ممکن است شما درک کاملی  از اینکه کراس بایت چیست نداشته باشید تا اینکه برای خودتان یا یکی از اعضای خانواده تان کراس بایت توسط یک متخصص ارتودنسی تشخص داده شود. دو نوع کراس بایت وجود دارد و هر دو می توانند منجر به درد فک، اختلالات فکی گیجگاهی (TMD) و مشکلات دیگر مانند تحلیل لثه ها و لق شدن دندان ها شوند. عوارض جانبی که کراس بایت ها دارند چیزی نیستند که کسی تمایل داشته باشد با آنها مواجه شود، اما خبر خوب این است که کراس بایت ها قابل درمان هستند. در این مقاله اطلاعاتی که لازم است در مورد آن داشته باشید را در اختیار شما قرار می دهیم.

کراس بایت چیست؟

کراس بایت زمانی اتفاق می افتد که دندان های فک بالا نسبت به دندان های فک پایین ناهمراستا قرار می گیرند. کراس بایت می تواند ارثی باشد، اما می تواند در نتیجه شرایط خاص نیز بروز پیدا کند. کراس بایت هایی که در کودکان اتفاق می افتند می توانند ناشی از رشد دندان های دائمی قبل از افتادن دندان های شیری باشد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، دندان های جدیدی که بیرون می آیند نمی توانند به درستی رشد کنند که منجر به بروز مشکلاتی مانند کجی دندان ها می شوند. با این حال، در اکثر موارد، کراس بایت منشاء ژنتیکی دارد. اگر یکی از والدین در بایت خود مشکل داشته باشد، احتمال اینکه این مشکل به فرزندان آنها منتقل شود زیاد است.

انواع کراس بایت کدامند؟

به طور کلی دو نوع کراس بایت وجود دارد: کراس بایت قدامی و کراس بایت خلفی. کراس بایت خلفی وضعیتی است که در آن وقتی دهان بسته می شود، دندان های فک بالا به جای آنکه بیرون دندان های فک پایین قرار بگیرند، از یک سمت داخل آنها قرار می گیرند. در کراس بایت قدامی، که شبیه آندربایت است، هنگام بسته شدن دهان، دندان های جلوی فک بالا از یک سمت پشت دندان های جلوی فک پایین قرار می گیرند. هر دو نوع کراس بایت قابل درمان هستند و هر چه سریع تر بتوان آن را درمان کرد، بهتر است.

علل بروز کراس بایت کدامند؟

علل بروز کراس بایت می توانند به عوامل ژیتیکی، رشد غیر عادی دندان ها، تنفس از راه دهان (مخصوصاً در طول خواب)، و عادات دوران کودکی (مانند مکیدن انگشت) ربط داشته باشند.

ژنتیک

اصلی ترین علت بروز کراس بایت عوامل ژنیتکی است. برخی افراد در حالی متولد می شوند که فک پایین آنها کوچک تر از فک بالای آنها است. از آنجا که پلیت (سقف دهان) و دندان های باریک می توانند در خانواده ارثی باشند، وقتی رشد دندان ها آغاز می شود می تواند منجر به بروز کراس بایت شود. در این صورت، ارتودنتیست می تواند ابزارهایی برای ایجاد تغییراتی در روند رشد توصیه کند. این ابزارها سقف دهان را وسیع تر می کنند تا برای استفاده از ابزارهای ارتودنسی آماده شود، زمانی که رشد دندان های دائمی در دهان آغاز می شود.

تنفس دهانی

تنفس دهانی می تواند رش صورت را تغییر دهد. تنفس از راه دهان عموماً در طول خواب اتفاق می افتد. اگر از قبل فک بالای کودک کوچک باشد و تنفس دهانی داشته باشد، شانس بروز کراس بایت در او حتی بالاتر نیز خواهد بود.

