ظهور دندان ها نگرانی بزرگی برای تعداد زیادی از افرادی است که در پی درمان های دندانپزشکی می باشند و رنگ دندان ها نیز از نظر زیبایی اهمیت ویژه ای دارد. اخیراً علاقه زیادی به درمان های لکه ها و تغییر رنگ های دندانی وجود داشته است و با ظهور تعداد زیادی مواد سفید کننده دندان در بازار همراه بوده است.

لکه های دندانی و تغییر رنگ دندان ها از جمله اتفاقات متداولی هستند که به دلایل مختلفی رخ می دهند. خبر خوب؟ بسیاری از این لکه ها قابل درمان و قابل پیشگیری هستند.

در این مقاله ما برای شما توضیح خواهیم داد چه عواملی موجب تغییر رنگ و لک شدن دندان ها می شوند، و شما برای سفید نگهداشتن دندان های خود چه کارهایی را باید انجام دهید.

انواع لکه های دندان ها

لکه های دندان ها به سه دسته مختلف تقسیم می شوند: داخلی، خارجی، و وابسته به سن.

لکه های خارجی

با ایجاد لکه های خارجی روی دندان ها، این احتمال وجود دارد که لکه ها تنها مینای دندان ها یا سطح دندان ها را تحت تأثیر قرار دهند. شایع ترین علل بروز لکه های خارجی روی دندان ها عبارتند از:

• غذاها و خوراکی های تیره رنگ
• نوشیدنی ها
• سیگار و تنباکو

لکه های داخلی

این نوع لکه ها داخل دندان ها بروز پیدا می کنند، که باعث می شود آنها نسبت به محصولات سفید کننده بدون نسخه بیشتر مقاوم باشند. این لکه ها اغلب خاکستری به نظر می رسند. نمونه لکه های داخلی عبارتند از:

• برخی داروها خاص
• تروما یا آسیب به دندان
• پوسیدگی دندان
• مصرف فلوراید خیلی زیاد
• ژنتیک

لکه های مربوط به بالا رفتن سن

وقتی سن شما بالا می رود، مینای دندان های شما به تدریج شروع به از بین رفتن و ساییده شدن می کند، که اغلب منجر به زرد شدن ظاهر دندان های شما می شود. در بسیاری از موارد، تغییر رنگ مربوط به بالا رفتن سن ممکن است در نتیجه هر دو عوامل داخلی و خارجی بروز پیدا کند.

چه عواملی می توانند موجب تغییر رنگ دندان ها شوند؟

مهم ترین مسئله برای تغییر رنگ دندان ها عموماً چیزهایی هستند که شما می خورید و می نوشید، بالا رفتن سن، و نیز حوادث دندانی.

خوراکی ها، نوشیدنی ها، و تنباکو

برخی از انواع خوراکی ها و نوشیدنی ها می توانند به لایه های داخلی ساختار دندان ها نفوذ کنند و موجب بروز لکه روی دندان ها شوند. برخی از متداول ترین موادی که موجب لک شدن دندان ها می شوند عبارتند از:

• سس قرمز
• شراب قرمز
• چای
• قهوه
• شکلات

مصرف تنباکو هم به شکل سیگار و هم به صورت جویدنی نیز می توانند موجب تغییر رنگ دندان ها شوند.

بر اساس تحقیقات بالینی، تغییر رنگ دندان ها بین افراد سیگاری شایع تر از افراد غیر سیگاری می باشد. بعلاوه، تحقیقات نشان داده اند که میزان نارضایتی افراد سیگاری از ظاهر خود، بر اساس ظاهر دندان های آنها، بسیار بالاتر می باشد.

علاوه بر این عوامل، محیط اسیدی داخل دهان شما می تواند باعث شود مینای دندان های شما بیشتر مستعد تغییر رنگ باشند.

بالا رفتن سن، آسیب ها، و آنتی بیوتیک ها

با افزایش سن، دندان های شما نیز شکننده تر می شوند، و اجازه می دهند لکه ها یا زرد شدن بیشتر اتفاق بیفتند.

وقتی حوادث و آسیب های دندانی علت بنیادی مشکل باشند، گاهی اوقات تنها دندان های آسیب دیده تیره خواهند شد.

اگر شما در کودکی آنتی بیوتیک مصرف کنید، ممکن است لازم باشد بررسی کنید کدام یک برای شما تجویز شده است. بر اساس سازمان غذا و دارو، ارتباط مستقیمی بین مصرف آنتی بیوتیک تتراسایکلین در دوران کودکی و تغییر رنگ و بد رنگ شدن دندان های دائمی وجود دارد.

