علاوه بر بالش و عروسک مورد علاقه و نیز زمان دلخواه برای خواب نیمروزی یا خواب شبانه، مکیدن انگشت می‌تواند یکی از جنبه‌های آرام‌بخش دوران کودکی باشد. طبق یکی از گزارشات اخیر، بین 75 تا 95 درصد از نوزادان انگشت خود را می‌مکند. آیا این عادت می‌تواند نگران کننده باشد؟ در اکثر موارد پاسخ منفی است. با این وجود، مهم است که به عادات کودک خود توجه نمایید زیرا ممکن است تاثیر منفی روی سلامت عمومی بدن او داشته باشد.

چه نوع مکیدن انگشتی می‌تواند عادتی طبیعی باشد؟

عادت مکیدن انگشت

اکثر کودکان، مکیدن انگشت خود را از سنین بسیار پایین آغاز می‌کنند؛ برخی حتی این عادت را از درون رحم مادر با خود به همراه دارند. مکیدن یکی از واکنش‌های طبیعی است و در نوزادان هدفی خاص را دنبال می‌نماید. مکیدن معمولا حس امنیت و رضایت به کودکان می‌دهد. این عادت می‌تواند برای آنها آرام‌بخش باشد، به همین دلیل است که کودک با مکیدن انگشت به خواب می‌رود.

بسیاری از کودکان مکیدن انگشت را در سنین 2 تا 4 سال فراموش می‌کنند. این تنها به این دلیل است که آنها اقدام به ترک عادتی می‌کنند که دیگر برای آنها مفید نیست. با این وجود، ممکن است این عادت را تا سنین پیش از دبستان با خود به همراه داشته باشند. در صورتی که حتی پس از رشد دندان‌های دائمی، این عادت در کودک شما تداوم داشته باشد، زمان آن رسیده است تا برای ترک آن اقدام نمایید.

در عادت مکیدن انگشت چه علائمی باید مورد توجه قرار گیرند؟

عادت مکیدن انگشت

ابتدا، دقت کنید کودک شما چگونه انگشت خود را می‌مکد. در صورتی که عمل مکیدن غیرفعال باشد و انگشت به آرامی درون دهان قرار داشته باشد، احتمال بروز آسیب و مشکل اندک خواهد بود. اما در صورتی که، مکیدن انگشت پرخاشگرانه باشد و به زبان یا دندان‌ها فشار وارد نماید، ممکن است این عادت مشکلاتی در صاف و یکدست بودن دندان‌ها و رشد طبیعی دهان ایجاد نماید. تداوم این عادت می‌تواند دندان‌ها و فرم صورت را تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است منجر به بروز مشکلاتی شود که اصلاح آنها در آینده نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد.

عوارض مکیدن انگشت

شاید باور کردنی نباشد که چنین عادتی قادر باشد ساختار دهان و فک و دندان‌ها را تغییر دهد. اما واقعیت دارد.

خونرسانی به استخوان فک کودک عالی است و این استخوان به سرعت در حال رشد است، در عین حال نرم و بسیار منعطف است، بویژه در سنین پیش از 8 سالگی. بنابراین اصلا بعید نیست که فشار مداوم شست یا انگشت کودک، شکل استخوان اطراف دندان‌های جلوی دو فک بالا و پایین را تغییر دهد. هر چه این فشار بیشتر باشد، تغییر شکل نیز حادتر خواهد بود.

عادت مکیدن انگشت

در صورت تداوم این عادت، ممکن است دندان‌های جلوی فک بالا رو به جلو و دندان‌های جلوی فک پایین رو به عقب منحرف شوند. بعلاوه ممکن است رشد فک پایین را متوقف نماید در حالی که فک بالا را به جلو می‌آورد. این می‌تواند باعث کج شدن دندان‌ها، اپن بایت قدامی (وضعیتی که در آن دندان‌های جلو به یکدیگر نزدیک نمی‌شوند)، ایجاد کراس بایت، یا دیگر مشکلات شود. به همین دلایل است که باید پیش از بروز مشکلات بیشتر مانع این عادت شد.

