سریال اکسترکشن یا هدایت رویش دندان ها عبارت است از کشیدن برنامه ریزی شده و متوالی برخی از دندان های شیری خاص و به دنبال آن کشیدن دندان های دائمی خاص در اوایل دوره مختلط یا واسط دندانی به منظور تشویق اصلاح خود به خودی بی نظمی دندانی. این بخشی جدایی ناپذیر از ارتودنسی مداخله گر است که هدف آن کاهش شدت مال اکلوژن در حال توسعه است.

سریال اکسترکشن یا کشیدن پشت سر هم، طرحی متوالی برای کشیدن زود هنگام یک یا چند دندان شیری است تا همراستایی دندان های دائمی که قرار است بعد از آنها برویند افزایش یابد و در نهایت کشیدن دندان های دائمی به منظور مراقبت از نسبت صحیح بین اندازه دندان ها و استخوان موجود. فشردگی دندانی زمانی وجود دارد که دندان های بیشتری نسبت به استخوان قاعده ای و آلوئولار وجود داشته باشد که از دندان ها حمایت می کند. این فرایند معمولاً در اوایل دوره واسط دندانی انجام می شود. این متن مروری است بر سریال اکسترکشن، محدودیت های آن و موارد جانبی مختلفی که برای به دست آوردن نتایج خوب لازم هستند.

تعاریف مهم

• مزیت- کشیدن به موقع دندان های شیری و در نهایت دائمی، برای از بین بردن فشردگی شدید دندان ها
• DEWEL- یک روش درمان ارتودنسی که شامل کشیدن زود هنگام دندان های شیری و دائمی انتخاب شده در یک توالی از پیش تعیین شده
• TANDON- کشیدن برنامه ریزی شده و زمان بندی شده برخی از دندان های شیری و دائمی در دوره واسط دندانی و با وجود عدم تناسب دندانی و استخوان آلوئولار

اصول

سریال اکسترکشن بر اساس 2 اصل اساسی انجام می شود:

• اختلاف مجموع اندازه عرض دندان ها و طول قوس دندانی
• حرکت فیزیولوژیک دندان ها

موارد کاربرد سریال اکسترکشن

• فشردگی شدید دندان ها با کمبود 8 تا 10 میلی متری یا بیشتر در قوس دندانی
• در مال اکلوژن کلاس 1 بدون عدم تناسب اسکلتی و نشان دادن هماهنگی بین سیستم اسکلتی و سیستم عضلانی با وجود اوربایت معمولی و مشخصات اسکلتی خوب
• اختلاف اندازه دندان با اندازه فک
• عدم وجود فاصله فیزیولوژیک
• رویش زبانی (بیشتر رو به داخل و سمت زبان) دندان پیشین لترال دائمی
• از دست رفتن دندان های نیش شیری به صورت یک طرفه و لغزش و جابجا شدن دندان های دیگر به همان سمت
• دندان های پیشین لترال قرار گرفته در جای نامناسب یا نهفته که در قسمت کام و دور از قوس دندانی بیرون می آیند
• تحلیل غیر طبیعی / نامتقارن ریشه دندان های نیش شیری
• استریپینگ (باریک شدن) لبی یا تحلیل لثه معمولاً دندان های پیشین فک پایین
• رویش مزیال دندان های نیش نسبت به دندان های پیشین لترال
• رویش، جهت و توالی رویش غیر طبیعی
• انکیلوز و غیره.

موارد منع استفاده از کشیدن سریالی دندان ها

• عدم وجود مادرزادی دندان فراهم کننده فضا
• فشردگی خفیف تا متوسط
• دیپ بایت یا اپن بایت
• مال اکلوژن شدید کلاسهای 2 و 3 با منشاء دندانی / اسکلتی
• شکاف کام و لب
• دندان های فاصله دار
• آنودنشیا (بی دندانی)/ اولیگودنشیا (کم دندانی)
• دیاستم خط وسط
• عدم قرار گیری تاج و ریشه دندان در یک راستای خطی

مزایای استفاده از سریال اکسترکشن

• می توان از آسیب های روانی اجتناب کرد.
• مدت درمان چند بندی را کاهش می دهد.
• درمان فیزیولوژیکال است، زیرا شامل هدایت دندان ها به موقعیت های طبیعی با اعمال نیروهای فیزیولوژیکی است.
• بهداشت دهان و دندان بهتر
• هزینه درمان را کاهش می دهد.
• نتایج پایدارتر
• دوره نگهداری کمتری نیاز است.

معایب استفاده از سریال اکسترکشن

• روند بلند مدتی که مستلزم داشتن دانش کامل در زمینه رشد، توسعه، توالی رویش و کلسیفیکاسیون دندان های دائمی است.
• زمان درمان طولانی مدت با چندین بار مراجعه (2 تا 3 سال)
• همکاری بیمار بسیار مهم است
• امکان ایجاد تانگ تراست
• تمایل به افزایش اور بایت (عمیق شدن بایت)
• فضاهای باقیمانده می توانند بین دندان های نیش و دندان های پرمولر دوم باقی بمانند
• لزوم بردن کودک برای چندین ویزیت به منظور کشیدن تدریجی چند دندان.

