نیاورید، ممکن است بخشی از آن که به دندان‌ها متصل می‌شود به لب‌ها، گونه، صورت و یا حتی چشم‌ها آسیب وارد کند. توجه داشته باشید هدگیر را در نیاورید مگر این که تسمه آن پاره شود. هنگام بازی یا فعالیت‌های ورزشی هدگیر را در بیاورید.

• هربست

هربست وسیله ای است که در اصلاح اوربایت شدید در بیمارانی که در سن رشد قرار دارند بسیار مؤثر عمل میکند. از این وسیله برای تقویت رشد فک پایین به سمت جلو استفاده میشود و در عین حال نیرویی به فک بالا وارد میشود تا آن را عقب نگه دارد. ممکن است همزمان از وسیع کننده کام برای پهن کردن فک بالا استفاده شود. هربست به دندانهای عقبی چسبانده میشود و 24 ساعت شبانه روز فعال است. این وسیله باید تمام وقت استفاده شود و طول دوره آن معمولاً شش ماه تا یکسال است. هربست بسته به سن بیمار و مشکل ارتودنسی ممکن است به تنهایی و یا همراه با براکت استفاده شود. ممکن است هربست به جای هدگیر مورد استفاده قرار بگیرد. در بیشتر موارد هربست اصلاح اورجت را بدون نیاز به کشیدن دندان یا جراحی فک تسهیل مینماید.

• فنر فورسوز یا فورسس

این فنر برای اصلاح اورجت متوسط تا شدید و کاهش نیاز به هدگیر یا کشیدن دندانهای دائمی استفاده میشود. از این وسیله ارتودنسی همراه با براکت استفاده شده و با استفاده از اعمال نیروی پیوسته عمل میکند تا مال اکلوژن کلاس 2 را درمان نماید.

• پندولوم یا پندکس

این وسیله ثابت ارتودنسی روش منحصر به فردی برای اصلاح مال اکلوژن کلاس دو به شمار میآید. در شرایطی که به نظر میرسد رشد بیمار رو به اتمام است و هدگیر یا وسیله فانکشنال کارایی کمتری دارد، از این وسیله استفاده میشود. پندولوم نیاز به استفاده از هدگیر یا فانکشنال را ممکن است برطرف نماید.

• بایونیتور یا بیونیتور

این وسیله ارتودنسی یک وسیله فانکشنال غیر ثابت و مطمئن است که از آن برای اصلاح اورجت شدید استفاده میشود. مهمترین مزیت این وسیله سهولت استفاده و غیر ثابت بودن آن است که باعث میشود غذا خوردن و رعایت بهداشت برای بیمار آسانتر باشد.

• الاستیک یا حلقه کشی

الاستیک یک حلقه کشی است که موقعیت دندانهای بالا و پایین نسبت به یکدیگر را اصلاح میکند. استفاده از الاستیک باید طبق دستور ارتودنتیست باشد و در فواصل منظم که برای تنظیم براکت به ارتودنتیست مراجعه میکنید باید آن را تعویض نمایید.

• هدگیر معکوس یا فیس بو

این وسیله ارتودنسی برای اصلاح مال اکلوژن اسکلتی کلاس سه (آندربایت) استفاده میشود. این وسیله با هدایت رشد فک به جلو کشیدن فک بالا و عقب کشیدن فک پایین کمک مینماید. هدگیر معکوس باید 12 تا 14 ساعت در روز استفاده شود. معمولاً این وسیله هم زمان با وسیع کننده کام مورد استفاده قرار میگیرد.

• وسیع کننده قوس دندانی

انواع وسیله های وسیع کننده قوس دندانی برای افزایش فضای قوس دندانی طراحی شده اند که متداولترین آن وسیع کننده کام است.

وسیع کننده کام یک وسیله ارتودنسی ثابت است که در سقف دهان قرار میگیرد و وظیفه آن پهنتر کردن سقف دهان و در نتیجه قوس دندانی بالا است. وسیع کننده کام یک پیچ در وسط بدنه دارد که در فواصل منظم باید پیچانده شود تا در خط میانی کام کشش ایجاد شود و رشد استخوان تحریک شود. کواد هلیکس نیز یک وسیع کننده کام از نوع ثابت است که برخلاف مورد قبل، برای سفت شدن نیازی به پیچاندن پیچ ندارد. وسیله ارتودنسی شوارتز نیز برای بزرگ کردن قوس دندانی بالا یا پایین استفاده میشود و غیر ثابت است. با این حال بهتر است 24 ساعت استفاده شود و تنها برای غذا خوردن و مسواک زدن آن دربیاورید.

• قفس زبان

این وسیله ارتودنسی برای ترک عادت فشار زبان (الگوی بلع غیر طبیعی که در آن زبان به جای این که به سقف دهان فشار داده شود به دندانهای جلویی فشار وارد میکند) استفاده میشود. همچنین از این وسیله برای ترک عادت مکیدن انگشت نیز استفاده میشود. قفس زبان ثابت بوده و به دندانها چسبانده میشود.

• براکت توربو

براکت توربو دو نگین براکت کوچک هستند که به سطح پشتی دندانهای جلویی چسبانده میشوند تا به اصطلاح اوربایت کمک کنند. وجود براکت توربو در پشت دندانهای جلویی باعث میشود دندانهای جلوی بالایی نتوانند بیش از حد پایین میآید.

• فضا نگهدار قوس دندانی

برای حفظ فضای موجود در قوس دندانی و یا ایجاد فضا از انواع فضا نگه دار ممکن است استفاده شود. متداولتر فضا نگه دار قوس دندانی سیم کمانی پشت دندانی و سیم کمانی نانس هستند. این وسیله های ارتودنسی موقتی، ثابت بوده و برای جلوگیری از انحراف دندانهای آسیاب به سمت جای خالی پس از افتادن دندانهای شیری استفاده میشوند. از آنجایی که دندانهای شیری بزرگتر از دندانهای دائمی جایگزین هستند، حفظ جای آنها برای درمان شلوغی و بهم ریختگی دندانها در آینده مفید است.

• نگهدارندة ارتودنسی یا ریتینر

پس از این که براکت کار خود را انجام داد و ارتودنتیست آن را از دهان بیمار خارج کرد، فرایند صاف و همراستا کردن دندانها به پایان رسیده است. اما هنوز کار شما تمام نشده است. برای حفظ موقعیت جدید دندانها تا مدتی باید از نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر استفاده کنید. نگهدارنده انواع گوناگونی دارد و به صورت ثابت یا غیر ثابت مورد استفاده قرار میگیرد.

• موقعیت دهنده یا پوزیشنر

این وسیله ارتودنسی حرکت نهایی دندان در طی درمان ارتودنسی را تکمیل میکند. در صورت همکاری کامل شما، تنها استفاده از پوزیشنر به مدت چهار تا هشت هفته کافی است.