لک شدن دندان ها بر اساس رنگ آنها

اگر به این فکر می کنید که چه چیزی موجب تغییر رنگ دندان های شما شده است، با مطالعه مطالب زیر می توانید بر اساس رنگ دندان ها متوجه شوید چه چیزی می تواند موجب تغییر رنگ دندان های شما شده است.

• زرد. افرادی که سیگار می کشند یا از تنباکوی جویدنی استفاده می کنند می توانند دچار لکه های زرد رنگ روی دندان ها شوند. تغییر رنگ دندان ها به زرد می تواند در نتیجه عوامل زیر اتفاق بیفتد:
  • نوشیدنی هایی مانند چای، قهوه، یا شراب قرمز
  • رژیم غدایی مملو از قندهای ساده
  • برخی داروهای خاص
  • بهداشت بد دهانی
  • خشکی مزمن دهان
• قهوه ای. لکه ها و تغییر رنگ دندان ها به رنگ قهوه ای می توانند علل متعددی داشته باشد. برخی از شایع ترین علل عبارتند از:
  • مصرف تنباکو
  • نوشیدنی هایی مانند چای، قهوه، نوشابه، و شراب قرمز.
  • میوه هایی مانند زغال اخته، توت سیاه، و انار.
  • پوسیدگی های درمان نشده دندان ها.
  • تشکیل تارتار
• سفید. یک پوسیدگی دندان می تواند باعث بروز لکه های سفید رنگ روی دندان ها شود و هر چه بیشتر پیشرفت کند تیره تر می شود. فلوراید خیلی زیاد نیز می تواند موجب بروز لکه های سفید رنگ روی دندان های شما شود.
• سیاه. لکه ها یا نقاط سیاه رنگ می توانند در نتیجه موارد زیر بوجود بیایند:
• پیشرفت پوسیدگی دندان
• پر شدگی ها و روکش هایی که حاوی سولفید نقره می باشند.
• مکمل های مایع آهن.
• بنفش. دندانپزشکان معتقدند بیمارانی که مدام شراب می نوشند بیشتر مستعد بروز لکه های بنفش روی دندان های خود هستند.

برای رهایی از شر لکه های دندان ها چه کارهایی می توان انجام داد؟

اگر لکه های خارجی به تازگی روی دندان های شما بوجود آمده اند، می توانید با استفاده از درمان های خانگی آنها را برطرف کنید. یکی از این راهکارها، گاهگاهی مسواک زدن دندان ها با مقداری جوش شیرین است، اما این کار برای استفاده همیشگی توصیه نمی شود، زیرا این کار می تواند بسیار ساینده باشد.

محصولات و فرایندهای زیادی هستند که می توانند دندان های شما را سفید کنند و ظاهر لکه های دندان های شما را از بین ببرند یا آنها را کاهش دهند.

به طور کلی، گزینه های سفید کردن دندان ها به دو دسته وسیع تقسیم می شوند. آنها عبارتند از:

• درمان های داخل مطب. عموماً دندانپزشک در مقایسه با محصولات خانگی، از هیدروژن پراکسید با غلظت بالا برای سفید کردن دندان ها استفاده می کند. درمان های داخل مطب به سرعت عمل می کنند و معمولاً ماندگاری آنها بیشتر از روش های دیگر است.
• درمان های خانگی زیر نظر دندانپزشک. برخی دندانپزشکان می توانند تری های سفارشی بسازند که خودتان می توانید آنها را روی دندان ها قرار دهید. تنها کافی است مقداری ژل داخل تری بریزید و آن را طبق دستور دندانپزشک، حداکثر روزی به مدت یک ساعت روی دندان های خود قرار دهید. برخی افراد نیاز دارندچند هفته این درمان را تکرار کنند تا نتایجی که می خواهند حاصل شوند.
• محصولات بدون نسخه. خمیر دندان های سفید کننده و استریپ های سفید کننده ممکن است بتوانند لکه های سطحی را از بین ببرند، اما روی لکه های داخلی تأثیر کمتری دارند.

لازم است قبل از استفاده از هر گونه ماده سفید کننده دندانی با دندانپزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید برای شما بی خطر است. برخی محصولات موجب بروز حساسیت دندان یا تحریک لثه ها می شوند

علاوه بر این، لازم است برای پاکسازی های منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. چکاپ های پاکسازی منظم می توانند اغلب به کاهش ظاهر لکه ها کمک کنند.