تأخیر در بیرون امدن دندان های دائمی

دندان باقی مانده به دندان های شیری گفته می شود لق شده اند اما مجدداً در جای خود داخل لثه ها محکم شده اند، و مانع بیرون آمدن دندان های دائمی شده اند. اگر این اتفاق در فک بالا رخ دهد، دندان های شیری باید کشیده شوند تا از بروز کراس بایت پیشگیری شود. اگر دندان های دائمی بیرون بیایند و منجر به بروز کراس بایت شوند، برای جابجا کردن دندان ها به وضعیت درست، درمان ارتودنسی لازم است.

عادات کودکانه

عادات مکیدن می توانند رشد فک را در کودکان تغییر دهند. این عادات عبارتند از: مکیدن انگشت، عادات جویدن بد غذا، و استفاده زیاد از پستانک و شیشه شیر، گرچه تنها محدود به این عادات نمی شوند.

کراس بایت چه مشکلاتی بوجود می آورد؟

کراس بایت ها اگر درمان نشده باقی بمانند می توانند منشاء یک دسته مشکلات سلامتی شوند، از مشکلات زیبایی گرفته تا دندان قروچه، تحلیل خط لثه، از دست رفتن دندان، و مشکلات فک. برخی بیمارانی که کراس بایت دارند گزارش داده اند که سر دردهایی دارند ناشی از فشار و کششی است که به فک ها وارد می شود. فشارهای بیشتر ناشی از دندان قروچه در نتیجه ناصافی دندان ها هستند، و در موارد وخیم کراس بایت می تواند حتی نحوه رشد صورت و فک را تحت تأثیر قرار دهد. این مشکلات همگی با گزینه های مختلف درمان قابل پیشگیری هستند، مخصوصاً وقتی در سنین پایین درمان شوند.

لب پر شدگی یا ترک خوردن دندان یکی از عوارض عدم درمان کراس بایت است. بالا رفتن خطر پوسیدگی دندان ها و بروز بیماری های لثه مانند ژینژیویت و بیماری پریودنتال. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان کراس بایت دارید، بهترین راهکار مراجعه به ارتودنتیست برای معاینه دقیق و کامل است. در صورتی کراس بایت وجود داشته باشد، ارتودنتیست شما قادر خواهد بود آن را تشخیص دهد و درمان مناسب را به شما پیشهاد دهد.

گزینه های درمانی کراس بایت کدامند؟

اکثر متخصصان دندانپزشکی موافق هستند که بهترین زمان برای اصلاح کراس بایت دوران کودکی یا نوجوانی است. درمان هایی نیز برای افراد بزرگسال وجود دارند، اما کراس بایت هر چه زودتر شناسایی و درمان شود، بهتر است. اکثر کراس بایت ها با تنظیم دندان ها یا فک با استفاده از درمان و ابزارهای ارتودنسی قابل درمان هستند. اینجا فهرستی از گزینه های درمانی وجود دارد که برای اصلاح کراس بایت در دسترس هستند. هر مورد متفاوت است و نیاز به معاینه دارد تا بهترین گزینه درمان مشخص شود.

• اکسپندر ماگزیلا (وسیع کننده فک بالا)
• اکسپندر متحرک
• بریس ها
• جراحی در موارد وخیم
• هدگیر (فیس ماسک) ریورس پول

بسیاری از متخصصان ارتودنسی ترکیبی از اکسپندر و بریس ها را استفاده می کنند. عملکرد اکسپندرها به این صورت است که مقدار فاصله درست بین دندان ها بوجود بیاورد به گونه ای که بایت صاف شود و دندان ها در تمام طول قوس دندانی به درستی روی یکدیگر قرار بگیرند. در افراد بزرگسال، گاهی اوقات اکسپندرهای متحرک می توانند تجویز شوند که تنها شب ها استفاده می شوند. هر مورد متفاوت است و طرح درمان خود را نیاز دارد. بهترین اقدام برای شروع درمان صحبت کردن با ارتودنتیست در مورد اصلاح کراس بایت و گزینه های درمان موجود است.