چگونه می‌توان به کودک کمک کرد تا عادت مکیدن انگشت را ترک نماید؟

در صورتی که نیاز است به کودک خود کمک کنید تا عادت مکیدن انگشت را ترک نماید، دستورالعمل‌های زیر را دنبال کنید:

عادت مکیدن انگشت

1. همواره مثبت اندیش باشید و نقش حمایت‌گرانه برای فرزند خود داشته باشید. به جای تنبیه کودک برای مکیدن انگشت، برای عدم انجام آن به او جایزه دهید.
2. نها در طول شب از یک پوشش مخصوص انگشت یا دستکش برای کودک خود استفاده نمایید. به او یادآوری کنید که این یک تنبیه نیست، بلکه راهی است تا به او یادآوری کند از مکیدن انگشت اجتناب نماید.
3. روی ناخن‌های کودک لاک بدمزه بزنید تا به او یادآوری شود از مکیدن انگشت دست بکشد.
4. برای او نمودار پیشرفت تهیه کنید و اجازه دهید هر روزی که انگشت خود را نمی‌مکد یک استیکر به آن بچسباند. پس از یک هفته اجازه دهید برای خود جایزه‌ای انتخاب نماید. به مرور زمان با استفاده از این روش این عادت ترک خواهد شد.
5. اگر متوجه شدید کودک تنها زمانی که حس اضطراب دارد انگشت خود را می‌مکد، سعی کنید منشاء اضطراب او را شناسایی و آن را برطرف نمایید.
6. به طور کامل به او توضیح دهید اگر این عادت را ترک نکند چه مشکلاتی برای او پیش خواهد آمد.

ابزارهای ارتودنسی ترک عادت مکیدن انگشت

اگر پس از تلاش‌های بسیار کودک شما عادت مکیدن انگشت را ترک نکرد و متوجه بروز مشکلات ارتودنسی در ظاهر او شدید، به ارتودنتیست مراجعه نمایید تا با استفاده از ابزارهای مخصوص ارتودنسی در ترک این عادت به کودک شما کمک نماید.

ابزارهایی از قبیل گیره‌ی مشبک کام (palatal crib) که ابزاری ثابت است، یا از دیگر ابزارهای متحرک مفید خواهند بود. این ابزار برای خوابیدن نیست- بلکه ابزار فلزی کوچکی است که درون دهان، به دندان‌های فک بالا متصل می‌شود.

گیره‌ی مشبک کام

نحوه‌ی عملکرد ابزار چگونه است؟ سیم‌های نیم‌دایره‌ای گیره‌ی مشبک کام مانع رسیدن شست یا انگشت به لثه‌های پشت دندان‌های جلوی فک بالا می‌شوند و لذت مکیدن انگشت را در کودک از بین می‌برد. این به سادگی مانع ایجاد فشار روی دندان‌ها و سقف دهان می‌شود.

بریس دارای چنگک (Rake Appliance)، ریتینر هالی (Hawley Retainer) و ابزار بلوگرس (Bluegrass Appliance) از دیگر ابزارهایی هستند که ارتودنتیست برای ترک عادت مکیدن انگشت در کودک استفاده می‌نماید.

عادت مکیدن انگشت

اورجت چیست؟

اورجت عبارت است از همپوشانی دندان‌های فک بالا و فک پایین در جهت افقی. به این معنا که، دندان‌های فک بالا جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند و تا میزان زیادی روی آنها را می‌پوشانند. این حالت به “اور بایت” معروف است، در حالی که این اصطلاح برای این حالت مناسب نیست و ارتودنتیست‌ها از اصطلاح اورجت برای توصیف این نوع بی نظمی استفاده می‌نمایند. اورجت در بزرگسالان با استفاده از بریس (براکت ارتودنسی) اصلاح خواهد شد. ارتودنتیست قادر است در خصوص بهترین درمان شما را راهنمایی کند. ذکر این مطلب بسیار مهم است که بر خلاف باور عمومی اورجت و اوربایت دو حالت متفاوت هستند.

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

اورجت یعنی با بستن بایت و قرار گرفتن دندانها روی هم، از نظر عقب یا جلو قرار گرفتن، چقدر (یا چند میلی‌متر) دندان‌های فک بالا جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند. بنابراین ممکن است از ارتودنتیست خود بشنوید “شما اورجت 8 میلی‌متری دارید”.

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

میزان همپوشانی به طور معمول بین 2 تا 4 میلی‌متر است. از اورجت می‌توان رابطه‌ی بین دندان‌های جلوی هر دو فک نسبت به یکدیگر را تحت عنوان کلاس 1، 2 و 3 مشخص نمود.

