اگر شما صاحب لبخندی زیبا باشید، بیشتر لبخند خواهید زد. اما اگر لبخند شما تحت تاثیر دندان‌های شکسته یا نامرتب باشد، مجبور خواهید بود کمتر بخندید. مطالعات حاکی از آن است، افرادی که دندان‌های صاف و یکدست دارند احتمالا شادتر، قابل اعتمادتر و باهوش‌تر از افرادی به نظر می‌رسند که دندان‌های به هم ریخته و شکسته دارند. دیگر مطالعات حاکی از آن است که دسته‌ی اول در حرفه‌ی خود بیشتر پیشرفت خواهند داشت.

پیشرفت‌های دندانپزشکی علاوه بر تاثیر روی ظاهر و اعتماد به نفس فرد، روی سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی بدن نیز تاثیر مثبت داشته است. حفظ بهداشت در دندان‌های نامرتب و فشرده دشوارتر خواهد بود، در نتیجه بروز پوسیدگی و بیماری‌های بافت لثه و بافت پریودنتال (بافت اطراف دندان) نیز افزایش خواهند یافت. در صورتی که دندان‌های فک بالا و فک پایین در یک ردیف قرار نگیرند، ممکن است سطح جونده‌ی دندان دچار ساییدگی زودرس شود، که ساختار استخوان فک را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. احتمال بروز دیابت، بیماری‌های قلبی و حمله‌ی قلبی در افرادی که دندان‌های نامرتب و فشرده دارند بیشتر خواهد بود.

علائم و نشانه‌های فشردگی و به‌هم ریختگی دندان‌ها

احتمالا کسانی دندان‌های فشرده و نامرتب دارند که:

• دندان‌ها به طور کامل یا جزئی روی یکدیگر همپوشانی دارند.
• دندان شکسته دارند.
• در کشیدن نخ دندان با مشکل مواجه هستند.
• در جویدن غذا مشکل دارند.
• هنگام جویدن غذا، پیوسته زبان یا داخل گونه (لُپ) خود را گاز می‌گیرند.
• نوک زبانی حرف می‌زنند.
• پوسیدگی شدید دندانی دارند.
• بوی بد دهان دارند.

دلایل به هم ریختگی و کجی دندان‌ها

علل ژنتیکی

درست مانند رنگ چشم و قد که به صورت ژنتیکی مشخص می‌شوند، قوس‌های دندانی (دندان‌های فک بالا قوس دندانی فوقانی، و دندان‌های فک پایین قوس دندانی تحتانی را تشکیل می‌دهند) نیز تحت تاثیر ژنتیک می‌باشند. با کوتاه شدن قوس دندانی (چه فوقانی و چه تحتانی)، فضای کافی برای رشد تمام دندان‌های دائمی وجود نخواهد داشت. این مشکل منجر به فشردگی و نامرتبی دندان‌ها خواهد شد.

علل مربوط به پوسیدگی دندان‌ها

پوسیدگی که منجر به از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری شود می‌تواند در نهایت، نامرتبی و به هم ریختگی دندان‌های دائمی را در پی داشته باشد. دندان‌های شیری می‌توانند به عنوان فاصله‌گذار بین دندان‌های دائمی عمل کنند، در صورتی که این فاصله‎ها حفظ نشوند، دندان‌های دائمی با الگویی فشرده و روی هم قرار گرفته رشد می‌کنند.

رشد غیرعادی و نابهنجار لب و کام

شکاف لب و شکاف کام دو ناهنجاری شایع است که طی دوران جنینی رخ می‌دهد. شکاف لب و کام به برش یا دو نیم‌شدگی لب یا سقف دهان گفته می‌شود. شلوغی و نامرتبی دندان‌ها در این شرایط عادی است. ترمیم شکاف لب و شکاف کام از طریق جراحی نسبتا ساده است، اما فشردگی و نامرتبی دندان‌ها و دیگر ناهنجاری‌های دندانی از طریق جراحی شکاف کام و لب برطرف نمی‌شود بلکه به طور مجزا نیاز به درمان ارتودنسی خواهد داشت.

تنفس دهانی مزمن

تنفس دهانی مزمن باعث خواهد شد قوس دندانی فوقانی به شکل غیرعادی باریک شود. طی تنفس از راه بینی، زبان فشاری به سقف دهان وارد می‌آورد، که به گسترده و عریض شدن قوس دندانی فک کمک می‌کند. طی تنفس دهانی، زبان از سقف دهان دور می‌شود و قوس دندانی فک باریک می‌شود.

 

درمان فشردگی و نامرتبی دندان‌ها

اگر دندان‌های فشرده و نامرتب دارید و

• بوی بد دهان دارید
• حین مسواک زدن دندان‌ها لثه‌هایتان خونریزی دارند
• هنگام جویدن غذا در دهانتان احساس ناراحتی دارید
• دندان‌هایتان روی یکدیگر همپوشانی دارند
• کشیدن نخ دندان بین دندان‌هایتان دشوار است

هر چه سریع‌تر در پی مراقبت‌های دندانپزشکی و مراجعه به ارتودنتیست باشید.

متاسفانه راهکاری وجود ندارد تا بتوانید فشردگی دندان‌ها را در منزل اصلاح نمایید. صاف و مرتب نمودن دندان‌ها نیازمند کمک از سوی دندانپزشک و ارتودنتیست می‌باشد. ارتودنتیست ممکن است ریتینر، فاصله‌گذار، بریس و الاینر را پیشنهاد دهد. گاهی اوقات نیز کشیدن دندان‌های شیری و دائمی پیشنهاد می‌شود.