فقدان یا از دست رفتن دندان یکی از شایع ترین ناهنجاری های دندانی در درمان های دندانپزشکی است، زیرا می توانند اعتماد به نفس و نیز وجهه اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. این شرایط اغلب با دیگر ناهنجاری های دندانی همراه با هایپودنشیا hypodontia (فقدان مادرزادی یک یا چند دندان) از قبیل نهفتگی دندان، میکرودنشیا microdontia (دندان های کوچکتر از حد نرمال)، رشد با تأخیر دندان، و تارودنتیسم taurodontism (بلند و کشیده شدن تاج دندان) پیچیده شده است. هایپودنشیا یکی از مشکلاتی است که عموماً توسط دندانپزشک عمومی شناسایی می شود و به ارتودنتیست ارجاع داده می شود. عدم رشد (نارویی) به این معناست که جوانه های دندانی نمی توانند رشد کنند یا در زمان رشد وجود نداشته اند.

این مشکل باعث می شود فضاهای خالی داخل قوس دندانی وجود داشته باشد که منجر به بروز مشکلات متعددی می شوند. عدم رشد دندان با اصطلاحات خاصی توصیف می شود، از جمله:

• آنودنشیا، عبارت اس از فقدان کامل دندان ها.
• هایپودنشیا، عبارت است از فقدان دندان، اما معمولاً کمتر از 6 دندان.
• اولیگودنشیا یا آنودنشیای جزئی تحت عنوان فقدان 6 دندان یا بیشتر تعریف می شود.

آنودنشیا و اولیگودنشیا نادر هستند؛ با این حال، هایپودنشیا مشکل نسبتاً شایعی است.

 

 

علل بی دندانی مادرزادی کودک

وراثت یکی از عوامل احتمالی است که منجر به فقدان مادر زادی دندان می شود. ژنتیک نقشی حیاتی در شیوع هایپودنشیا دارد. اما از آنجا که الگوهای بی دندانی در دوقلوهای یکسان نیز متفاوت است، می توان اینطور نتیجه گیری کرد که عوامل دیگری غیر از ژنتیک نیز می توانند در این میان نقش داشته باشند. عفونت، تروما، داروها، و ژن های همراه با سندروم ها نیز روی هایپودنشیا تأثیر دارند.

بی دندانی می تواند یک شرایط مجزا یا ظهور دندانی سندروم های خاصی مانند شکاف کام و لب و اکتودرمال دیسپلازی باشد. برخی مطالعات حاکی از این هستند که ناهنجاری هایی مانند عقب رفتگی هر دو فک، جلو آمدگی مندیبل، کاهش اندازه ماگزیلا، و کاهش ابعاد عمودی صورت در بیماران مبتلا به هایپودنشیا مشاهده می شود. در موارد وراثتی، فقدان دندان بیشتر زمانی بیشتر اتفاق می افتد که جوانه دندان زمانی رشد می کند که فضای مورد نیاز برای رشد دندان توسط بافت های مجاور بسته شده است. محققان دیگر گزارش داده اند که تأخیر در رشد دندان و کاهش اندازه دندان رابطه مستقیم با عدم رشد دندان ها دارد.

 

 

 

درمان دندان درنیاوردن کودکان

درمان فقدان مادر زادی دندان نیاز به همکاری متخصصان چند شاخه دندانپزشکی دارد از جمله، جراح فک و صورت، ارتودنتیست، دندانپزشک اطفال، و دندانپزشک زیبایی. در مورد فقدان دندان های لترال فک بالا، و نهفتگی دندان های نیش فک بالا، کشیدن زود هنگام دندان های نیش شیری می تواند رشد دندان های نیش دائمی را در مسیر درست هدایت کند. مقدار فشردگی و نامرتبی، نوع مال اکلوژن، نیمرخ صورت، سن بیمار، شرایط پریودنتال، حجم استخوان در روند رشد آلوئولار، الگوی رشد عمودی و افقی صورت، و تعداد دندان هایی که وجود ندارند، باید در طرح درمان مد نظر قرار بگیرند.

به طور کلی، دو طرح درمان وجود دارند: باز کردن فضا و بستن فاصله. می توان فضای کافی برای کاشت ایمپلنت و روکش زیبایی جایگزین دندان را ایجاد نمود. طرح درمان دیگر بستن فاصله ای است که می تواند با ابزارهای ثابت ارتودنسی انجام شود.