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

اگر متوجه تغییراتی در رنگ دندان های خود شدید و با استفاده از محصولات سفید کننده بهبودی حاصل نشد، دنبال کردن روند درمان با دندانپزشک ایده خوبی است.

در صورتی که لکه های عمقی به نظر برسند، و اگر هیچ ماده سفید کننده بدون نسخه ای برای رها شدن از شر لکه ها کافی نباشد، می تواند چیزی جدی تر باشد، مانند حفره ها یا از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان.

اگر تنها یک دندان تغییر رنگ داشته است، ممکن است به دلیل حفره ها یا آسیب به داخل دندان اتفاق افتاده باشد. هر چه این نوع مشکلات توسط دندانپزشک زودتر درمان شوند، نتایج بهتری در پی خواهد داشت.

برای حفظ سلامت خوب دندان ها، دو مرتبه در طول سال به دندانپزشک برای معاینات روتین مراجعه کنید. اغلب در طول این جلسات است که است که مشکلات کشف می شوند. وقتی درمان زود هنگام انجام شود، می تواند به پیشگیری از وخیم تر شدن مشکلات پیشگیری نماید.

چگونه می توان از بد رنگ شدن دندان ها جلوگیری کرد؟

• مراقبت از دندان ها پس از خوردن غذاهایی که رنگدانه دارند. وقتی غذاها و نوشیدنی هایی مصرف می کنید که موجب لک شدن دندان ها می شوند با انجام یک سری کارها می توانید از تأثیر آنها بکاهید. اگر قصد دارید از غذاها یا نوشیدنی های رنگی استفاده کنید، توصیه می شود به محض اتمام کار مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. چای یا قهوه را با مقداری شیر بنوشید، یا چای سرد یا قهوه سرد را با نی بنوشید. همین در مورد آبمیوه ها، نوشیدنی های ورزشی، و نوشابه ودیگر نوشیدنی های گاز دار صدق می کند. اگر این کارهای ممکن نیستند، نوشیدن یا گرداندن مقداری آب داخل دهان می توانند حداقل به زدودن ذراتی کمک کند که موجب لک شدن دندان ها می شوند.

جویدن آدامس فاقد قند می تواند به خنثی کردن اسیدهای داخل دهان کمک کند. خوراکی های حاوی فیبر بالا می توانند به پایین اوردن سطح اسید کمک کند؛ غذاهایی مانند حبوبات یا اسفناج و دیگر سبزیجات برگ دار به تولید بزاق بیشتر داخل دهان کمک می کند و می توانند به تمیز شدن دندان ها کمک کنند.

• بهداشت دهانی را به خوبی تمرین کنید. توصیه می شود حداقل سه مرتبه در طول روز مسواک بزنید، روزانه نخ دندان بکشید و نیز از واتر فلاسر، خمیر دندان های یا دهانشویه های سفید کننده استفاده کنید. دهانشویه ها و واترفلاسرها گزینه هایی فوق العاده برای به حداقل رساندن لکه های بین دندانی که زدودن آنها دشوارتر است.
• عادات خود را تغییر دهید. اگر سیگار می کشید یا تنباکو می جوید، با پزشک خود در مورد برنامه ای برای ترک صحبت کنید. علاوه بر این، ممکن است لازم باشد خوراکی ها و نوشیدنی هایی که موجب لک شدن دندان های شما می شوند را ترک کنید. اگر این کار دشوار است، حتماً مسواک دم دست خود داشته باشید تا بتوانید در مورد عاری نگهداشتن دندان ها از لکه ها فعالانه عمل کنید.

سخن پایانی

تغییر رنگ دندان ها بسیار شایع است و می تواند برای هر کسی به دلایل مختلف اتفاق بیفتد. این مشکل اغلب در نتیجه رنگدانه های غذاها و نوشیدنی ها و نیز محصولات تنباکو مانند سیگار، سیگار برگ، و جویدن تنباکو بروز می یابد.

لکه هایی که روی سطح دندان های بوجود می آیند معمولاً می توانند با محصولات یا فرایندهای سفید کننده برطرف شوند. این راهکارها توسط دندانپزشک یا در منزل انجام می شوند.

تغییر رنگ و لکه های داخلی دندان ها، که تحت عنوان لکه های داخلی شناخته می شوند، می توانند در نتیجه پوسیدگی دندان، آسیب، یا یک دارو بروز پیدا کنند. دندانپزشک شما می تواند بهترین اقدام را برای برطرف نمودن این نوع لکه ها توصیه کند.