آیا دهان شما طعم سکه های قدیمی را می دهد؟ دیسگوسیا Dysgeusia، تغییر در حس چشایی شما، می تواند یکی از عوارض جانبی انواع مسائل پزشکی باشد، و “مزه فلز در دهان” یکی از تظاهرات شایع دیسگوسیا، شایع تر از آن چیزی است که فکرش را بکنید.

چرا دهانم طعم فلز می دهد؟

طعم فلز داخل دهان می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی مانند مشکلات کلیوی یا کبدی، دیابت تشخیص داده نشده یا برخی سرطان ها باشد. اما این دلایل غیر معمول هستند و معمولاً با علائم دیگری همراه هستند.

در غیر این صورت اگر سالم هستید، علت آن طعم فلزی داخل دهان معمولاً خوش خیم است. اگر طعم فلزی در دهان شما تنها شکایت شماست، ممکن است یکی از چندین مورد باشد.

بهداشت ضعیف دهان

اگر به طور منظم مسواک نزنید و نخ دندان نکشید، نتیجه می تواند مشکلات دندانی و لثه مانند التهاب لثه، پریودنتیت و عفونت دندان باشد. این عفونت ها را می توان با تجویز دندانپزشک برطرف کرد. طعم فلز معمولاً پس از از بین رفتن عفونت از بین می رود.

داروهای تجویزی

برخی داروها می توانند طعم فلز ایجاد کنند، زیرا بدن شما دارو را جذب می کند و سپس در بزاق خارج می شود. این داروها عبارتند از:

• آنتی بیوتیک هایی مانند کلاریترومایسین، مترونیدازول و تتراسایکلین.
• آلوپورینول، داروی نقرس.
• داروهای فشار خون، از جمله کاپتوپریل.
• لیتیوم که برای درمان برخی بیماری های روانپزشکی استفاده می شود.
• متازولامید، برای درمان گلوکوم استفاده می شود.
• متفورمین، داروی دیابت.

داروهایی که می توانند باعث خشکی دهان شوند، مانند داروهای ضد افسردگی، نیز می توانند عامل طعم فلز داخل دهان باشند، زیرا جوانه های چشایی شما را می بندند، که به نوبه خود می تواند حس چشایی شما را تحت تأثیر قرار دهد.

ویتامین ها یا داروهای بدون نسخه

مولتی ویتامین ها با فلزات سنگین (مانند کروم، مس و روی) یا داروهای سرماخوردگی (مانند قرص های زیر زبانی روی) می توانند باعث ایجاد طعم فلزی شوند. ویتامین های دوران بارداری و مکمل های آهن یا کلسیم هم همینطور هستند.

معمولاً با پردازش ویتامین ها یا دارو در بدن، طعم فلز از بین می رود. در غیر اینصورت، دوز مصرفی خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که بیش از حد مصرف نمی کنید.

عفونت ها

برخی از بیماری های موقتی می توانند حس چشایی شما را تغییر دهند، که ممکن است طعم فلز را در دهان شما ایجاد کنند:

• سرماخوردگی
• سینوزیت
• عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی

این طعم معمولاً زمانی که عفونت برطرف می شود از بین می رود، پس سخت نگیرید و زود خوب شوید.

درمان سرطان

بیمارانی که با شیمی درمانی یا پرتودرمانی تحت درمان هستند- بویژه برای سرطان های سر و گردن- ممکن است طیف وسیعی از تغییرات در طعم و بو را تجربه کنند، از جمله طعم فلز که گاهی اوقات به آن “دهان شیمی درمانی” گفته می شود.

مطالعات نشان می دهند که روی و ویتامین D ممکن است به مبارزه با آن کمک کنند، گرچه تحقیقات در حال انجام هستند.

بارداری

سرزنش هورمون ها: دیسگوسیا بویژه در دوران بارداری بسیار شایع است. برای برخی از مادران باردار، این به معنای هوس خوردن ترشی و بستنی است، در حالی که برای برخی دیگر، می تواند به معنای طعم فلز یا ترش غیرقابل توضیح باشد.

امیدی هست، گرچه به طور معمول، دیسگوسیا در بدترین حالت خود در سه ماهه نخست بارداری اتفاق می افتد، بنابراین با پیشرفت بارداری، مزه فلزی باید از بین برود.