تکنیک و مراحل

فاز برگشت پذیر

• در طول اولین دوره گذرا انجام می شود.
• کشیدن دندان های شیری قدامی.
• امکان همراستا شدن دندان های پیشین دائمی را فراهم می کند.

فاز برگشت ناپذیر

• در طول دوره گذر دوم انجام می شود.
• کشیدن دندان های دائمی
• اصلاح فشردگی بخش خلفی

تشخیص

آنالیز نسبی صورت

بر اساس نظر گرابر (1971) صورت به دو بخش استاندارد یا ارتوگناتیک تقسیم می شود، یعنی رابطه بین فک بالا و فک پایین، دندان های فک بالا و فک بالا، فک پایین و دندان های فک پایین، و دندان های فک پایین و دندان های فک بالا طبیعی هستند.

جلوآمدگی آلوئودنتال

جلوآمدگی آلوئودنتال کلاس 2 فک پایین- فک بالا

• الگوی صورت طبیعی است و قوس دندانی نسبتاً رو به جلو است. این الگوی صورت به خوبی به سریال اکسترکشن پاسخ می دهد.

جلوآمدگی آلوئودنتال کلاس 2 فک بالا

• دندان های فک بالا رو به جلو است و فقط در فک بالا با کشیدن سریالی قابل درمان است.

کلاس 3: برای سریال اکسترکشن مناسب نیست.

عقب رفتگی آلوئودنتال

عقب رفتگی آلوئودنتال کلاس 1 فک بالا- فک پایین

• بیماران باید بدون کشیدن درمان شوند.
• کشیدن دندان ها باعث ایجاد فرو رفتگی در صورت می شود

عقب رفتگی آلوئودنتال کلاس 2 فک پایین

• سریال اکسترکشن توصیه نمی شود.

پروگناتیزم

پروگناتیزم کلاس 1 فک پایین- فک بالا

در صورتی توصیه می شود که:

• دندان ها به شدت فشرده باشند
• به دلیل افزایش اندازه فک ها، کشیدن معمولاً توصیه نمی شود.

پروگناتیزم کلاس 2 فک بالا

• نقص در خود قاعده فک بالا
• بلند بودن قسمت قدامی قاعده جمجمه
• صاف بودن قاعده جمجمه یک موقعیت رو به پایین و جلو برای مجموعه نازوماگزیلاری ایجاد می کند.
• درمان با کشیدن سریالی مشکل است.

رتروگناتیزم

رتروگناتیزم کلاس 1 فک بالا- فک پایین

• از آنجا که فک بالا و فک پایین نسبتاً عقب قرار گرفته اند، کشیدن دندان منع کاربرد دارد.

رتروگناتیزم کلاس 2 فک پایین

• جسم کوچک فک پایین یا راموس کوچک یا به دلیل رشد بیش از حد عمودی مجموعه نازوماگزیلاری
• در چنین مواردی، فک پایین به سمت عقب می چرخد ​​و باعث ایجاد اپن بایت می شود
• مورد خوبی برای سریال اکسترکشن نیست

پیش نیازهای تشخیصی

معاینه و مشاوره

سوابق تشخیصی

• عکس ها

قبل، اواسط و بعد از درمان، عکس های داخل و خارج دهانی گرفته می شوند. آنها به عنوان اسناد دائمی از وضعیت قبل از درمان، بهبود در طول فرایند، و همچنین کمک به انگیزه بیمار عمل می کنند.

• رادیوگرافی ها
• نمای پری آپیکال داخل دهانی
• سفالوگرام جانبی
• ارتوپانتوموگراف (OPG)- به شناسایی عدم وجود مادرزادی دندان ها و دندان های اضافی، انجام تجزیه و تحلیل رادیوگرافیک و دوره واسط دندانی، ارزیابی سن دندانی و میزان رشد ریشه و الگوی احتمالی رویش و تشخیص هرگونه آسیب شناسی استخوانی کمک می کند.
• مدل های مطالعه ارتودنسی

برای ارزیابی ساختار دندان ها و فرم قوس دندانی و ارزیابی اکلوژن و همچنین انجام تجزیه و تحلیل مدل در قوس دندانی پایین و تجزیه و تحلیل محیطی قوس دندانی در قوس دندانی بالا لازم است.

نتیجه گیری

کشیدن سریالی یا پشت سر هم یک روش ارتودنسی مداخله گر است که در اوایل دوره واسط دندانی انجام می شود و شامل کشیدن برنامه ریزی شده برخی از دندان های شیری و دائمی در یک توالی برنامه ریزی شده است تا از فشردگی در قوس های دندانی جلوگیری شود و دندان های دائمی در حال رویش باقی بمانند و به موقعیت مطلوب تری هدایت شوند.