اورجت کلاس 1 حالت طبیعی و ایده‌آل است زیرا دندان‌های جلوی فک بالا، در جهت‌های عمودی و افقی، 2 تا 4 میلی‌متر جلوتر از دندان‌های جلوی فک پایین قرار می‌گیرند و با قرار دادن دو فک روی یکدیگر، دندان‌های فک پایین با سطح پالاتال یا زبانی (عقبی یا پشتی) دندان‌های فک بالا تماس خواهند داشت.

در اورجت کلاس 2، اندازه بین دندان‌ها بیش‌تر است. دندان‌های جلویی فک بالا نسبت به کلاس 1 جلوتر قرار گرفته‌اند و در اورجت کلاس 3، رابطه‌ی بین لبه‌های دندان‌های جلویی، دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار می‌گیرند (که به آن آندر بایت گفته می‌شود).

علل ایجاد اورجت

افزایش اورجت می‌تواند نتیجه‌ی عوامل مختلفی باشد. شایع‌ترین این عوامل، قرار گرفتن فک بالا جلوتر از فک پایین در نتیجه‌ی اختلاف اسکلتی است، که دندان‌های فک بالا رو به جلو متمایل می‌شوند. این اتفاق می‌تواند در دو صورت رخ خواهد داد: برجستگی یا جلوآمدن فک بالا (ماگزیلا- maxilla) یا عقب رفتن فک پایین (مندیبل- mandible) بیش‌تر از حد معمول. این عامل باعث اختلال در تماس دندان‌ها با یکدیگر خواهد شد و می‌تواند در قالب افزایش اورجت ظاهر شود.

افزایش اورجت می‌تواند نتیجه‌ی تفاوت در تعداد دندان‌ها یا طول قوس دندانی باشد. اگر در قوس دندانی پایین یک یا چند دندان وجود نداشته باشند، چه به صورت مادرزادی یا به علت از دست رفتن زودهنگام دندان شیری، می‌تواند منجر به افزایش فاصله‌ی دندان‌های فک بالا نسبت به دندان‌های فک پایین خواهد شد.

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

در نهایت، افزایش زاویه‌ی قرارگیری دندان‌های فک بالا می‌تواند منجر به افزایش اورجت شود. این اتفاق ممکن است حاصل عادت مکیدن انگشت باشد. یا خیلی ساده، تنها به دلیل قرار گرفتن دندان‌ها به این شکل، اورجت افزایش می‌یابد.

مشکلات زیبایی جلو بودن فک

دندان‌های رو به جلو برای هیچ کس زیبا نیستند. به این مدل دندان‌ها اصطلاحا “دندان خرگوشی” گفته می‌شود. به همین دلیل در بسیاری موارد با بیمارانی مواجه می‌شویم که اعتماد به نفس ندارند و در هر شرایطی سعی می‌کنند لبخند نزنند و تلاش می‌کنند با لب‌ها دندان‌های خود را بپوشانند.

مشکلات بالینی اورجت

افزایش اورجت می‌تواند فرد را در برابر صدمات به دندان آسیب‌پذیرتر کند. افردی که اورجت بیش از 4 میلی‌متر دارند، خطر آسیب به دندان‌های جلو در آنها بیشتر است، که می‌تواند منجر به از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری شود.

افزایش شدید اورجت می‌تواند مشکلات در گفتار و جویدن را به همراه داشته باشد. در بیمارانی که دندان‌های آنها آنقدر رو به جلو است که در بستن لب‌ها با مشکل مواجه می‌شوند، ممکن است دهان آنها آنقدر خشک شود که خطر پوسیدگی دندان‌ها را افزایش دهد زیرا بزاق دهان تا حدودی دندان‌ها را در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند.

درمان جلو بودن فک بالا

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

در صورت افزایش میزان اورجت، می‌توان از بریس‌ها برای کاهش آن و صاف و یکدست نمودن دندان‌ها استفاده نمود. چنانچه دندان‌ها تا حد زیادی جلوتر قرار گیرند و فشردگی دندان‎ها بیشتر شود، ممکن است در کنار استفاده از بریس‌ها (براکت‌ها) نیاز باشد به انتخاب دندانپزشک یک دندان از فک بالا (یا هر دو فک) کشیده شود.

