فراید درمان ریشه، که تحت عنوان درمان اندودانیتک نیز شناخته می شود، نوعی درمان مؤثر و بی خطر برای دندان هایی است پالپ آنها متورم و عفونی شده است. علاوه بر این، در برخی موارد دیگر نیز ممکن است انجام آن لازم و ضروری باشد تا به نجات و احیاء دندان کمک کند.

درمان ریشه معمولاً با موفقیت توسط دندانپزشک ها انجام می شود. دندانپزشکی که در این درمان آموزش های پیشرفته دیده است، اندودنتیست نامیده می شود و ممکن است برای موارد پیچیده تر، دندانپزشک شما توصیه کند برای انجام این فرایند نزد اندودنتیست بروید. درمان ریشه، برای بسیاری از بیماران، تنها گزینه شدنی برای حفظ دندانی است که به شدت آسیب دیده است یا عفونی شده است.

درمان ریشه عبارت است از تخلیه بافت های عفونی و آسیب دیده (پالپ) از داخل تاج و ریشه دندان. به محضی که کانال پاکسازی می شود، ضد عفونی می شود، شکل داده می شود، و با مواد طبیعی شبیه کش، به نام گاتا پرکا، پر می شود. سپس مجرای دندان با یک پر شدگی موقت یا دائمی سیل می شود تا از بروز عفونت های بیشتر پیشگیری شود. پیشرفت های قابل توجه در تشخیص، تصویر برداری های رادیوگرافیک، تجهیزات، و تکنیک ها، اکنون به دندانپزشکان و اندودنتیست ها اجازه می دهند درمان ریشه را، حتی برای دندان هایی که آناتومی خیلی پیچیده دارند، با بالاترین سطح دقت تکمیل کنند.

انجمن دندانپزشکان و انجمن اندودنتیست ها هشدار داده اند که سوء تعبیرهای زیادی در مورد درمان ریشه در میان مردم رواج یافته است. به بیماران توصیه می شود، هر پرسش یا نگرانی که در مورد درمان ریشه دارند را با دندانپزشک یا اندودنتیست خود مطرح کنند تا اطمینان حاصل کنند که اضطراب یا ترس بیهوده از بوجود آمدن دیگر مشکلات برای سلامت، باعث به تعویق افتادن درمان نشود، که انسجام بافت را با مشکلات بیشتری مواجه سازد.

مراقبت های صحیح از دندان ها و لثه ها یک تعهد است که در طول عمر باید انجام شود. بهترین راه برای پیشگیری از نیاز به درمان ریشه دنبال کردن بهداشت خوب دهانی با دو مرتبه مسواک زدن و یک مرتبه کشیدن نخ دندان در طول روز، و مراجعه منظم به دندانپزشک است.

درمان ریشه

وقتی اعصاب داخل دندان عفونی می شوند، یک درمان ریشه موفق به شما اجازه می دهد به جای کشیدن دندان آن را حفظ کنید. نگه داشتن دندان به شما کمک می کند از جابجا شدن دندان های دیگر خود و بوجود آمدن مشکلات فک جلوگیری کنید.

درمان ریشه چیست؟

درمان ریشه، که تحت عنوان درمان اندودانتیک نیز شناخته می شود، فرایند تخلیه بافت عفونی و آسیب دیده پالپ دندان است. فضای داخل لایه سخت هر دندان بخش کانال ریشه نامیده می شود. این بخش از پالپ نرم دندان پر شده است که از اعصاب و عروق خونی تشکیل شده است که به رشد دندان های شما کمک می کنند.

وقتی باکتری (میکروب) وارد حفره های عمیق، ترک ها، یا پرشدگی های آسیب دیده درون دندان می شود، دندان شما می تواند آبسه کند. دندانی که آبسه کرده است دندانی است درون پالپ آن عفونی شده است. اگر پالپ عفونی شود، باید تخلیه شود. دندانی که آبسه کرده است ممکن است منجر به بروز درد یا تورم شود. ممکن است دندانپزشک شما از تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس یا از دیگر تغییراتی که در دندان ها بوجود می آید، متوجه عفونت شود. دندانی که آبسه کرده است، اگر بدون درمان باقی بماند، می تواند منجر به بروز مشکلات جدی برای سلامت شود.