 

 

مقایسه بستن فاصله دندان ها و باز کردن فضای بیشتر

فقدان یا از دست رفتن دندان های پیشین فک بالا در طول دوارن نوجوانی یکی از مشکلات حاد است و اغلب نیاز به درمان های چالش برانگیز دارد. راهکارهای متعددی برای درمان فقدان دندان های پیشین فک بالا وجود دارند از جمله روکش و بریج، باندینگ، پروتزهای پارسیل متحرک، کاشت ایمپلنت، و بستن فاصله با کمک ارتودنسی. هر یک از این روش ها مزایا و معایب خود را دارد؛ با این حال، باز کردن فاصله بین دندان ها، و در پی آن، کاشت ایمپلنت دندانی و بستن فاصله، از جمله رایج ترین گزینه های درمان برای جبران کمبود دندان هستند. کاشت ایمپلنت ایده آل ترین طرح درمان است و اکلوژن ایده آلی حاصل خواهد شد و مزیت قطعی آن اجتناب از هر گونه آسیب به دندان های مجاور است.

بستن فاصله بین دندان ها با جابجایی دندان های عقب به سمت مزیال راهکاری فوق العاده است و در نهایت می تواند از نظر زیبایی و عملکردی در دراز مدت می تواند راضی کننده باشد. علاوه بر این، نتایج بستن فاصله و همه تغییراتی که در دراز مدت بوجود خواهند آمد طبیعی خواهند بود. کاملاً واضح است زمانی که ایمپلنت یا هر گزینه زیبایی دیگری استفاده می شوند، برخی تغییرات می توانند با وجود جسم خارجی اتفاق بیفتند. از سوی دیگر، درمان های کوتاه تر و ساده تر ارتودنسی با کاشت ایمپلنت باعث می شوند ایجاد فضای کافی به درمانی ایده آل برای جایگزینی دندان هایی تبدیل شود که وجود ندارند.

با این حال، باز کردن فاصله و کاشت ایمپلنت معایب خاص خود را نیز دارد. کاشت ایمپلنت در بیمارانی که در حال رشد هستند با مشکل مواجه می شود و تا زمانی که روند رشد به پایان نرسیده است باید به تعویق بیفتد. در صورتی که ایمپلنت در سنین حدود 18 سالگی استفاده شود، دندان های مجاور و استخوان آلوئولار پیرامون آن ممکن است به رشد خود ادامه دهند. این باعث می شود ایمپلنت در سطحی پایین تر از دندان های مجاور در حال رشد خود باقی بماند و ناهماهنگی بزرگی بزرگی در ابعاد، بین حاشیه لثه ایمپلنت ها و دندان های طبیعی وجود خواهد داشت. این اتفاقات ممکن است چند سال پس از کاشت ایمپلنت رخ دهند.

ایمپلنت ها مانند دندان های انکیلوز شده عمل خواهند کرد و وضعیت آنها در مقایسه با دندان های مجاور نمی تواند تغییر کند، در نتیجه پس از چند سال از نظر زیبایی ناخوشایند خواهد بود. در نتیجه بهتر است هر یک از این مراحل در بهترین زمان ممکن و به صورت برنامه ریزی شده انجام شوندف به این معنا که کودک یا نوجوانی که به دلیل فقدان دندان تحت درمان است، پس از تکمیل درمان ارتودنسی و ایجاد فضای کافی، باید چند سال صبر کند تا روند رشد او متوقف شود، سپس برای کاشت ایمپلنت اقدام نماید. در طول این مدت نیز باید از پروتزهای پارسیل موقت یا دیگر گزینه ها استفاده نماید تا فضای ایجاد شده مجدداً با جابجایی دندان ها و بازگشت آنها به جای اول بسته نشود.

ایجاد فضای کافی با کمک ارتودنسی برای کاشت ایمپلنت و در نهایت پس از کاشت ایمپلنت، نتایج زیباتر و قابل قبول تری در بر خواهند داشت.

در صورت فقدان دندان های لترال، با بستن فاصله بین دندان ها (بدون کاشت ایمپلنت)، دندان های نیش جای آنها را می گیرند، این در حالی است که شکل آنها برای قرار گرفتن در این محل مناسب نیست، در نتیجه دندان های نیشی که اکنون به جای دندان های لترال قرار گرفته اند نیاز به تغییرات ظاهری دارند.

در اکثر موارد، باز کردن فاصله بین دندان ها و کاشت ایمپلنت بهترین گزینه درمان است.