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

با بستن بایت (روی هم قرار دادن دندان‌های فک بالا و پایین)، اگر تفاوت زیادی بین دو فک وجود داشته باشد و قوس دندانی فک بالا خیلی جلوتر از فک پایین قرار گیرد، به آن استتار یا کامولفاژ ارتودنسی گفته می‌شود. برای برطرف نمودن این مشکل می‌توان از دندان‌های فک بالا یک جفت دندان، معمولا پرمولرهای اول یا دوم در وسط قوس دندانی، کشید تا دندان‌های فک بالا بتوانند درون فضای به جا مانده جمع شوند و اختلاف اندازه‌ی دو فک از بین برود.

جلو بودن فک بالا (اورجت و اوربایت)

در صورت شدید بودن اورجت، ممکن است نتوان دندان‌ها را صاف و یکدست نمود و اختلاف اسکلتی ارتودنسی را پوشاند. اگر اختلاف اندازه زیاد و اصولا مربوط به استخوان باشد (ماگزیلا خیلی جلوتر یا مندیبل خیلی عقب‌تر قرار گرفته باشد)، ممکن است نیاز باشد جراحی فک انجام شود تا عملکرد و زیبایی دندان‌های بیمار بهبود پیدا کنند.

اگر شما صاحب لبخندی زیبا باشید، بیشتر لبخند خواهید زد. اما اگر لبخند شما تحت تاثیر دندان‌های شکسته یا نامرتب باشد، مجبور خواهید بود کمتر بخندید. مطالعات حاکی از آن است، افرادی که دندان‌های صاف و یکدست دارند احتمالا شادتر، قابل اعتمادتر و باهوش‌تر از افرادی به نظر می‌رسند که دندان‌های به هم ریخته و شکسته دارند. دیگر مطالعات حاکی از آن است که دسته‌ی اول در حرفه‌ی خود بیشتر پیشرفت خواهند داشت.

پیشرفت‌های دندانپزشکی علاوه بر تاثیر روی ظاهر و اعتماد به نفس فرد، روی سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی بدن نیز تاثیر مثبت داشته است. حفظ بهداشت در دندان‌های نامرتب و فشرده دشوارتر خواهد بود، در نتیجه بروز پوسیدگی و بیماری‌های بافت لثه و بافت پریودنتال (بافت اطراف دندان) نیز افزایش خواهند یافت. در صورتی که دندان‌های فک بالا و فک پایین در یک ردیف قرار نگیرند، ممکن است سطح جونده‌ی دندان دچار ساییدگی زودرس شود، که ساختار استخوان فک را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. احتمال بروز دیابت، بیماری‌های قلبی و حمله‌ی قلبی در افرادی که دندان‌های نامرتب و فشرده دارند بیشتر خواهد بود.

شلوغی، به هم ریختگی و کج  بودن دندان

علائم و نشانه‌های فشردگی و به‌هم ریختگی دندان‌ها

احتمالا کسانی دندان‌های فشرده و نامرتب دارند که:

• دندان‌ها به طور کامل یا جزئی روی یکدیگر همپوشانی دارند.
• دندان شکسته دارند.
• در کشیدن نخ دندان با مشکل مواجه هستند.
• در جویدن غذا مشکل دارند.
• هنگام جویدن غذا، پیوسته زبان یا داخل گونه (لُپ) خود را گاز می‌گیرند.
• نوک زبانی حرف می‌زنند.
• پوسیدگی شدید دندانی دارند.
• بوی بد دهان دارند.

دلایل به هم ریختگی و کجی دندان‌ها

علل ژنتیکی

درست مانند رنگ چشم و قد که به صورت ژنتیکی مشخص می‌شوند، قوس‌های دندانی (دندان‌های فک بالا قوس دندانی فوقانی، و دندان‌های فک پایین قوس دندانی تحتانی را تشکیل می‌دهند) نیز تحت تاثیر ژنتیک می‌باشند. با کوتاه شدن قوس دندانی (چه فوقانی و چه تحتانی)، فضای کافی برای رشد تمام دندان‌های دائمی وجود نخواهد داشت. این مشکل منجر به فشردگی و نامرتبی دندان‌ها خواهد شد.

علل مربوط به پوسیدگی دندان‌ها

شلوغی، به هم ریختگی و کج  بودن دندان

پوسیدگی که منجر به از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری شود می‌تواند در نهایت، نامرتبی و به هم ریختگی دندان‌های دائمی را در پی داشته باشد. دندان‌های شیری می‌توانند به عنوان فاصله‌گذار بین دندان‌های دائمی عمل کنند، در صورتی که این فاصله‎ها حفظ نشوند، دندان‌های دائمی با الگویی فشرده و روی هم قرار گرفته رشد می‌کنند.