فرایند درمان ریشه چگونه انجام می شود؟

• ابتدا دندانپزشک دندان شما را بی حسی موضعی بی حس می کند.
• برای محافظت از دندان ها در برابر باکتری های موجود در بزاق دهان در طول فرایند، دندانپزشک به دور دندانی که قرار است درمان شود رابر دم قرار می دهد.
• دندانپزشک مجرایی درون دندان ایجاد می کند تا به کانال ریشه و پالپ آسیب دیده دست پیدا کند.
• دندانپزشک با استفاده از ابزارهای خیلی تیز دندانپزشکی، با بزرگ کردن و پاکسازی کردن، پالپ را تخلیه می کند.
• پس از آنکه کانال ریشه پاکسازی شد، دندانپزشک کانال ریشه را پر و سیل می کند.
• سپس مجرای ورودی دندان با مواد پر کننده موقت یا دائمی پر می شود.

پس از درمان ریشه دندان چگونه احیاء می شود؟

پس از درمان ریشه، دندان باید احیاء شود تا ظاهر، احساس، و عملکردی طبیعی، تا حد امکان شبیه دندان های طبیعی، داشته باشد. اگر یک اندودنتیست درمان ریشه شما را انجام داده باشد، ورودی دندان را با یک ماده پر کننده موقت پر خواهد کرد و برای ساخت ترمیم دندان، مجدداً شما را به دندانپزشک یا دندانساز ارجاع خواهد داد.

دندانساز نوعی متخصص دندانپزشکی است که با استفاده از روکش، بریج یا ایمپلنت ها و پروتزهای دندانی، دندان ها را تعویض یا احیاء می کند. برای احیاء دندان از یک پر شدگی یا روکش دائمی استفاده می شود. انتخاب نوع ترمیم به استحکام بخش باقیمانده از دندان بستگی دارد. دندان های عقب دهان نیاز به روکش خواهند داشت زیرا بخش جونده فشار زیادی را به دندان های عقب دهان وارد می کنند. اگر مقدار کافی از ساختار دندان باقی نمانده باشد، ممکن است از پست استفاده شود تا به حمایت از روکش دندان کمک کند.

چه چیز دیگری باید بدانیم؟

درمان ریشه ممکن است در یک یا دو جلسه انجام شود. پس از درمان ریشه، دندان شما ممکن است برای یک یا دو هفته نخست حساس باشد. درد شدید یا تورم شایع نیستند. اگر این اتفاق رخ داد با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

بعد از درمان ریشه هنوز هم ممکن است دندان شما پوسیده و کرم خورده شود یا دچار بیماری لثه شود. درمان ریشه از دندان شما در برابر دیگر انواع آسیب ها محافظت نمی کند. با مراقبت های صحیح و معاینات منظم دندانپزشکی، دندان می تواند به اندازه دندان های دیگر دوام داشته باشد. اکثر اوقات، دندان هایی که درمان ریشه روی آنها انجام شده است، می توانند نجات پیدا کنند. با این حال، برخی موارد هستند که هر کاری که ممکن است برای نجات دندان انجام شده است، و هنوز هم دندان نیاز به کشیده شدن دارد.

درمان مجدد ریشه دندان چیست؟

اکثر درمان های ریشه دندان موفقیت آمیز هستند. اما در برخی موارد نادر، درمان دوم ریشه درمان لازم است. این درمان مجدد نامیده می شود. هنگام درمان مجدد یک دندان، موادی که برای پر کردن کانال ریشه دندان استفاده شده اند خارج می شوند، و کانال مجدداً پاکسازی می شود، شکل داده می شود، و مجدداً پر می شود.

جراحی کانال ریشه چیست؟

گاهی اوقات وقتی درمان ریشه معمولی نمی تواند انجام شود یا زمانی که مؤثر واقع نمی شود، لازم است جراحی کانال ریشه انجام شود. این جراحی برای اهداف زیر انجام می شود:

• انتهای ریشه برای شکستگی یا ترک بررسی شود.
• بخش هایی از دندان که در طول درمان ریشه معمولی نمی توانند پاکسازی شوند جدا شوند.
• عفونتی پاکسازی شود که پس از درمان معمولی بهبود پیدا نکرد.

دستورالعمل های پس از درمان ریشه

وقتی از درد مربوط به التهاب یا عفونت درون پالپ نرم داخل دندان خود رنج می برید، درمان ریشه اغلب بهترین گزینه برای حذف درد، نجات دندان و احیاء عملکرد آن است. اگر شما نیاز به درمان ریشه داشته باشید، احتمالاً می خواهید بدانید پس از فرایند درمان ریشه چه اتفاقی می افتد. دندانپزشک شما اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار خواهد داد، اما در اینجا نیز ما اطلاعاتی در اختیار شما قرار خواهیم داد.

مقداری ناراحتی عادی است.