زوال عقل

جوانه های چشایی همه افراد با افزایش سن کاهش می یابند، اما برای افراد مبتلا به زوال عقل، این تغییرات ممکن است در نتیجه تغییرات در مغز تسریع پیدا کنند. گاهی اوقات طعم غذا با قبل متفاوت می شود، که پزشکان آن را “اختلالات چشایی” می نامند

جوانه های چشایی توسط اعصاب به مغز متصل می شوند و اختلالات چشایی زمانی رخ می دهند که بخشی از مغز که به حس چشایی مربوط است به درستی کار نمی کند.

آلرژی

طعم فلزی داخل دهان می تواند یکی از عوارض جانبی آلرژی به مواد غذایی، بویژه صدف یا آجیل درختی باشد. این نشانه اولیه آنافیلاکسی است که می تواند کشنده باشد. اگر چنین حساسیتی دارید (یا مشکوک به داشتن آن هستید)، قبل از بروز آن، در مورد اقداماتی که در صورت بروز یک واکنش آلرژیک باید انجام دهید- با پزشک خود صحبت کنید.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

استنشاق سطوح بالای برخی از مواد می تواند منجر به ایجاد طعم فلزی شود.

• حشره کش ها: طعم فلزی داخل دهان می تواند نشانه انواع خاصی از مسمومیت با آفت کش ها باشد.
• سرب: اغلب در رنگ های بر پایه سرب، گرد و غبار رنگ و خاک آلوده به رنگ های لایه بردار یافت می شود، این عنصر شیمیایی منابع دیگری نیز دارد، از جمله آب، سفال و برخی مواد آرایشی.
• جیوه: به طور معمول با ماهی و سایر غذاهای دریایی مرتبط است، این فلز سمی را می توان در مکان های ساخت و ساز و دماسنج های قدیمی نیز یافت.

این مواد شیمیایی می توانند باعث ایجاد نگرانی های سلامتی قابل توجهی شوند، بنابراین اگر در معرض آنها قرار گرفته اید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. طعم فلزی داخل دهان شما باید پس از درمان بیماری زمینه ای از بین برود.

طعم فلز داخل دهان و کووید 19

پزشکان مدت هاست می دانند که از دست دادن حواس چشایی و بویایی یکی از عوارض جانبی احتمالی کووید 19 است- اما برخی افراد طعم فلزی را نیز گزارش کرده اند.

معمولاً، دهان فلزی پس از درمان علت اصلی، خود به خود برطرف می شود، اما طعم فلزی ناشی از کووید 19 در دهان ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها پس از بهبودی شما از ویروس باقی بماند.

نکاتی برای جلوگیری از طعم فلزداخل دهان

در اینجا اقداماتی را توصیه می کنیم که می توانید به تنهایی برای به حداقل رساندن دهان فلزی انجام دهید.

• بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید، از جمله مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن روی زبان برای حفظ سلامت دهان.
• برای جلوگیری از خشکی دهان که می تواند باعث ایجاد طعم فلز داخل دهان شود، بدن خود را هیدراته نگهدارید.
• کارد و چنگال فلزی و بطری های آبی که می توانند طعم فلزی را بدتر کنند را تعویض کنید. به جای آن، نمونه های شیشه ای، پلاستیکی یا سرامیکی را امتحان کنید.
• قبل از غذا خوردن، دهان خود را با محلول جوش شیرین و آب گرم بشویید. این کار می تواند تعادل pH دهان شما را تنظیم کند و به خنثی کردن اسید کمک کند- از جمله طعم فلزی ناخوشایند.
• سیگار را ترک کنید، زیرا سیگار ممکن است طعم فلز را تشدید کند (از دیگر اثرات منفی روی سلامت شما).
• یخ بمکید، خواه به شکل مکعبی، تراشه ای و یخ های فاقد قند.
• یک قرص نعناع بمکید یا یک تکه آدامس بجوید- فقط مطمئن شوید که فاقد شکر مصرف می کنید!
• غذاهایی بخورید که می توانند طعم فلز را بپوشانند.
• مرکبات بخصوص آب لیمو و لیمو ترش.
• غذاهای ترش مانند ترشیجات و سایر محصولات دارای سرکه.
• شیرین کننده ها، مانند شربت افرا (که باید در مقادیر کم استفاده شوند).

با این حال، هر کاری که انجام می دهید، از منشأ موضوع غافل نشوید.

اگر طعم خنده دار دائمی در دهان خود دارید، فقط سعی نکنید علائم را پنهان کنید. با پزشک خود صحبت کنید، که می تواند تشخیص دهد که آیا شما یک بیماری یا وضعیت جدی دارید یا خیر و به شما کمک می کند تا اقدامات لازم را برای رفع علت زمینه ای انجام دهید.