رشد غیرعادی و نابهنجار لب و کام

شلوغی، به هم ریختگی و کج  بودن دندان

شکاف لب و شکاف کام دو ناهنجاری شایع است که طی دوران جنینی رخ می‌دهد. شکاف لب و کام به برش یا دو نیم‌شدگی لب یا سقف دهان گفته می‌شود. شلوغی و نامرتبی دندان‌ها در این شرایط عادی است. ترمیم شکاف لب و شکاف کام از طریق جراحی نسبتا ساده است، اما فشردگی و نامرتبی دندان‌ها و دیگر ناهنجاری‌های دندانی از طریق جراحی شکاف کام و لب برطرف نمی‌شود بلکه به طور مجزا نیاز به درمان ارتودنسی خواهد داشت.

تنفس دهانی مزمن

شلوغی، به هم ریختگی و کج  بودن دندان

تنفس دهانی مزمن باعث خواهد شد قوس دندانی فوقانی به شکل غیرعادی باریک شود. طی تنفس از راه بینی، زبان فشاری به سقف دهان وارد می‌آورد، که به گسترده و عریض شدن قوس دندانی فک کمک می‌کند. طی تنفس دهانی، زبان از سقف دهان دور می‌شود و قوس دندانی فک باریک می‌شود.

درمان فشردگی و نامرتبی دندان‌ها

اگر دندان‌های فشرده و نامرتب دارید و

• بوی بد دهان دارید
• حین مسواک زدن دندان‌ها لثه‌هایتان خونریزی دارند
• هنگام جویدن غذا در دهانتان احساس ناراحتی دارید
• دندان‌هایتان روی یکدیگر همپوشانی دارند
• کشیدن نخ دندان بین دندان‌هایتان دشوار است

هر چه سریع‌تر در پی مراقبت‌های دندانپزشکی و مراجعه به ارتودنتیست باشید.

شلوغی، به هم ریختگی و کج  بودن دندان

متاسفانه راهکاری وجود ندارد تا بتوانید فشردگی دندان‌ها را در منزل اصلاح نمایید. صاف و مرتب نمودن دندان‌ها نیازمند کمک از سوی دندانپزشک و ارتودنتیست می‌باشد. ارتودنتیست ممکن است ریتینر، فاصله‌گذار، بریس و الاینر را پیشنهاد دهد. گاهی اوقات نیز کشیدن دندان‌های شیری و دائمی پیشنهاد می‌شود.

دیاستم به فاصله یا فضای بین دو دندان گفته می‌شود. ممکن است بین هر دو دندانی فاصله وجود داشته باشد، اما این فاصله غالبا بین دندان‌های قدامی فک بالا مشاهده می‌شود.

علل ایجاد فاصله بین دندان‌ها

فرنولا (اتصالات عضلانی) به بافت‌های نوارمانند کوچکی گفته می‌شود که ممکن است زیر زبان، درون گونه و نزدیک دندان‌های عقبی، یا زیر لب بالا وجود داشته باشند. هنگام رشد جنین در رحم، این بافت‌های نواری رشد برخی ساختارهای دهان را هدایت می‌کنند. با تولد نوزاد، فرنولا به نحوۀ قرار گرفتن دندان‌ها کمک می‌کند.

فرنومی که لب بالا را به لثۀ فک بالا متصل می‌کند فرنوم لبی-لثه‌ای فک بالا گفته می‌شود. اگر لب بالای خود را بلند کنید، به سادگی آن را لمس خواهید کرد. قرار گرفتن فرنوم لبی فک بالا در سطحی پایین‌تر ازحد معمول، شایع‌ترین علت ایجاد فاصله بین دندان‌های قدامی فک بالا می‌باشد. در این صورت، فرنوم آنقدر پایین به لثه متصل شده که دو دندان جلو را از یکدیگر دور نگه می‌دارد.

دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها

دیگر علل ایجاد فاصله بین دندان‌های قدامی عبارتند از:

• رشد طبیعی- معمولا زمانی که دندان‌ها برای نخستین بار درمی‌آیند دارای فواصلی هستند. اما رشد دندان نیش معمولا موجب بسته شدن این فواصل می‌شود.
• افتادن دندان‌ها- برخی کودکان در حالی متولد می‌شوند که به صورت مادرزادی یک یا دو دندان (در کودکی و بزرگسالی) را در استخوان فک خود ندارند، که باعث ایجاد فاصله می‌شود.
• دندان‌های اضافی- گاهی اوقات دندان اضافی در استخوان فک وجود دارد که از بیرون آمدن دندان‌های دیگر جلوگیری می‌کند و منجر به ایجاد فاصله می‌شود.
• دندان‌های کوچک- برخی کودکان ممکن است دندان‌های کوچکی داشته باشند که خود منجر به ایجاد فاصله می‌شود.
• فک‌های بزرگ- اندازۀ استخوان فک در برخی کودکان، در مقایسه با سایز دندان‌های آنها نسبتا بزرگ است.
• فرنوم زبانی: فرنوم زبانی فرنومی است که از کف دهان به انتهای زبان متصل می‌شود. در برخی موارد حادِ گره زبانی یا زبان گره خورده (شرایطی که حاصل فرنوم محدودکننده است و اجازه نمی‌دهد زبان آزادانه پشت لب‌ها حرکت کند)، ممکن است فرنوم منجر به ایجاد فاصله بین دندان‌های قدامی فک پایین شود.

دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها

بسته شدن خود به خود فاصلۀ بین دندان‌ها

در برخی موارد، فاصلۀ بین دندان‌های قدامی در فک بالا به صورت خود به خود بسته می‌شود.

وقتی دندان‌های کودک به تدریج بیرون می‌آیند (حدود شش تا نه ماهگی)، ممکن است دندان‌های قدامی فاصله داشته باشند و فرنوم در پایین به لثه متصل شده باشد. با یک ساله شدن کودک، ممکن است فرنوم کوتاه‌تر شده باشد، و دندان‌های بیشتری درآمده باشند که موجب بسته شدن این فاصله‌ شود. همانطور که در ابتدا گفته شد، فاصله‌های بین دندان‌های کودکان امری طبیعی است، فاصله‌های بین دندان‌های قدامی بزرگسالان نیز اغلب با رشد دندان‌های بیشتر، به صورت خود به خود بسته می‌شوند.

مشکلات مربوط به دندان‌های قدامی دارای فاصله

برخی مشکلات مربوط به دندان‌های قدامی فاصله‌دار عبارتند از:

• اعتماد به نفس: ممکن است برخی افراد احساس خجالت کنند و نخواهند بخندند
• بی‌نظمی دندان- وجود فاصلۀ زیاد بین دندان‌های قدامی ممکن است فضای کافی برای رشد دندان‌های مجاور باقی نگذارد. این امر می‌تواند برای بایت فرد مشکل ایجاد نماید.

درمان فاصلۀ بین دندان‌ها

ارتودنتیست دندانپزشکی است که به منظور کسب تخصص در تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات مربوط به بی‌نظمی دندان‌ها و فک‌ها مطالعات اضافی انجام داده است.

متخصص ارتودنسی در رابطه با گزینه‌های درمان با بیمار صحبت می‌کند. آنها باید بتوانند بیمار را راهنمایی کنند که آیا درمان ضرورت دارد و در این صورت، مناسب‌ترین سن آغار درمان چه زمانی است.

ممکن است گزینه‌های درمان شامل موارد زیر باشند:

• ونیرها- ونیر نوعی پوشش دندان است. اگر فاصله کم باشد؛ می‌توان از ونیرهایی که تنها اندکی عریض‌تر از دندان‌های طبیعی هستند برای پوشش دادن فاصلۀ دندان‌ها استفاده نمود. ونیرها به طور دائمی به سطح دندان‌ها متصل می‌شوند.

دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها

• ابزارهای متحرک- از قبیل روکش. این ابزار به نزدیک‌تر کردن دندان‌ها کمک می‌نماید.
• ابزارهای ثابت- از قبیل بریس‌ها. بریس‌ها روی دندان‌های قدامی ثابت می‌شوند و نوارهای کشی و سیم‌ها برای نزدیک کردن دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها

• جراحی فرنکتومی- فرنکتومی جراحی است که به منظور برداشتن فرنومی انجام می‌شود که بین دندان‌ها فاصله ایجاد نموده است. این روش معمولا پیش از آنکه فاصلۀ دندان‌ها با درمان ارتودنسی بسته شود انجام می‌شود.

دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها

نتیجه‌گیری

• فاصله بین دندان‌های کودکان امری طبیعی است.
• فاصله بین دندان‌های قدامی در افراد بزرگسال معمولا با رشد دندان‌های دیگر، به صورت خود به خود بسته می‌شود.
• متخصص سلامت دهان و دندان یا ارتودنتیست بایستی بتواند به افراد از سنین حدود 8 سال در خصوص نیاز به درمان مشاوره دهد.

