در صورتی که روی دندان های خود براکت ارتودنسی دارید ممکن است شاهد برخی عوارض جانبی از قبیل خشکی دهان، احساس پنبه ای درون دهان باشید. راهکارهایی هستند که می توانند به شما اجازه دهند تا زمانی که براکت ها از روی دندان ها برداشته شوند در دهان احساس راحتی داشته باشید.

بزاق دهان به حفظ سلامت محیط دهان کمک می کند.

غدد بزاقی ما از اهمیت ویژه ای برخوردارند زیرا بزاق ترشح می کنند. بزاق دهان را مرطوب نگه می دارد و در حس کردن مزه ها و نیز خرد کردن و هضم غذاهایی که می خوریم نقش دارد. بعلاوه با شستن ذرات غذای باقی مانده درون دهان، کمک می کند باکتری های درون دهان تحت کنترل و دندان ها در برابر پوسیدگی مقاوم باقی بمانند.

اهمیت برطرف نمودن خشکی دهان

اگر شما کاندید مناسبی برای قرار گرفتن براکت ها روی دندان ها هستید، دندانپزشک با گرفتن عکس رادیو گرافی با اشعه ایکس و معاینه دهان، شرایط شما را بررسی خواهد نمود. وی باید اطمینان حاصل کند که همه دندان های شما به درستی صاف شده اند و بایت شما در تناسب با فک شما قرار دارد. اگر مشکلی مشاهده کند، ممکن است برای ارزیابی های بیشتر و قرار گرفتن تحت درمان با براکت های ارتودنسی شما را به یک ارتودنتیست ارجاع دهد. با تغییر شکل و تنظیم مجدد دندان ها برای قرار گرفتن در جای درست، دهان دچار دگرگونی می شود. در طول این دوره ممکن است دهان شما دچار خشکی شود.

 

علائم خشکی دهان در طول درمان ارتودنسی

ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه طول بکشد تا به براکت ها عادت کنید. ممکن است علائم مربوط به خشکی دهان را تجربه کنید از جمله سوزش لب ها ، خشکی دهان، خشکی و ترک خوردگی لب ها، مشکل در قورت دادن، احساس تشنگی، افزایش غلظت بزاق و حس چسبندگی در دهان، احساس سوزش و ناراحتی درون دهان، ترک و بریدگی در گوشه های دهان، بوی بد دهان، بروز مشکل در حین حرف زدن و قورت دادن غذا و عدم احساس مزه غذا، بالا رفتن خطر بیماری لثه ها و افزایش حفره دندان ها شود.

در صورتی که در طول درمان ارتودنسی از خشکی دهان رنج می برید، باید با دقت مراقب پیشگیری از پوسیدگی دندان ها و ایجاد حفره در آنها و نیز بیماری لثه باشید.

 

علل کلی خشکی دهان

خشکی دهان زمانی اتفاق می افتد که غدد بزاقی به خوبی عمل نمی کنند و این منجر به کاهش ترشح بزاق می شود. گاهی اوقات خشکی دهان به علت عصبی یا مضطرب بودن فرد بروز پیدا می کند. با این حال، موارد جدی و پایدارتر خشکی دهان نتیجه دیگر عوامل هستند از جمله:

• برخی داروهای خاص: بسیاری از داروها دارای عوارض جانبی مانند حالت تهوع یا سردرد هستند. اما آیا می دانسته اید خشکی دهان یکی از شایع ترین عوارض جانبی داروهای تجویزی است؟

بیش از 400 دارو وجود دارند که می توانند غدد بزاقی شما را تحت تأثیر قرار دهند. این داروها عبارتند از داروهایی که برای درمان افسردگی، اضطراب، آلرژی، اسهال، بی اختیاری ادرار، بیماری پارکینسون و دیگر بیماری ها تجویز می شوند، همینطور آنتی هیستامین ها، مسکن ها، ضد احتقان ها و داروهای ادرار آور.

• سبک زندگی: از جمله استعمال دخانیات یا جویدن تنباکو.
• بیماری ها: شامل سندورم شوگرن Sjögren’s syndrome (نوعی اختلال التهابی مزمن و مربوط به دستگاه ایمنی ناشی از اختلال در عملکرد غدد برون ریز)، HIV/ ایدز، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، رماتیسم مفصلی، دیابت، و بسیاری بیماری های دیگر.
• درمان های پزشکی که موجب آسیب به غدد بزاقی شده اند، از جمله پرتو درمانی و شیمی درمانی.
• دهیدراته شدن بدن: یا همان کاهش آب بدن و نیز شرایطی که موجب کاهش آب بدن می شوند، از جمله تب، عرق کردن شدید، اسهال، استفراق، کم خونی و نیز سوختگی.

 

علل خشکی دهان در طول درمان ارتودنسی

حتی درمان ارتودنسی نیز می تواند موجب خشکی دهان شود، مخصوصاً پس از هر بار تنظیم سیم کمانی. علت آن هم این است که براکت ها مقداری از فضای درون دهان شما را می گیرند، از طرف دیگر اجزاء بریس ها می توانند موجب تحریک لثه ها و اطراف دهان شوند و آزار دهنده باشند. هر گونه حساسیتی می تواند موجب خشکی دهان شما شود. پس از قرار گرفتن براکت ها روی دندان ها و زمانی که آنها را تنظیم می کنید، ممکن است در دهان خود احساس درد یا ناراحتی شدید داشته باشید. این مشکل می تواند موجب تشنگی شدید، مخصوصاً پس از بیدار شدن از خواب در هنگام صبح شود.

 

راهکارهایی برای کمک به مبارزه با خشکی دهان

اگر خودتان در حال استفاده از داروهایی هستید که موجب خشکی دهان می شوند یا کسی را تحت این شرایط می شناسید، با انجام این کارها می توانید به مرطوب نگه داشتن دهان و حفظ سلامت آن کمک کنید:

1. آب بیشتری بنوشید: در طول روز جرعه جرعه آب بنوشید.
2. خوردن میوه های منجمد را امتحان کنید: میوه های منجمد می توانند تسکین دهنده باشند و برای دهان خشک شما که در آن احساس ناراحتی می کنید آرام بخش باشند.
3. به فکر محدود کردن مصرف کافئین و الکل باشید: حین مصرف الکل یا کافئین دهیدراته شدن (کاهش آب) بدن به راحتی اتفاق می افتد.
4. در طول شب می توانید از دستگاه بخور استفاده کنید: این می تواند به شما کمک کند پوست و دهانتان هیدراته (مرطوب، دارای آب) باقی بماند.
5. عادات مراقبت های روزانه از دهان و دندان های خود را حفظ کنید: مسواک زدن و کشیدن نخ دندان می توانند به محافظت از دندان ها در برابر پوسیدگی و دیگر مشکلات آسیب رسان ناشی از خشکی دهان کمک کنند.
6. مراجعه منظم به دندانپزشک، بر اساس برنامه مشخص شده را ادامه دهید: در این مراجعات می توانید متوجه بروز مشکلات جدی ناشی از خشکی دهان شوید و برای متوقف ساختن آنها اقدام کنید.

آیا مشکل خشکی دهان شما جدی است؟

در صورتی که خشکی دهان مشکلات متعددی برای شما ایجاد می کند، با ارتودنتیست خود تماس بگیرید. علاوه بر این، ممکن است نیاز باشد راجع به داروهای مختلفی که مصرف می کنید و نیز دوز مصرفی آنها با یک پزشک عمومی مشورت کنید.