دندانپزشکان نهایت تلاش خود را می کنند تا درمان ریشه دندان شما را کاملاً بدون در انجام دهند، و در تمام مراحل شما راحت و آرام باشید. به عبارت دیگر، هیچ چیزی برای ترس وجود ندارد غیر از درد پوسیدگی دندان.  درمان ریشه فرایندی است که در آن بافت مرده یا پوسیده دندان تخلیه می شود. سپس پاکسازی و درمان می شود تا همه رگه های عفونت تخلیه شوند. تجربه کردن مقداری حساسیت،  تورم، و ناراحتی پس از فرایند کاملاً طبیعی است. این می تواند چند روز تا چند هفته طول بکشد.

بی حس کننده موضعی که در ابتدای درمان برای شما تجویز می شود، عموماً چندین ساعت بی حسی را برای شما فراهم می آورد. با آغاز از بین رفتن اثر داروی بی حس کننده، ممکن است شما مقداری سوزش و ناراحتی تجربه کنید. در اکثر موارد، این مشکلات به راحتی با داروهای مسکنی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن قابل برطرف شدن هستند.

اگر نگران پایین بودن آستانه تحمل خود هستید، از دندانپزشک خود بخواهید گزینه های تجویزی را به شما معرفی کند. اگر درد شما وخیم تر شد، ممکن است لازم باشد آنتی بیوتیک های تجویزی مصرف کنید تا عفونت های ممکن را برطرف نماید.

به مدت چند روز از فعالیت های سنگین اجتناب نمایید.

ورزش و تحرک بخشی از زندگی عادی بسیاری از افراد هستند. اگر به تازگی جراحی داشته اید، لازم است مراقب باشید. از دندانپزشک خود بپرسید چند روز باید این نکته را رعایت کنید. اگر خیلی زود ورزش کردن را شروع کنید، ممکن است باعث شود خونریزی مجدداً آغاز شود یا شما احساس درد داشته باشید. به خاطر داشته باشید که شما می خواهید دوره بهبود شما تا جای ممکن راحت سپری شود و مجبور نباشید با مشکلات ناشی از ورزش کردن در طول دوره بهبود درگیر باشید. وقتی به تدریج توانستید روی پای خود بایستید، به دنبال ورزش هایی باشید که برای افرادی طراحی شده اند که در دوره بهبود پس از جراحی به سر می برند. پیاده روی بهترین گزینه ممکن است.

از پر شدگی یا روکش موقت خود مراقبت کنید

در برخی موارد، ممکن است مجبور باشید برای پر کردن دندان یا روکش دندان مجددا مراجعه کنید. در چنین مواردی، ابتدا یک روکش موقتی روی دندان ها قرار خواهد گرفت تا از دندان شما محافظت کند و از آسیب های بیشتر پیشگیری نماید. خواه با یک پر شدگی دائمی به منزل بازگردید یا روکش موقت، همیشه بهتر است از جویدن یا نوشیدن نوشیدنی های داغ اجتناب کنید تا زمانی که اثر داروی بی حسی از بین برود. با انجام این کار، می توانید از تصادفی گاز گرفتن داخل دهان یا سوختن خودتان جلوگیری کنید. برنامه ریزی کنید به مدت چند روز پس از عصب کشی دندان خود غذای نرم بخورید.

هنگام استفاده از روکش های موقتی، از خوردن غذاهای سفت یا چسبناک خودداری نمایید زیرا می توانند منجر به شکستن یا ترک خوردن، یا شل شدن این ابزار محافظ و بدون پوشش ماندن دندان آسیب دیده شود. هر زمان که ممکن بود، در سمت دیگر دهان غذا بجوید. شما می توانید به مسواک زدن و کشیدن نخ دندان معمولی خود ادامه دهید تا زمانی که پر شدگی دائمی یا روکش روی دندان شما قرار بگیرد.

چه زمانی باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید؟

به طور کلی، ممکن است لازم باشد یک جلسه دیگر مراجعه کنید تا پر شدگی دائمی یا روکش یدون هیچ مشکلی روی دندان شما کار گذاشته شود، اما اگر افزایش درد را تجربه می کنید، می تواند نشان دهنده وجود عفونت باشد. در صورت وجود اینگونه مشکلات، هر چه سریع تر به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا هر گونه مشکلات پس از درمان ریشه را برای شما درمان کنند. در صورت ترک خوردن، شکستن، یا شل شدن روکش موقتی، هر چه سریع تر با دندانپزشک خود تماس بگیرید. اگر درد مداوم زندگی شما را تحت تأثیر قرار داه است، برای تماس گرفتن با دندانپزشک خود تردید نکنید.