هنگامی که دندان‌های شما کج می‌شوند یا دندان‌های نیش نمی‌توانند عملکرد مناسبی از خود نشان دهند، ارتودنتیست‌ها به شما توصیه می‌کنند که از براکت ارتودنسی استفاده کنید و آنها را به روال طبیعی خود برگردانید تا مشکلات شما حل شود. روند درمان ارتودنسی شامل چندین جلسه ملاقات و مشاوره با ارتودنتیست و انتخاب مناسبترین روش درمانی است که بتوانند دندان‌های شما را به محل مناسبی که ارتودنتیست تشخیص می‌دهد برگرداند.

 ساختار دندان و فک هر فرد منحصر به فرد است و این متخصص ارتودنسی است که نیاز شما را تشخیص می‌دهد و نوع براکت ارتودنسی را تعیین می‌کند. به همین دلیل در جریان درمان ارتودنسی به پزشک خود اعتماد کنید و اجازه دهید که بهترین انتخاب را برای شما داشته باشد. در این مطلب ما قصد داریم نگاهی کامل به نحوه عملکرد براکت ارتودنسی داشته باشیم و به برخی از ابهامات در رابطه با آنها پاسخ دهیم. پس با ما همراه باشید!

براکت ارتودنسی چگونه عمل می‌کند

براکت ارتودنسی چگونه کار می‌کند؟

براکت ارتودنسی فلزی و شفاف با دقتی مثال زدنی و با اعمال فشار ملایم باعث می‌شوند که دندانهای بیمار به آرامی تغییر موقعیت داده و به شکلی قرار گیرند که نسبت به یکدیگر در وضعیت مناسبی قرار داشته باشند. همانطور که دندان‌های بیمار به آرامی حرکت می‌کنند، استخوان‌ها، رگه‌های خونی و بافته‌های آن نیز تغییر می‌کنند و نسبت به حالت جدید شکل می‌گیرند. هنگامی که دندان‌ها جای خود را عوض می‌کنند، یک نگهدارنده اجازه می‌دهد که استخوان‌ها و لثه‌ها به مرور زمان اطراف دندان را فراگرفته و شرایطی را فراهم می‌کنند که این تغییرات دائمی شوند.

درمان ارتودنسی همچنین ممکن است شامل استفاده از دستگاه‌هایی مانند پالتال اکسپندر (palatal expanders) یا وسیع کننده کام باشد که با ایجاد فشار در لثه ها شرایطی را فراهم می‌آورد که محل دندان نیش به شکل مناسبی تنظیم شده و چگونگی ترکیب دندان‌های بالا و پایین با هم شکل گیرد. این بدین معنی است که براکت ارتودنسی می‌تواند به شکل‌های مختلفی بر تنظیم کردن دندان‌ها مؤثر باشد. درمان اختلالات جزئی و یا شدید، بهانه اصلی استفاده از درمان ارتودنسی است که با ایجاد فشار مداوم و ثابت باعث تغییرات تدریجی و سالم در دندان‌ها می‌شود.

 چه مدت طول می‌کشد که براکت ارتودنسی بتواند وظیفه خود را انجام دهد؟

 بسته به مشکلات تحت درمان، براکت ارتودنسی می‌تواند وضعیت دندان‌های شما را تا شش ماه درست کند و یا در وضعیت بسیار شدید و پیچیده ممکن است استفاده از آنها به بیش از چند سال طول بکشد. از سوی دیگر، ممکن است بیمار به استفاده از یک نگهدارنده نیز برای تثبیت دندان‌های خود نیاز داشته باشد که طبیعتاً طول درمان را افزایش خواهد داد. سعی کنید روند ترمیم دندان‌های خود را سریعتر شروع کنید. ارتودنتیست‌ها برای بیماران خود قرار ملاقات‌های منظمی در نظر می‌گیرند تا از این طریق از دریافت نتایج در اسرع وقت و بدون آسیب دیدن مطمئن شود.

 قرار ملاقات‌های نامنظم، نادیده گرفتن مراقبت از دندانها و عدم استفاده مستمر از نگهدارنده بدون شک زمان درمان شما و مدت زمان استفاده از براکت ارتودنسی را افزایش می‌دهد. برای اطمینان از اینکه براکتها و نگهدارنده ها کارآمد و سریع باشند، مطمئن باشید که دستورالعمل‌ها و توصیه‌های ارتودنتیست خود را درباره مراقبت از دهان و دندان اجرا می‌کنید، رژیم غدایی مناسب درمان ارتودنسی را رعایت کنید و اقدامات احتیاطی که لازم است برای جلوگیری از آسیب به براکت ها انجام دهید، دنبال کنید.

براکت ارتودنسی چگونه عمل می‌کند

چقدر طول می‌کشد که درد ناشی از براکت ارتودنسی از بین برود؟

 هنگامی که برای اولین بار از براکت ارتودنسی استفاده می‌کنید، به احتمال زیاد حدود یک هفته ناراحتی و شرایط نامناسبی را تجربه خواهید کرد که ناشی از این وضعیت است که گونه‌ها و دهان شما توسط براکت و متعلقات آن تحت فشار قرار می‌گیرد. استفاده از درمان ارتودنسی در چند روز اولیه ناراحت کننده است، البته می‌توان با استفاده از راهکارهایی مانند استفاده از داروهای مسکن، شست و شو با آب نمک و کمپرس یخ این ناراحتی را کنترل کرد. بخش اعظم این درد از براکت های سنتی نشأت می‌گیرند که در آن‌ها از سیم استفاده می‌شود و متعلقات آنها ممکن است باعث سایش در گونه‌ها و لبهای بیمار شود.

 استفاده از واکس یا موم به عنوان یک پوشش برای سیم می‌تواند کمک کند، اما بهترین چیزی که برای کاهش درد ناشی از  تحریک براکت ارتودنسی می‌توان به کار برد این است که در برابر آن مقاومت کنید و منتظر بمانید. البته ممکن است برخی از بیماران در داخل گونه‌ها و لب خود احساس ناراحتی و سوزش داشته باشند و استفاده از موم یا سایر موانع راهکارهای مناسبی هستند. اکثر این ناراحتی‌ها و دردی که در چند روز اول پس از نصب براکت ارتودنسی تجربه می‌کنید، با خوردن غذاهای گرم و نرم و همچنین کمپرس یخ از بین می‌روند و تحمل آن را راحت‌تر می‌کند.

چگونه می‌توان تشخیص داد که به درمان ارتودنسی نیاز داریم؟

اگر وضعیت دندان نیش شما ناراحت کننده باشد، دندان‌هایتان نامنظم باشند، ماهیچه‌ها و عضلات فک شما درد داشته باشند، یا اگر در مراقبت از دندان و دهان خود با مشکل مواجه هستید که نمی‌توانید آنها را به درستی تنظیم کنید، از یک ارتودنسی برای ارزیابی وضعیت خود کمک بگیرید. براکت ارتودنسی و نگهدارنده ها راهکارهایی هستند که می‌توانند تمامی وضعیت‌های ناراحت کننده دندان‌ها مانند عدم قرارگیری مناسب آنها بر روی یکدیگر، ناتوانی در جویدن مناسب غذاها، نامنظمی در ردیف دندان‌ها و همچنین نداشتن ظاهر مناسب برطرف کنند. البته برخی از بیماران نیز تنها جنبه آرایشی و زیبایی استفاده از این گزینه‌ها را در نظر می‌گیرند.

 تصمیم گیری برای استفاده از نگهدارنده های شفاف یا براکت ارتودنسی موضوعی است که بین شما و ارتودنتیست شما قرار دارد. دندان پزشک شما ممکن است علائمی را تشخیص دهد که شما یا فرزندتان به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشید و توصیه کنند که شما نیز از موهبت آن بهره ببرید. اینکه استفاده از این شیوه درمانی به دلایل پزشکی باشد یا تنها جنبه زیبایی شناختی داشته باشند، موردی است که به شخص شما ارتباط دارد و باید آنها را با ارتودنتیست معالج خود در میان بگذارید.

 اگر فکر می‌کنید که شما یا فرزندانتان ممکن است به استفاده از براکت ارتودنسی نیاز داشته باشید، یک جلسه مشاوره با ارتودنتیست خود در نظر بگیرید و وضعیت خود را به طور کامل مورد بحث قرار دهید. اگر به این نتیجه رسیدیم که به درمان ارتودنسی نیاز دارید، با شناخت کامل و با اطلاع از فاکتورهای مختلف مؤثر بر آن، برای بهره گیری از آن اقدام کنید.